Bijgewerkt: 3 november 2024

Johannes Kapel - 1928

Foto's -> Kerken -> Johannes Kapel

Johannes Kapel
(Ansichtkaart 1928 - Bron onbekend)

Johannes Kapel - Gereformeerde Kerk in Hersteld Verband
DE LAATSTE DIENST VAN DE EVANGELSICH LUTHERSE GEMEENTE VOND PLAATS OP 28 DECEMBER 2014

Johannes Kapel Amstelveen
(Amstelveenweb.com - Archief NH)

Ook een Ansichtkaart van rond 1930 maar van de andere zijde


Johannes Kapel Amstelveen
(Amstelveenweb.com - Gemeentearchief NA)

Foto van rond 1940 van de Gereformeerde Kerk, de straat is vernieuwd en er zijn nieuwe bomen geplant

GESCHIEDENIS JOHANNES KAPEL
De kapel is gebouwd in 1928 naar een ontwerp van architect Arnold Ingwersen (1882-1959) en ontleent haar naam aan de apostel Johannes. Johannes de Apostel, of Johannes de Evangelist, behoorde tot de vertrouwelingen van Jezus. Hij was evenals zijn vader Zebedeüs en zijn broer, visser bij het Meer van Galilea, toen hij door Jezus als leerling werd geroepen. De Gereformeerde Kerken in Hersteld Verband maakten gebruik van de kapel tot 1946. De laatste kerkdienst van de Evangelisch Lutherse Gemeente vond plaats op 28 december 2014. Sinds 2017 was er een cultureel en culinair centrum Spoon te vinden. Vanaf mei 2022 heeft het college de gevraagde vergunning voor het verbouwen van de Johanneskapel tot kinderdagverblijf verleend. Het gebruik van dit pand als kinderdagverblijf past binnen het vigerende (geldend) bestemmingsplan en is niet in strijd met het monumentale karakter van het gebouw.

Johannes Kapel Amstelveen
(Amstelveenweb.com - Gemeentearchief NA)

Het is in 1942 dat deze foto is gemaakt en er is nog niet zoveel bebouwing


Johannes Kapel Amstelveen
(Amstelveenweb.com - Gemeentearchief NA)

Vanuit een andere hoek en de kerk nog met de hoge torenspits

De Gereformeerde Kerken in Hersteld Verband maakten gebruik van de kapel tot 1946. Vanaf dat jaar was er in de Johannes Kapel een Amerikaanse kerk gevestigd en kreeg de naam Bethelkerk. De Amerikaanse kerk hield hier haar dienst, omdat er veel Amerikaanse, Canadese en Finse vliegers op de Emmakade woonden. Toen de Gereformeerde Kerken naar de Nederlands Hervormde kerk overgingen, werd de Bethelkerk, toen weer Johannes Kapel, Hervormd.

Johannes Kapel Amstelveen
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Glas in lood raam in de Johanneskapel

Na de Tweede Wereldoorlog kwamen veel Lutheranen vanuit Amsterdam naar Amstelveen en ontstond er behoefte aan een eigen Lutherse gemeente. De regenten van het Evangelisch Luthers Oude Liedenhuis te Amsterdam kochten in 1953 de Johannes kapel en verhuurden deze in eerste instantie aan Luthers Amstelveen. Op 10 november 1953 werd de kapel overgedragen aan de wijkgemeente van Amstelveen. In 2008 was de Johannes Kapel Amstelveen de thuishaven van een kleine, maar gastvrije en betrokken gemeenschap, onderdeel van de Evangelisch-Lutherse Gemeente Amsterdam.

Johannes Kapel Amstelveen
(Amstelveenweb.com - 2003)

Tableau in de muur boven de ingang met daaronder de naam van de Kapel

In het logo van de gemeente is een zwaan herkenbaar, vandaar dit tableau op de gevel. De oorsprong is een oude legende. De Tsjechische hervormer Johannes Hus (= gans) voorloper van de reformatie, die in 1415 ter dood werd veroordeeld, zou toen hij op de brandstapel stond, gezegd hebben: 'Thans braadt gij gans, maar over 100 jaar komt er een zwaan, die jullie niet te pakken zullen krijgen'! De zwaan verwijst naar Maarten Luther (1483-1546). Luther werd op gravures en munten afgebeeld met een zwaan. In het logo is de zwaan naar rechts gekeerd: vooruit gericht. De vleugels drukken dynamiek uit en vormen een vlam. Vuur van de Heilige Geest, leven en warmte (oranje) en tegenwicht aan onbarmhartigheid en onrecht in de wereld (paars, kleur van het lijden).

Johannes Kapel Amstelveen
(Amstelveenweb.com - Gemeentearchief NA)

De torenspits werd in 2003 van het gebouw geblazen!

Door een flinke storm, werd in het voorjaar van 2003 de torenspits van het gebouw geblazen. De met koper beklede spits werd door een nieuwe spits vervangen. Deze is bekleed met een moderner, op koper gelijkend materiaal. Reeds in 1994 was de kapel lange tijd zonder toren. Vanwege de scheefstand van de toren werd funderingsherstel uitgevoerd. De top van de toren was namelijk al 18 cm uit het lood geraakt. Aan de zijkant van de stenen toren zijn twee galmgaten met roosters aangebracht. De klokkentoren is niet zichtbaar in de toren, maar is wel te luiden. Met de hand weliswaar.

Johannes Kapel Amstelveen
(Amstelveenweb.com - Gemeentearchief NA)

Foto van 1958 vanaf het Amsterdamse Bos


Johannes Kapel Amstelveen
(Amstelveenweb.com - Gemeentearchief NA)

Er zijn al heel wat meer huizen gebouwd rond de Johannes Kapel


Johannes Kapel Amstelveen
(Amstelveenweb.com - 2003)

Johannes Kapel met nieuwe torenspits van koper

De twee entrees van de voormalige kerk bevinden zich in de voorgebouwen. De hiertussen gelegen topgevel bevat drie smalle hoge vensters met een glas in lood vulling. De daken zijn gedekt met zwart gesmoorde pannen, type verbeterde Hollandse dakpan. De goten hebben een ruime overstek.

Johannes Kapel  Amstelveen
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

De zijkoepel met gekleurde glas ramen

Het gebouw bestaat uit een rechthoekige zaal van één bouwlaag en een smaller koor. Beiden met een zadeldak en daaraan twee driezijdige beëindigde hoge dwarsbeuken met snijdende zadel daken. Er zijn twee kleinere voorgebouwen, de portieken met zadeldak.

Johannes Kapel  Amstelveen
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Kerkzaal met orgel

Johannes Kapel  Amstelveen
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

De speeltafel van het orgel

Het orgel werd in 1935 gebouwd door de firma Valckx en Van Kouteren. Het merendeel van de door hen gebouwde orgels was uitgerust met een pneumatische c.q. elektro-pneumatische tractuur. Het orgel werd pas enkele jaren na de bouw van de kerk geplaatst. Het interessante van dit orgel was dat de speeltafel oorspronkelijk in het orgel was geplaatst. Door deze positie was communicatie met de predikant nauwelijks mogelijk en ook was de gemeente tijdens het zingen zeer moeilijk te horen. Later is de speeltafel in de kerk geplaatst zoals op de foto zichtbaar is.

Johannes Kapel  Amstelveen
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Preekgedeelte met katheder, wandkleed en kaars

Johanneskapel  Amstelveen
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Doopvont

De Johannes Kapel wilde niet alleen een kerk zijn op zondag, maar zich nadrukkelijk in de cultuur en maatschappij bewegen. Naast de reguliere erediensten waren er klassieke concerten, maatschappelijke en buurt-activiteiten waarmee de Johanneskapel inspirerend aanwezig wilde zijn in Amstelveen. Ook waren er goede samenwerkings relaties met verschillende kerkelijke, maatschappelijke, culturele en natuur- en zorgorganisaties in Amstelveen- waarmee activiteiten werden georganiseerd. Daarnaast was er veel zorg aan onderlinge betrokkenheid in de wijk en aan mensen die eenzaam zijn, of een steuntje in de rug konden gebruiken.

Johannes Kapel  Amstelveen
(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Zijaanzicht van de Johannes Kapel

De viering vond elke zondagochtend om 10.30 uur plaats en kwam de gemeenschap van de Johannes Kapel samen voor een eredienst in de Lutherse traditie. Door middel van inspirerende zang, gebed, stilte en Bijbeloverdenking kwam het leven van alledag in groter perspectief te staan. Na de dienst was er altijd gelegenheid voor ontmoeting, met koffie en thee.

Klik hier voor andere foto's in de categorie Kerken