VN-Veiligheidsraad over de invasie van Oekraïne door de Russische Federatie

Met 10 stemmen voor en 5 onthoudingen nam de Verenigde Naties Veiligheidsraad resolutie 2774 (2025) aan. Rouw om het verlies van mensenlevens, nu de invasie van Oekraïne door de Russische Federatie het vierde jaar ingaat.

Drie jaar na de grootschalige invasie van Oekraïne door de Russische Federatie heeft de Algemene Vergadering op 24 februari 2025 in New York City twee resoluties aangenomen die de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne bevestigen en oproepen tot een alomvattende, rechtvaardige en duurzame vrede in overeenstemming met het Handvest van de Verenigde Naties. Hoewel de lidstaten het in grote lijnen eens waren over de dringende noodzaak om de oorlog te beëindigen, verschilden ze van mening over de beste weg om vrede te bereiken.

"We kunnen ons geen jaar van deze onrechtvaardige oorlog veroorloven", zei Francisco José Da Cruz (Angola), vicevoorzitter van de Algemene Vergadering toen hij de elfde spoedzitting over Oekraïne opende. Hij merkte op dat de Vergadering duidelijk is geweest in haar standpunt en zes resoluties heeft aangenomen waarin de onmiddellijke, volledige en onvoorwaardelijke terugtrekking van Russische troepen uit Oekraïens grondgebied wordt geëist. "Russische agressie tegen Oekraïne is een ernstige schending van het Handvest van de Verenigde Naties", voegde hij toe. Terwijl de Veiligheidsraad in een impasse zit, "laten we bewijzen - door actie, niet door woorden - dat een alomvattende en duurzame vrede binnen ons bereik ligt", benadrukte hij.

De Assemblee kan een spoedzitting bijeenroepen wanneer de Veiligheidsraad “er niet in slaagt zijn primaire verantwoordelijkheid uit te oefenen voor het handhaven van de internationale vrede en veiligheid in elk geval waarin er sprake lijkt te zijn van een bedreiging van de vrede, een inbreuk op de vrede of een daad van agressie”. De vergadering van vandaag vindt plaats terwijl de Verenigde Staten, onder president Donald J. Trump, vredesbesprekingen beginnen met de Russische Federatie zonder de deelname van Oekraïne of Europa.

Lidstaten hadden twee concurrerende ontwerpresoluties voor zich liggen — L.10, ingediend door Oekraïne en Europese landen, getiteld “Bevorderen van een alomvattende, rechtvaardige en blijvende vrede in Oekraïne”, en L.11, voorgesteld door de Verenigde Staten, getiteld “Het pad naar vrede”.

Deelname van Oekraïne aan vredesbesprekingen essentieel. Veel staten, waaronder de vertegenwoordiger van Tsjechië, benadrukten dat er geen duurzame regeling voor Oekraïne kan zijn zonder zijn deelname en toestemming. De eigen geschiedenis van zijn land suggereert dat agressors zelden tevreden zijn met concessies die zijn ontworpen om hen te sussen. Daarnaast merkte de vertegenwoordiger van de Europese Unie, in zijn hoedanigheid van waarnemer, op dat niemand een groter belang heeft bij de Europese veiligheid dan Europeanen. "Hand in hand met Oekraïne" heeft het blok gewerkt aan het nastreven van diplomatieke inspanningen voor vrede.

De Zweedse afgevaardigde, die ook sprak namens Denemarken, Finland, IJsland en Noorwegen, benadrukte dat Oekraïne deel moet uitmaken van alle onderhandelingen en dat Europa betrokken moet zijn bij beslissingen die van invloed zijn op zijn veiligheid.