Het Wapen van Amstelveen
Bron: A.C. Bijsmans, Auteur van het boekje “Het Wapen van Amstelveen” - sept. 1994.
Bijsmans schreef dit boekje ter gelegenheid van het laten bevestigen van het Gemeentewapen bij de Hoge Raad van Adel. Met toestemming van de Gemeente Amstelveen (2003) is een uittreksel van de tekst uit dit boekje gebruikt voor deze website.
Inleiding
Vanaf ongeveer de 12de eeuw is men een wapen gaan vastleggen en werd dit erfelijk. Met de gebruikte afbeeldingen en kleuren maakte men duidelijk wie men was, wat zijn grondgebied was en welke strijdkleuren hij voerde. In Nederland mag men als afstammeling van de persoon die het wapen voerde, dit ook zelf aannemen. Indien dit niet aantoonbaar is, wordt dit volgens het Burgerlijk Wetboek als een onrechtmatige daad beschouwd. Wel mag men zelf een wapen aannemen, ontwerpen, zonder een verplichte registratie.
Regels in de heraldiek
Heraldiek, wapenkunde, is de wetenschap die zich bezighoudt met het ontstaan, de ontwikkeling, het gebruik, het recht, de reglementering en de beschrijving van wapens. In de heraldiek zijn veel regels over de samenstelling van een wapen. Zo mag bijvoorbeeld nooit metaal op metaal worden toegepast, maar ook niet een kleur op een kleur als er geen verdelingslijnen zijn. Elke kleur heeft zijn eigen symbolische betekenis en men dient rekening te houden met de positie die iemand bekleed. Het wapen van Amstelveen houdt zich niet aan deze regel en wordt in de heraldiek een ‘raadselwapen’ genoemd. Aangenomen werd dat de afwijking een reden had waarnaar moest worden geraden.
Het wapen van Amstelveen
Het wapen is afgeleid van het wapen van Jan van Persijn, heer van Aemstelle en Waterland. De symbolische betekenis van de kleuren van het Amstelveense wapen zijn:
- Rood: moed, begeerte, zich verdienstelijk maken voor het vaderland.
- Zwart: boetvaardigheid, trouw, gevaar.
- Zilver: onschuld, kuisheid, vreugde.
(Eigen ontwerp - 2005)
Het wapen van Nieuwer-Amstel
Zie verder: Gelijkenis wapenschilden Nieuwer-Amstel
De heraldische beschrijving van het huidige gemeentewapen luidde: "Van keel (rood), beladen van 2 fascen van sabel (zwart) op welks bovenste 3 sautoirs (St. Andrieskruizen) en op welke onderste 1 sautoir, allen van zilver".
De oudste gekleurde afbeelding van wapen van Nieuwer-Amstel - vanaf 1964 Amstelveen - is van rond 1735. Met betrekking tot de kleuren van het gemeentewapen kan worden opgemerkt dat de witte kleur van de kruizen eigenlijk zilver voorstelt. Zilver en goud werden vaak weergegeven d.m.v. de kleuren wit en geel. In het geval van het Amstelveense gemeentewapen zijn het de St. Andrieskruizen of in Frans heraldische termen ‘Sautoirs’. De kleine schildfiguren worden in de heraldiek ‘meubelstukken’ genoemd.
(Eigen ontwerp - 2003)
De eerste afbeelding van het wapen van Amstelveen
De oudste afbeelding van het wapen van Amstelveen zou te vinden zijn op de stenen limietpaal die in 1675 werd geplaatst op het Rustenburgerpad. Toch blijken er nog wel oudere afbeeldingen te zijn. A.C. Bijsmans (auteur bron) vond de oudste afbeelding een keur van 23 mei 1696 en na enig onderzoek ook nog afbeeldingen uit 1664 en 1665.
Het jaar 1814
Vanaf 1792, na de Franse overheersing, waarna het Koninkrijk der Nederlanden ontstond, kwam er met de nieuwe grondwet van 1814 een geheel nieuwe adel tot stand. Deze adel bestond uit stamhouders van belangrijke regentengeslachten, edelen en ook de - in 1795 - buiten de regering geplaatste Ridderschap. Alle wapens die niet door personen maar door bestuurlijke instellingen werden gevoerd, werden nu officieel vastgelegd door een besluit van Koning Willem I van 24 december 1814. Hierin werd bepaald: “Dat door den Hoogen Raad van Adel alle steden, dorpen en heerlijkheden, districten en corporatien, welke voorheen of tot dusverre het gebruik van wapens gehad hebben zullen worden opgeroepen, om eene afteekening van dezelve wapens aan den voornoemde Raad in te zenden, ten einde daarop Onze confirmatie en registratie derzelve te kunnen erlangen”. Dit besluit werd door de Hoge Raad van Adel op 5 januari 1815 in de Staatscourant gepubliceerd. De kosten voor het bevestigen van het wapen (anders dan voor het aanvragen van een wapen) bedroegen in het geval van Nieuwer-Amstel 10 gulden, exclusief 5 gulden administratiekosten.
Vastleggen van het wapen voor Amstelveen
Door de gemeente Nieuwer-Amstel werd in eerste instantie niet gereageerd op het vastleggen van haar wapen. Een schrijven op 15 februari 1815 van de ‘Ambachtsheer’ Amsterdam aan al de gebieden en heerlijkheden die van oudsher haar toebehoorde, met het verzoek om opgave van de wapens te geven, werd eerst ook genegeerd. Vervolgens werd er vanuit Amsterdam op aangedrongen om een beschrijving in te leveren. Uiteindelijk bericht, op 24 maart 1815, Burgemeester J. Vos het volgende:
"Ter voldoening van Ued. aanschrijvingen van den 15 februarij en 23 dezer maand heb ik de eer Ued. hierbij te doen toekoomen eene teekening van het wapen dezer Gemeente, zoo als hetzelve afgebeeld is inde glaazen der kerk te Amstelveen. Hoedaanig hetzelve Zijne oorsprong verschuldigd is, is mij onbekend, dan het komt mij niet onwaarschijnelijk voor dat de drie kruisjens het wapen van Amsterdam aanduiden en het eene kruis er onder, dat deze gemeente een der eerste Ambachtsheerlijkheden van gemelde stad is, daar die van Ouderkerk en Diemen twee eeuwen later in het bezit der stad gekoomen zijn, zijnde Nieuwer-Amstel nevens die van Slooten, Osdorp, de Geer in 1529 van Reinoud, Heere van Breederoode gekocht geworden".
De Burgemeester geeft aan dat als voorbeeld voor de wapentekening een glas-in-loodraam uit de oude dorpskerk gebruikt werd. De Kerk inclusief de glas-in-loodramen zijn echter in het midden van de 19de eeuw afgebroken om plaats te maken voor het huidige bouwwerk. Indirect kan met de mededeling van Burgemeester Vos, de ouderdom van het Amstelveense wapen worden opgevoerd naar 1641. Vermoedelijk kan dit zelfs 1591 zijn. Op 13 april 1815 stuurt Amsterdam de ontvangen tekeningen van haar Ambachtsheerlijkheden, waaronder, Nieuwer-Amstel met beschrijving naar de Hoge Raad Van Adel. De beschrijving bij het wapen van Nieuwer-Amstel luidt aldus: “Het wapen van Nieuwer-Amstel is te zamen gesteld uit een rood veld, doorsneden met twee zwarte dwarsbalken, op de bovenste balk drie en op de onderste balk een zilver of wit kruis. Het geheele wapen is omgeven door eikentakken.
Omtrent de oorsprong van dit wapen is men niet volkomen zeker, doch denkelijk is hetzelve door de Stad Amsterdam geschonken, toen zij in 1529 van Reinoud, Heere van Breederoode, deeze Ambachtsheerlijkheid gekogt heeft, daar hetzelve blijkbaar uit het Amsterdamsche wapen ontleend is en de bijvoeging van een kruis meer, in het wapen van Ouder-Amstel, welke Ambachtsheerlijkheid twee eeuwen later verkregen is zulks mede schijnt aan te duiden”. Met uitzondering van twee belangrijke toevoegingen nam Amsterdam de verklaring van Burgemeester Vos over. In de eerste plaats vermeldt de beschrijving van Amsterdam dat het wapen omgeven is door eikentakken, die niet op de tekening moeten hebben gestaan. Ten tweede staat in de Amsterdamse beschrijving dat ‘denkelijk’ de stad Amsterdam het wapen in 1529, met de koop van de Ambachtsheerlijkheid, moet hebben geschonken.
Het verdwenen wapendiploma
Een jaar na de aanvraag, op 18 juli 1816, ontving de gemeente Nieuwer-Amstel de kennisgeving dat “de acte tot voering van het Gemeenten Wapen op het Bureau van Buijtenlandsche Paspoorten gereed legt tegen betaling F.15 gulden”. Op 26 juli bericht de Burgemeester van Nieuwer-Amstel dat de akte is binnengekomen en bij de Archieven is gedeponeerd. Dit wapendiploma is helaas verdwenen, hoewel het niet echt bijzonder was, want elke gemeente ontving hetzelfde standaard wapendiploma. Hierop werd haar gemeentewapen beschreven, afgebeeld en vastgesteld. Het diploma kan derhalve worden gereconstrueerd. De volledige tekst moet als volgt hebben geluid:
“Van Wege Den Koning. De Hooge Raad van Adel, gebruik makende van de magt aan denzelven verleend, bij besluit van den 20sten February 1816, bevestigt bij dezen (de gemeente van Nieuwer- Amstel) lngevolge het door (haar) gedaan verzoek, in het bezit van het navolgende Wapen: (zijnde van keel, beladen met twee fascen van sabel op welks bovenste drie sautoirs en op welks onderste één sautoir, allen van zilver). Gedaan in ‘s-Gravenhage den (26 juni 1816, handtekening ‘President’). Per ordonnantie van den Hoogen Raad” (handtekening ‘Secretaris’).
Hantering van het wapen van Amstelveen
Indien Nieuwer-Amstel in de periode vóór 1399 reeds een wapen voerde, dan moet dat er heel anders hebben uitgezien dan het huidige wapen. Hierover valt echter niets met zekerheid te zeggen. Men gaat er daarom van uit dat Nieuwer-Amstel haar wapen voerde vanaf de afgifte van de verklaring van Amsterdam in haar brief van 13 april 1815 aan de Hoge Raad van Adel. De stad Amsterdam moet Amstelveen rond 1529, toen Amsterdam de Ambachtsheerlijkheid Nieuwer-Amstel van Reinoud van Brederode kocht, het wapen hebben verleend
Bevestiging van het gemeente wapen Amstelveen
Bij de Hoge Raad van Adel te Den Haag is op advies van A.C. Bijsmans (1) door het College van burgemeester en wethouders, namens de gemeente Amstelveen, een verzoek gedaan het wapen van Nieuwer-Amstel, nu Amstelveen, te laten bevestigen. Dit is gehonoreerd en hierdoor beschikt de gemeente weer over het officiële stuk dat haar formeel bevestigt in het voeren van dit wapen. Het kopie-wapendiploma, waarop het wapen in kleur wordt afgebeeld met dezelfde beschrijving als op het diploma dat oorspronkelijk in 1816 werd uitgereikt, bevindt zich in het raadhuis van de gemeente Amstelveen.
(Bron: Gemeentearchief Amstelveen - 2002)
Het gemeentewapen van Amstelveen is afgeleid van het wapen van Jan van Persijn (13e eeuw), heer van Aemstelle en Waterland.
(Eigen bewerking webmaster Amstelveenweb.com - 2005)
Bron: Boekje Gemeentearchief Amstelveen - Het Wapen van Amstelveen
Overeenkomsten en verschillen van de wapenschilden
In het Amsterdamse wapen is de balk met de St. Andrieskruisen verticaal geplaatst. De oorzaak hiervan is gelegen in het feit dat de afbeelding, op een vlag die door de Amsterdamse handelsschepen werd gevoerd, de vlaggestok loodrecht naar beneden kwam te hangen. Verticaal dus. Desondanks vertoont het Amsterdamse wapen - behalve met ons huidige gemeentewapen - een grote overeenkomst (zowel in schildfiguren als in kleur) met de gemeentewapens van:
Ouder-Amstel:
Twee dwarsbalken beladen met respectievelijk drie en twee St. Andrieskruisen.
Waveren:
Een dwarsbalk met twee kruisjes. Oudste afbeelding uit 1668.
Hieruit blijkt een gemeenschappelijk oorsprong. Aangezien Jan van Persijn alleen Amsterdam tijdelijk in leen kreeg, waartoe Ouder- en Nieuwer-Amstel evenals Waverveen vrijwel zeker niet hebben behoord, moet de oorsprong van deze wapens anders en later zijn dan dat van Amsterdam. Wat precies het aantal kruisen per wapen heeft bepaald, is niet duidelijk. Misschien - zoals men vroeger wel veronderstelde - de 'ouderdom' van de betrokken plaatsen ? (Of in volgorde de plek waar de oudste kerk stond ?) Eerst Ouderkerk het vroegere 'Aemstelle' (vijf kruisen), vervolgens Amstelveen (vier kruisen) daarna Amsterdam (drie kruisen) en als laatste Waveren (twee kruisen)?
Waveren is een probleem apart. Oorspronkelijk vormde het één heerlijkheid met Botshol en Ruige Wilnis en voerde dan ook één gemeenschappelijk wapen. Het bestond uit een gouden veld met twee rode horizontale balken, waarop vijf witte schuine ruiten, drie boven en twee onder. Dit laatste wapen zou later alleen worden gevoerd door Waverveen.
Regels in de heraldiek
Heraldiek, wapenkunde, is de wetenschap die zich bezighoudt met het ontstaan, de ontwikkeling, het gebruik, het recht, de reglementering en de beschrijving van wapens. In de heraldiek zijn veel regels over de samenstelling van een wapen. Zo mag bijvoorbeeld nooit metaal op metaal worden toegepast, maar ook niet een kleur op een kleur als er geen verdelingslijnen zijn. Elke kleur heeft zijn eigen symbolische betekenis en men dient rekening te houden met de positie die iemand bekleed. Het wapen van Amstelveen houdt zich niet aan deze regel en wordt in de heraldiek een ‘raadselwapen’ genoemd. Aangenomen werd dat de afwijking een reden had waarnaar moest worden geraden.
Het wapen van Amstelveen
Het wapen is afgeleid van het wapen van Jan van Persijn, heer van Aemstelle en Waterland. De symbolische betekenis van de kleuren van het Amstelveense wapen zijn:
- Rood: moed, begeerte, zich verdienstelijk maken voor het vaderland.
- Zwart: boetvaardigheid, trouw, gevaar.
- Zilver: onschuld, kuisheid, vreugde.
(Eigen ontwerp - 2005)
Het wapen van Nieuwer-Amstel
De heraldische beschrijving van het huidige gemeentewapen luidde: "Van keel (rood), beladen van 2 fascen van sabel (zwart) op welks bovenste 3 sautoirs (St. Andrieskruizen) en op welke onderste 1 sautoir, allen van zilver".
De oudste gekleurde afbeelding van wapen van Nieuwer-Amstel - vanaf 1964 Amstelveen - is van rond 1735. Met betrekking tot de kleuren van het gemeentewapen kan worden opgemerkt dat de witte kleur van de kruizen eigenlijk zilver voorstelt. Zilver en goud werden vaak weergegeven d.m.v. de kleuren wit en geel. In het geval van het Amstelveense gemeentewapen zijn het de St. Andrieskruizen of in Frans heraldische termen ‘Sautoirs’. De kleine schildfiguren worden in de heraldiek ‘meubelstukken’ genoemd.
(Eigen ontwerp - 2003)
De eerste afbeelding van het wapen van Amstelveen
De oudste afbeelding van het wapen van Amstelveen zou te vinden zijn op de stenen limietpaal die in 1675 werd geplaatst op het Rustenburgerpad. Toch blijken er nog wel oudere afbeeldingen te zijn. A.C. Bijsmans (auteur bron) vond de oudste afbeelding een keur van 23 mei 1696 en na enig onderzoek ook nog afbeeldingen uit 1664 en 1665.
Het jaar 1814
Vanaf 1792, na de Franse overheersing, waarna het Koninkrijk der Nederlanden ontstond, kwam er met de nieuwe grondwet van 1814 een geheel nieuwe adel tot stand. Deze adel bestond uit stamhouders van belangrijke regentengeslachten, edelen en ook de - in 1795 - buiten de regering geplaatste Ridderschap. Alle wapens die niet door personen maar door bestuurlijke instellingen werden gevoerd, werden nu officieel vastgelegd door een besluit van Koning Willem I van 24 december 1814. Hierin werd bepaald: “Dat door den Hoogen Raad van Adel alle steden, dorpen en heerlijkheden, districten en corporatien, welke voorheen of tot dusverre het gebruik van wapens gehad hebben zullen worden opgeroepen, om eene afteekening van dezelve wapens aan den voornoemde Raad in te zenden, ten einde daarop Onze confirmatie en registratie derzelve te kunnen erlangen”. Dit besluit werd door de Hoge Raad van Adel op 5 januari 1815 in de Staatscourant gepubliceerd. De kosten voor het bevestigen van het wapen (anders dan voor het aanvragen van een wapen) bedroegen in het geval van Nieuwer-Amstel 10 gulden, exclusief 5 gulden administratiekosten.
Vastleggen van het wapen voor Amstelveen
Door de gemeente Nieuwer-Amstel werd in eerste instantie niet gereageerd op het vastleggen van haar wapen. Een schrijven op 15 februari 1815 van de ‘Ambachtsheer’ Amsterdam aan al de gebieden en heerlijkheden die van oudsher haar toebehoorde, met het verzoek om opgave van de wapens te geven, werd eerst ook genegeerd. Vervolgens werd er vanuit Amsterdam op aangedrongen om een beschrijving in te leveren. Uiteindelijk bericht, op 24 maart 1815, Burgemeester J. Vos het volgende:
"Ter voldoening van Ued. aanschrijvingen van den 15 februarij en 23 dezer maand heb ik de eer Ued. hierbij te doen toekoomen eene teekening van het wapen dezer Gemeente, zoo als hetzelve afgebeeld is inde glaazen der kerk te Amstelveen. Hoedaanig hetzelve Zijne oorsprong verschuldigd is, is mij onbekend, dan het komt mij niet onwaarschijnelijk voor dat de drie kruisjens het wapen van Amsterdam aanduiden en het eene kruis er onder, dat deze gemeente een der eerste Ambachtsheerlijkheden van gemelde stad is, daar die van Ouderkerk en Diemen twee eeuwen later in het bezit der stad gekoomen zijn, zijnde Nieuwer-Amstel nevens die van Slooten, Osdorp, de Geer in 1529 van Reinoud, Heere van Breederoode gekocht geworden".
De Burgemeester geeft aan dat als voorbeeld voor de wapentekening een glas-in-loodraam uit de oude dorpskerk gebruikt werd. De Kerk inclusief de glas-in-loodramen zijn echter in het midden van de 19de eeuw afgebroken om plaats te maken voor het huidige bouwwerk. Indirect kan met de mededeling van Burgemeester Vos, de ouderdom van het Amstelveense wapen worden opgevoerd naar 1641. Vermoedelijk kan dit zelfs 1591 zijn. Op 13 april 1815 stuurt Amsterdam de ontvangen tekeningen van haar Ambachtsheerlijkheden, waaronder, Nieuwer-Amstel met beschrijving naar de Hoge Raad Van Adel. De beschrijving bij het wapen van Nieuwer-Amstel luidt aldus: “Het wapen van Nieuwer-Amstel is te zamen gesteld uit een rood veld, doorsneden met twee zwarte dwarsbalken, op de bovenste balk drie en op de onderste balk een zilver of wit kruis. Het geheele wapen is omgeven door eikentakken.
Omtrent de oorsprong van dit wapen is men niet volkomen zeker, doch denkelijk is hetzelve door de Stad Amsterdam geschonken, toen zij in 1529 van Reinoud, Heere van Breederoode, deeze Ambachtsheerlijkheid gekogt heeft, daar hetzelve blijkbaar uit het Amsterdamsche wapen ontleend is en de bijvoeging van een kruis meer, in het wapen van Ouder-Amstel, welke Ambachtsheerlijkheid twee eeuwen later verkregen is zulks mede schijnt aan te duiden”. Met uitzondering van twee belangrijke toevoegingen nam Amsterdam de verklaring van Burgemeester Vos over. In de eerste plaats vermeldt de beschrijving van Amsterdam dat het wapen omgeven is door eikentakken, die niet op de tekening moeten hebben gestaan. Ten tweede staat in de Amsterdamse beschrijving dat ‘denkelijk’ de stad Amsterdam het wapen in 1529, met de koop van de Ambachtsheerlijkheid, moet hebben geschonken.
Het verdwenen wapendiploma
Een jaar na de aanvraag, op 18 juli 1816, ontving de gemeente Nieuwer-Amstel de kennisgeving dat “de acte tot voering van het Gemeenten Wapen op het Bureau van Buijtenlandsche Paspoorten gereed legt tegen betaling F.15 gulden”. Op 26 juli bericht de Burgemeester van Nieuwer-Amstel dat de akte is binnengekomen en bij de Archieven is gedeponeerd. Dit wapendiploma is helaas verdwenen, hoewel het niet echt bijzonder was, want elke gemeente ontving hetzelfde standaard wapendiploma. Hierop werd haar gemeentewapen beschreven, afgebeeld en vastgesteld. Het diploma kan derhalve worden gereconstrueerd. De volledige tekst moet als volgt hebben geluid:
“Van Wege Den Koning. De Hooge Raad van Adel, gebruik makende van de magt aan denzelven verleend, bij besluit van den 20sten February 1816, bevestigt bij dezen (de gemeente van Nieuwer- Amstel) lngevolge het door (haar) gedaan verzoek, in het bezit van het navolgende Wapen: (zijnde van keel, beladen met twee fascen van sabel op welks bovenste drie sautoirs en op welks onderste één sautoir, allen van zilver). Gedaan in ‘s-Gravenhage den (26 juni 1816, handtekening ‘President’). Per ordonnantie van den Hoogen Raad” (handtekening ‘Secretaris’).
Hantering van het wapen van Amstelveen
Indien Nieuwer-Amstel in de periode vóór 1399 reeds een wapen voerde, dan moet dat er heel anders hebben uitgezien dan het huidige wapen. Hierover valt echter niets met zekerheid te zeggen. Men gaat er daarom van uit dat Nieuwer-Amstel haar wapen voerde vanaf de afgifte van de verklaring van Amsterdam in haar brief van 13 april 1815 aan de Hoge Raad van Adel. De stad Amsterdam moet Amstelveen rond 1529, toen Amsterdam de Ambachtsheerlijkheid Nieuwer-Amstel van Reinoud van Brederode kocht, het wapen hebben verleend
Bevestiging van het gemeente wapen Amstelveen
Bij de Hoge Raad van Adel te Den Haag is op advies van A.C. Bijsmans (1) door het College van burgemeester en wethouders, namens de gemeente Amstelveen, een verzoek gedaan het wapen van Nieuwer-Amstel, nu Amstelveen, te laten bevestigen. Dit is gehonoreerd en hierdoor beschikt de gemeente weer over het officiële stuk dat haar formeel bevestigt in het voeren van dit wapen. Het kopie-wapendiploma, waarop het wapen in kleur wordt afgebeeld met dezelfde beschrijving als op het diploma dat oorspronkelijk in 1816 werd uitgereikt, bevindt zich in het raadhuis van de gemeente Amstelveen.
(Bron: Gemeentearchief Amstelveen - 2002)
Het gemeentewapen van Amstelveen is afgeleid van het wapen van Jan van Persijn (13e eeuw), heer van Aemstelle en Waterland.
(Eigen bewerking webmaster Amstelveenweb.com - 2005)
Bron: Boekje Gemeentearchief Amstelveen - Het Wapen van Amstelveen
In het Amsterdamse wapen is de balk met de St. Andrieskruisen verticaal geplaatst. De oorzaak hiervan is gelegen in het feit dat de afbeelding, op een vlag die door de Amsterdamse handelsschepen werd gevoerd, de vlaggestok loodrecht naar beneden kwam te hangen. Verticaal dus. Desondanks vertoont het Amsterdamse wapen - behalve met ons huidige gemeentewapen - een grote overeenkomst (zowel in schildfiguren als in kleur) met de gemeentewapens van:
Ouder-Amstel:
Twee dwarsbalken beladen met respectievelijk drie en twee St. Andrieskruisen.
Waveren:
Een dwarsbalk met twee kruisjes. Oudste afbeelding uit 1668.
Hieruit blijkt een gemeenschappelijk oorsprong. Aangezien Jan van Persijn alleen Amsterdam tijdelijk in leen kreeg, waartoe Ouder- en Nieuwer-Amstel evenals Waverveen vrijwel zeker niet hebben behoord, moet de oorsprong van deze wapens anders en later zijn dan dat van Amsterdam. Wat precies het aantal kruisen per wapen heeft bepaald, is niet duidelijk. Misschien - zoals men vroeger wel veronderstelde - de 'ouderdom' van de betrokken plaatsen ? (Of in volgorde de plek waar de oudste kerk stond ?) Eerst Ouderkerk het vroegere 'Aemstelle' (vijf kruisen), vervolgens Amstelveen (vier kruisen) daarna Amsterdam (drie kruisen) en als laatste Waveren (twee kruisen)?
Waveren is een probleem apart. Oorspronkelijk vormde het één heerlijkheid met Botshol en Ruige Wilnis en voerde dan ook één gemeenschappelijk wapen. Het bestond uit een gouden veld met twee rode horizontale balken, waarop vijf witte schuine ruiten, drie boven en twee onder. Dit laatste wapen zou later alleen worden gevoerd door Waverveen.
