Nieuwjaarstoespraak Burgemeester - 2020

Na de verbouwing van ruim een jaar werd op 6 januari 2020 de nieuwjaarsreceptie weer traditioneel in het raadhuis van Aalsmeer gehouden. De receptie werd druk bezocht. Burgemeester Gido Oude Kotte vertelde in zijn toespraak dat het gebouw aan het Raadhuisplein 1 in Aalsmeer ooit in gebruik werd genomen als het ‘raadhuis’ van de gemeente Aalsmeer en niet als ‘gemeentehuis’ zoals velen nu spreken over het gebouw.

'Welkom allemaal!
Van harte welkom in ons gerenoveerde gemeentehuis. Een gebouw ontworpen door onze Aalsmeerse architect Berghoef. Ik wil nog niet op de officiële opening vooruitlopen, maar onlangs kreeg ik via Stichting Oud Aalsmeer een belangrijk boekwerkje overhandigd waarin de idee van Berghoef over dit gebouw goed uiteen wordt gezet. Zo blijkt dat bij de opening dit gebouw werd gedoopt als het Aalsmeers Raadhuis. Een terechte traditionele benaming voor dit gebouw. Afijn, ik wil niet reeds aan het begin van mijn toespraak afdwalen, maar sta mij toch toe nog even dit te beklemtonen. Wij bevinden ons dus vanavond in het Aalsmeerse Raadhuis en dus niet zoals sommigen het zijn gaan noemen, het gemeentehuis.

Terugkijken naar het achterliggende jaar, wil ik u allereerst bedanken. Bedanken voor de vliegende start die u mij gegeven hebt. Ja het was een bewogen jaar, zowel politiek als privé. Maar ik heb genoten. Lief en leed gaan nu eenmaal hand in hand. Zo was voor ons gezin 2019 het eerste levensjaar van onze dochter. Het begon met een baby die eigenlijk niets zelf kon, maar aan het einde van het jaar kon lopen en inmiddels een paar woordjes spreekt. In haar veeleisendheid was ze echter het hele jaar consistent.

En het woordje ‘die’ (wat betekent dat je haar iets moet aanreiken dat ze ziet) klinkt altijd erg geïnteresseerd verkennend, maar ik vermoed dat ze het vooral dictatoriaal bedoeld. Bij ons zijn er klaarblijkelijk twee burgemeesters in huis, en één Commissaris van de Koning. En dat is natuurlijk vrouwlief. Het jaar 2019 vergeten we als gezin niet snel. Geïnstalleerd als burgemeester, verhuizen naar een nieuw dorp -waar wij ons overigens welkom en zeer thuis voelen-, het vinden van een nieuwe balans in ons leven - mijn vrouw is kinderpsycholoog en dat is samen soms flink puzzelen in de agenda- het overlijden van mijn vader na een kwellende en dwalende weg van dementie, en het bericht dat mijn vrouw in verwachting is van onze tweede – hopelijk ons hoogtepunt- zijn zo slechts een greep uit onze persoonlijke gebeurtenissen. Maar zo zal voor u allen 2019 zo zijn geluk en verdriet hebben gebracht.

Het was ook een maatschappelijk bewogen jaar. Ik wil kort een paar zaken noemen, want u hebt waarschijnlijk alle oudejaarsconferences al gezien en de beschouwingen van onze lokale media al gelezen. We zagen waanzinnige sportieve prestaties. Het nationale dames handbalteam werd wereldkampioen, en natuurlijk veel belangrijker ons eigen Aalsmeerse Greenpark heren handbalteam werd Nederlands kampioen!

Maar er was ook leed. Bijvoorbeeld de afschuwelijke gebeurtenis in de herfstvakantie. Het bezoek aan binnenspeeltuin Chimpie Champ liep dramatisch af voor een jongentje van drie jaar. Hij verdronk noodlottig in de aangrenzende sloot. Een ongrijpbaar groot verlies voor het gezin en een drama, ook voor de omstanders, de medewerkers van Chimpie Champ en voor de professionals van de betrokken hulpdiensten. Ik wil aan hen; de mannen en vrouwen van de brandweer, politie en ambulancedienst – die dag en nacht voor ons klaar staan- een bijzonder dankwoord uiten. De problemen op straat worden complexer, en wij vragen steeds meer van jullie. Desalniettemin, jullie betrokkenheid is onvermoeibaar en jullie onvoorwaardelijke inzet is groot. Ik ben daardoor geïnspireerd. Namens ons allen; bedankt!

2019 was ook het jaar van extreme temperaturen. Van extreem strenge winters aan de ene kant van de wereld, naar extreme zomers aan de andere kant. In Australië is de schade een gebied groter dan Nederland. Onwerkelijk toch? Los van het stikstof vraagstuk, de verslechtering van ons klimaat heeft onze aandacht afgedwongen. Dit betekent ook dat we onze gemeentelijke verantwoordelijk moeten nemen. Ook al is het op de globale schaal een kleine bijdrage, we staan er wel voor. Ik noem bijvoorbeeld ons ‘van afval naar grondstoffenbeleid’, een fundamentele andere benadering van hoe we met afval omgaan. Klimaatadaptatie staat hoog op de agenda van onze politiek.

En over politiek gesproken. Het was een productief jaar. Ik kan concluderen dat de gemeenteraad behoorlijk op stoom is. Het is geweldig van dichtbij mee te maken hoezeer onze eigen politici zich inzetten voor onze gemeente. Gedreven en geïnteresseerd. Sommigen zelf gepassioneerd. En steeds bereid om nieuwe werkwijzen te beproeven, zoals bijvoorbeeld gebeurde bij het meedenken over het Waterfront, Centrumvisie en het genoemde Grondstoffenbeleid. Grote projecten die het leven hebben gezien in 2019, en tot bloei komen de komende jaren. Natuurlijk is er procedureel nog ruimte voor verbetering, maar de sfeer waarin we werken en de constructieve samenwerking die we elkaar geven, maakt dat daarvoor alle ruimte is. Samen blijven we met veel plezier bouwen aan vertrouwen. En op basis van dat vertrouwen wordt hard gewerkt. De koers van het college is dan ook ‘vol vertrouwen vooruit‘. Ik noem een paar ontwikkelingen. Laten we beginnen met het vertrek van wethouder Van Duijn. Wij gaan hem missen, maar Nieuwkoop heeft goud in handen. De jongste burgemeester van Nederland. En daar laat ik het voor nu even bij. We hebben de nieuwe Woonagenda vastgesteld. En nee, in woorden alleen kun je niet wonen, daarom wordt er hard gewerkt aan het woningtekort. Bijvoorbeeld in de projecten De Tuinen van Aalsmeer, Oosteinde Driehoek en Westeinderhage.

Ook in het Schipholdossier gebeurt veel. Zo heeft Aalsmeer een stevig positie verworven aan de belangrijkste discussietafels die praten over de groei van de nationale luchthaven. Dit heeft geresulteerd in een bezoek van onze Minister en woordvoerende Kamerleden. En wat ik ook niet ongenoemd wil laten is dat er hard gewerkt en geïnvesteerd wordt om de buitenruimte op orde te krijgen en te houden. Dit alles natuurlijk in intensieve samenwerking met onze buurgemeenten, de regio, de provincie en de MRA. Want ons werken en leven wordt niet begrensd door de grenzen van een gemeente. Aalsmeer is kritisch, maar altijd constructief en meebouwend. En daar waar nodig nemen we de leiding.

Dit brengt mij bij onze samenwerking met Amstelveen. En met dit ontwerp blikken we ook alvast naar het voorliggende jaar. Dit zal namelijk het leidende onderwerp zijn. Met een korte ei wel te verstaan. Het is u vast niet ontgaan dat de aflopen maanden in de media daarover het één en ander is gezegd. De ambtelijke samenwerking startte in 2013 en heeft ons veel goeds gebracht.



Aalsmeer heeft hierdoor op veel terreinen een hoog niveau van dienstverlening. De samenwerking ontstond in een periode dat gemeenten grote taken van het Rijk overgedragen kregen. Alleen bij 100.000 inwoners of meer zouden deze taken goed uitgevoerd kunnen worden, was toen de opvatting. Inmiddels zijn we ruim vijf jaar verder en zijn er toch wel andere inzichten ontstaan. Het Rijk droeg taken over aan gemeenten omdat juist die overheid het dichts bij de inwoner staat. Als vervolgens gemeenten de uitvoering van deze taken gaan opschalen, wordt de afstand tot de inwoner juist groter en verdwijnt het bedoelde effect.

Door de ambtelijke samenwerking met Amstelveen gebeurde dit de afgelopen jaren ook in Aalsmeer. In de praktijk voelen inwoners van Aalsmeer een grotere afstand in hun contact met de gemeente. Hoewel een deel van de dienstverlening in het Aalsmeerse Raadhuis plaatsvindt, wordt ook een groot deel van de dienstverlening en ondersteuning vanuit Amstelveen geregeld. Het  risico van afstand is onvoldoende voeling met de Aalsmeerse couleur locale. En dan ontstaat er onvrede. Dit is één van de redenen dat wij hebben besloten dat er een andere vorm van samenwerking met Amstelveen nodig is. Het is cruciaal voor de kwaliteit, de herkenbaarheid en de toegankelijkheid.

Het is voor niet Aalsmeerders en Kudelstaarters haast niet te bevatten hoe dit onderwerp leeft. Maar gelukkig hebben we onze Dippers. Ik denk dat de ludieke actie van onze leden van De Illegale Peurders het gevoel van het overgrote deel van onze inwoners goed heeft verwoord. Het is wellicht wat burgerlijke recalcitrant -hetgeen wellicht een synoniem is voor dit illustere gezelschap-, maar daar past ook wel wat burgemeesterlijke recalcitrantie bij. Ik ben eigenlijk gewoon trots op ze. Op die eendracht. Ik zie het dan ook als een leuke, ludieke en gezellige actie. Een warme steun in de rug voor de ingeslagen weg. Een constructieve weg. Maar wat is die weg nu precies zult u zich afvragen? Krijgen we weer alle ambtenaren hier in Aalsmeer? Nee. Dat zal niet gebeuren. Wel kunt u straks weer voor alle gemeentelijke dienstverlening gewoon terecht in uw eigen raadhuis, hier op het Raadhuisplein nummer één. En sinds vanmorgen zelfs voor de politie, want ook zij hebben vanaf vandaag in ons raadhuis een loket.

Inwoners hoeven niet meer naar Amstelveen. Ook zal de regie op beleid en financiën weer in eigen handen komen. Maar ik zal niet verder op de zaken vooruit lopen. De komende maanden zal duidelijk worden hoe het precies zal zijn. Centraal staat voor ons dat de dienstverlening aan onze inwoners eerlijk, begripvol en simpel moet zijn.

Als uw burgemeester doorkruiste ik onze gemeenschap het afgelopen jaar veelvuldig. Of het nu gaat over onze briljante en keihard werkende ondernemers, waardoor de economie in Aalsmeer zeer sterk is of over een stagiaire genaamd May Heart van Ons Tweede Thuis die werkt in de ‘Jij en ik’ winkel. Ik heb daar de ziel van onze Aalsmeerse samenleving ontmoet. Ik zou echt zoveel hoogtepunten kunnen noemen, maar ik denk dat deze alleen voor mij in die zin zo gelden. Want voor u is het inmiddels de norm. Ik bedoel daarmee niet dat het voor u niet bijzonder is, maar wellicht dat ze daardoor minder in het oog springen.

Kijk alleen maar eens naar de zeer inspirerende kunstroute, een spetterend vuur en licht, de fantastisch vrolijke feestweek, een bruisende, ludieke en ongrijpbare pramenrace, de magnifieke intochten van Sinterklaas in het centrum en in Kudelstaart, maar ook de liefdevolle Downtown Ophelia. De activiteiten en evenementen zijn haast oneindig. Ik kan hen die deze en zo vele andere activiteiten en evenementen mogelijk maken niet dankbaar genoeg zijn. Wat doen jullie ongelofelijk veel in onze gemeenschap. Anders gezegd, wat doen wij ongelofelijk veel voor elkaar. Indrukwekkend. U maakt het leven hier een van waarde. Ik denk dat ik namens de gehele gemeenschap spreek als ik zeg: bedankt. Ga alstublieft zo door!

Ik ga naar mijn afronding. Velen van u hebben de kerstdagen en oud en nieuw gevierd. Een moment van bezinning en reflectie en tellen van je zegeningen. Dat wij in vrede en veiligheid deze feestdagen met onze dierbaren kunnen vieren. En daarom heel bijzonder en buitengewoon belangrijk dat we in Nederland dit jaar uitgebreid mogen stilstaan bij 75 jaar leven in vrijheid. Hoewel de Tweede Wereldoorlog voor ons alweer driekwart eeuw achter ons ligt, is er helaas nog veel oorlog op andere plekken in de wereld. Er is zelfs een vluchtelingenkamp met haast net zoveel inwoners als Amsterdam. Te bizar voor woorden. Tenten zover als het oog rijkt. Als u zich eens realiseert dat het ons al niet eens lukt om de criminaliteit in Amsterdam te verslaan, hoe moet de rechteloosheid en de wantoestanden in die kampen dan wel niet zijn. Je realiseert je dan hoe groot het voorrecht is dat wij onze kinderen en onszelf, hier in ons land, hier in ons dorp, wel een redelijke kans kunnen bieden op een veilige en betekenisvolle toekomst. Dat wij leven in  een deel van de wereld waar wij onze conflicten niet met geweld, maar vreedzaam en vooral: met woorden, beslechten. Een verworvenheid waarvan sommigen lijken te vergeten hoe kostbaar ze is. Onze democratie. Onze democratische rechtsstaat. Hetgeen maakt dat Nederland tot de vijf rijkste landen ter wereld behoort, en bij de top vijf zit met meest gelukkige inwoners ter wereld.

Maar woorden, woorden zijn soms scherper dan een zwaard en destructiever dan wapens. Of zoals Claudia de Breij zo treffend verwoordde in haar oudejaarsconference:’ Je kunt wel zeggen dat het goed gaat met je economie, maar er zit betonrot in je democratie. Je kunt een land niet leiden zoals een bedrijf, anders waren alle bedrijven wel democratieën. Wat beklijft is een gemeenschap met liefde opgebouwd, dat je met liefde onderhoud, dan gaat het niet kapot.’
De Breij gaat in haar conference hier verder op in. Ze vertelt een anekdote van haar en haar vader. En haar vader vraagt haar op jonge leeftijd: ‘heb je weleens gehoord van democratie? En zij antwoordt: ja natuurlijk, want als wij op het schoolplein ruzie hebben of we touwtje gaan springen of verstoppertje gaan doen, zegt er altijd wel iemand: Democratie! En dan moet je je hand opsteken en dan is het meeste stemmen gelden. Ja, zei haar vader, dat denken veel mensen dat democratie betekent meeste stemmen gelden... maar dat is dus niet zo.

Democratie is, en nou moet je heel goed opletten, dit moet je uit je hoofd leren, democratie is een regering van de meerderheid die rekening houdt met de noden en de wensen van de minderheid, met een onafhankelijk rechtsstaat én een vrije pers. *nog een keer herhalen*. En als een van die elementen ontbreekt, is er dus geen democratie.

Als ze dus gaan zeggen dat alle journalisten leugenaars zijn, dan moet je uitkijken want dan vallen ze de democratie aan. Als de politiek gaat zeggen dat alle rechters niet deugen, dan is de democratie in gevaar. Als ze advocaten gaan neerschieten op straat, dan is de democratische rechtsstaat in gevaar. Het is alleen een democratie als advocaten hun cliënten kunnen verdedigen, als rechters luisteren naar de wet en niet naar het kabinet, en als journalisten kunnen schrijven wat ze moeten schrijven.’

Tot slot. Laten we gezamenlijk afsluiten met een toost. Wat beklijft is een gemeenschap met liefde opgebouwd, dat je met liefde onderhoud, dan gaat het niet kapot. Deze toost is een eerbetoon aan allen die voorop durven te lopen om dit mogelijk maken. Ik wens u allen een inspirerend en gezegend nieuw jaar.'
Aalsmeer, 6 januari 2020 Gido Oude Kotte