Storm Ciara komt even langs in Nederland

Zaterdagavond 8 februari 2020 passeert een zwak front behorend bij een IJslands laag. Tegelijkertijd trekt een eerste randstoring via Schotland noordoostwaarts, het bijbehorende frontale systeem passeert zondagochtend 9 februari 2020 Nederland en de gradiënt neemt al sterk toe. In het kielzog van de eerste randstoring trekt een tweede, snel uitdiepende randstoring zondag overdag over Schotland oostwaarts richting Scandinavië, alwaar het maandag noordoostwaarts overheen trekt.

Deze tweede randstoring bevindt zich zondag onder de linker uitgang van een zeer krachtige west-oost gerichte jetstreak van meer dan 200 kN (kilonewton) die op Ierland is gericht. Het frontale systeem van deze tweede randstoring (waarschijnlijk dan inmiddels omgedoopt tot storm Ciara), beweegt in de middag en avond over onze omgeving oostwaarts. In de warme sector ervan neemt de gradiënt nog wat verder toe. Het bijbehorende NO-ZW georiënteerde koufront passeert in de loop van zondagavond van west naar oost.

Stormen, waarvoor het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) een code oranje of rood voor windstoten uitgeeft, krijgen per september 2019 een naam. Uit onderzoek in Groot-Brittannië blijkt dat naamgeving van stormen het bewustzijn van gevaarlijk weer verhogen, een consistente boodschap aan het publiek geeft en mensen ertoe aanzet actie te ondernemen om schade en letsel te voorkomen. Het benoemen van stormen door het KNMI kan de communicatie van naderend gevaarlijk weer via de media en andere overheidsinstanties helpen.

Ciara is een populaire vrouwelijke naam in de Ierse taal en stond in 2006 op de 10de plaats op de lijst van meest populaire namen die in Ierland aan babymeisjes werden gegeven. Het is de vrouwelijke versie van de naam Ciarán, wat in het Iers 'donkerharig' betekent, en was ook de naam van de heilige Ciara, een 7de-eeuwse Ierse heilige die door de rooms-katholieke kerk wordt vereerd. De naam is vaak geschreven als Keira, Kiera, Keara of Kira.

Het seizoen, waarin stormen kunnen voorkomen, begint in september. Vanuit EUMETNET, een netwerk van Europese Nationale Meteorologische Diensten, wordt een systeem ontwikkeld met stormnamen voor heel Europa. Momenteel is er een aantal groepen actief, waarbij steeds meer landen aansluiten. Het KNMI maakt deel uit van de westgroep, daarin werken de weerdiensten Met Office (Groot-Brittannië) en Met Éireann (Ierland) al langer samen.

De criteria voor het benoemen van stormen is gebaseerd op een combinatie van zowel de impact die het weer kan hebben als de kans dat het weer optreedt. Een storm krijgt een naam bij een code oranje of code rood voor windstoten. Om te voldoen aan de internationale afspraken voor stormnamen van het National Hurricane Center, zijn er geen namen die beginnen met de letters Q, U, X, Y en Z. Dit zorgt voor consistentie voor de officiële naamgeving van stormen in de Atlantische Oceaan. In Groot-Brittannië en Ierland kan het publiek suggesties voor namen insturen. Daaruit zijn de populairste geselecteerd. In Nederland heeft het KNMI voor dit eerste jaar een lijst opgesteld. Van de namen van de drie landen is een definitieve lijst gemaakt. In de toekomst kan het zijn dat wij ook het publiek bij de naamgeving van stormen gaan betrekken. Of en wanneer is nog niet duidelijk. We zullen na het komende stormseizoen evalueren hoe de naamgeving van stormen is gegaan. Elk jaar in september - aan het begin van het stormseizoen - verschijnt een nieuwe namenlijst.

In Nederland komen stormen een paar keer per jaar voor. In het vorige stormseizoen 2017-2018 kregen in Groot-Brittannië en Ierland 10 stormen een naam. De jaren daarvoor vijf stormen (2016-2017) en 11 stormen (2015-2016). Klimaatmodellen laten geen toename zien in winterstormen, de waarnemingen laten een afname zien boven het binnenland. Een mogelijke oorzaak is de verruwing van het landschap: meer gebouwen en bossen remmen de wind af. De hoogte van stormvloeden neemt wel toe: de wind boven zee heeft geen trend, maar de zeespiegel stijgt. Als een storm een overblijfsel is van een tropische storm of orkaan die de Atlantische Oceaan is overgestoken, verwijzen wij naar deze storm als bijvoorbeeld ‘ex-orkaan X’. Dit doen we om verwarring over naamgeving te voorkomen.