Knijpkat, de zaklamp
zonder batterijen - 1940

Een knijpkat is een zaklantaarn zonder batterijen, waarbij de benodigde stroom wordt opgewekt door middel van een ingebouwde dynamo die wordt aangedreven door in het apparaat te knijpen.


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Een bakeliet knijpkat van AEG uit de jaren 50 van de 20ste eeuw
Het principe van de knijpkat is te verklaren via elektromagnetische inductie. Wanneer een magneet in een spoel rondraait, dan treedt er inductiestroom in de spoel op. Met deze stroom kan men dan een lampje laten branden.


(Amstelveenweb.com collectie - 2009)

Bovenzicht van de knijpkat van AEG
Hetzelfde principe vindt men ook bij de fietsdynamo.Gedurende de 2de Wereldoorlog werd dit lampje vaak gebruikt tijdens de verduistering en als de stroom uitviel. De knijpkat werd onder andere vervaardigd door het zogeheten Philips Kommando in het concentratiekamp te Vught. Tegenwoordig, met de opgang die groene stroom maakt, neemt de populariteit van de Knijpkat weer toe. Hedendaagse uitvoeringen hebben geen lampje maar energiezuinige leds en kunnen minutenlang branden op een paar keer flink knijpen.

(Bron tekst: Wikipedia)