Amstelveen in prent - 2015

Tijdens haar 25 jarig jubileum bracht de Vereniging Historisch Amstelveen een nieuw cahier uit. Het cahier met de titel 'Amstelveen in prent', is een catalogus van bijna 90 etsen en prenten, waarvan het merendeel afkomstig is uit een priv?collectie. In deze rubriek kunt u 86 etsen en prenten bekijken uit een privé collectie en gefotografeerd door Amstelveenweb.com.

Op het grondgebied van Nieuwer-Amstel gaven banpalen de grens van het ban- en vangrecht van Amsterdam aan. Deze grens lag vanaf 1609 op 1000 roeden (3,7 km) vanaf de grens van de stad. In Nieuwer-Amstel werden banpalen geplaatst op de huidige Amsterdamseweg en aan de Amsteldijk en staan er nog steeds. De palen gaven aan tot welke afstand Amsterdam misdadigers mocht vangen en verbannen.

Het huis werd in de zeventiende eeuw gebouwd en in 1900 gekocht door de heer Jacobus Philippus Lissone. Het was toen een herberg, maar Lissone maakte er weer een buitenverblijf van. Na zijn dood werd het door de dames Lissone bewoond, waarna het in handen kwam van Søren L. Movig.

De Amstel en de Weesperzijde met in het midden de Schulpbrug en links herberg de Schulp. Op de plaats van de Schulpbrug ligt nu de Schollenbrug, de brug in de Weesperzijde over de Ringvaart van de Watergraafsmeer bij de Amstel. Herberg de Schulp (later uitspanning Schollenburg, gelegen in de Watergraafsmeer), had een schelp in de gevel

De Pauwentuin, vernoemd naar eigenaar Michiel Pauw, was tot in de 17de eeuw een buitenplaats op de zuidhoek van de huidige Ceintuurbaan. In 1638 werd de tuin verkocht en het huis ging toen dienst doen als herberg. De uitspanning trok bezoekers uit heel Amsterdam en ook Rembrandt zou er te gast zijn geweest. Rond 1850 werd de herberg gesloopt

De Beerebijt was de naam van een herberg aan de Amstel waar men in de 17de eeuw een troep honden liet vechten met een beer tot deze werd verslonden. De herberg bevond zich ter hoogte van de huidige Tweede Jan van der Heijdenstraat in Amsterdam en was tevens de vertrekplaats voor de trekschuiten voor Utrecht, Den Haag en Rotterdam

De Amstel voor Amsterdam, gezien naar de Weesperzijde met links op de achtergrond de uitspanningen Lokhorst en de IJsbreker. De winter van 1783-1784 gold als extreem, vanwege hevig vulkanisme in IJsland en in Honshu (Japan) tijdens de zomer en de herfst van 1783.

Op deze ets zijn de verschillende werkzaamheden van het turf maken in beeld gebracht. Dit begint bij het baggeren met de bagger beugel, vervolgens het aantrappen van het veen (turftrappen), en daarna het steken van de bagger in turven. De turven werden op stapels gelegd om te drogen. De houten schuren werden gebruikt om de turf op te bergen, totdat het per schip werd getransporteerd naar bijvoorbeeld de steden. Het turf maken was een arbeidsintensieve bezigheid. Op de achtergrond is de kerk van Amstelveen zichtbaar.

De katoendrukkerij aan de Amstel van Ioannes Coops, tevens eigenaar van het buiten Over-Amstel. Het perceel waarop de katoendrukkerij was gevestigd, lag tussen de Tolstraat en de Over-Amstel, in de buurt van de huidige Wiegelstraat. In 1782 vestigde George Dommer op het perceel een chemische fabriek, genaamd Nieuwburg. Vanaf 1809 was hier de Amstelporseleinfabriek gevestigd.

De volgende etsen van Batterijen zijn van een anonieme maker en zijn onderdeel van een set van 14 etsen van verdedigingen aangelegd door de Patriotten rondom Amsterdam ten tijde van de inval van de Pruisische troepen in september 1787. Batterijen waren aarden wallen, waarachter de kanonnen werden neergezet. Op verschillende plekken rond Amsterdam waren batterijen, ook op het grondgebied van Nieuwer-Amstel. Bij de aanval van de Pruisen in 1787 werden landerijen van Muiden tot Weesp, Abcoude, Nessersluis en Aalsmeer onder water gezet. De dijken en verhoogde wegen in de omgeving van Amsterdam werden versterkt. De Pruisische batterijen uit 1787 werden in de periode 1809-1810 door luitenant-kolonel Krayenhoff betrokken bij de Stelling van Amsterdam. De batterijen rondom het dorp werden rond 1920 afgegraven.

Bron:
'Amstelveen in prent' in september 2015, een uitgave van de Vereniging Historisch Amstelveen. Publicatie op Amstelveenweb.com is met toestemming van de eigenaar van de etsen en prenten en het bestuur van de VHA.

Een deel van de collectie prenten en kaarten is aangeschaft in 2017 met financiële steun van:
Stichting Stinak, Stichting Aemstellant, Stichting Theo Janssen MOC, Stichting Cornelis Maria Pennings, Prins Bernhard Cultuurfonds, Amstelveenfonds, Buurtvereniging Patria en donaties van particulieren.

'Amstelveen in prent' is onderdeel van de serie Amstelveense Historische Cahiers. Naast de cahiers geeft de vereniging ook boeken uit in de Amstelveense Historische reeks en tevens verschijnt in ieder kwartaal het blad Amstel Mare. Het Cahier inclusief etsen, prenten en beschrijving, is te verkrijgen bij de VHA.