Bijgewerkt: 29 maart 2024

Manifest van de
Nederlandsche Unie - 1940

Foto's -> Wereldoorlog II -> Van Toen naar Heden

Manifest van de Nederlandsche Unie
(Bron: Gemeentearchief Amstelveen-2002)

Op 24 juli 1940 verscheen het Manifest van de Nederlandsche Unie.

Bron: Jaren van verduistering - De bezettingstijd in Amstelveen door Mevr. T. Visser

De Nederlandse Unie was een politieke groepering die op 24 juli 1940 werd opgericht. De oprichters waren Johannes Linthorst Homan advocaat (1903-1986), commissaris der Koningin in Groningen, Louis Einthoven jurist (1896-1979), hoofdcommissaris van politie te Rotterdam en Jan Eduard de Quay (1901-1985), hoogleraar te Tilburg. De drie Unieleiders wilden de Nederlandse cultuur behouden en ze waren bereid om met de Duitsers samen te werken. Ze hoopten te voorkomen dat de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) de macht kreeg. Velen meldden zich aan als lid (ca. 400.000). Daarmee was de Unie de grootste politieke beweging uit de Nederlandse geschiedenis. Zij zagen de Unie als een ‘goed’ alternatief voor de NSB.

Op 8 augustus 1940 werd in het Concertgebouw de Amsterdamse afdeling opgericht. Een clubje van zes Amstelveners ging poolshoogte nemen. Op 23 augustus verscheen er een eerste oproep om via de Nederlandse Unie deel te nemen 'aan het herstel van de Nederlandse volkskracht' en op 24 oktober kwam het tot de oprichting van het plaatselijk comité. Een groot deel van de literaire club schoof dit comité binnen. Het was een wonderlijk verscheiden gezelschap dat elkaar op de vergaderingen trof. Socialisten, communisten en katholieken die elkaar anders vermoedelijk nooit hadden leren kennen, verbonden zich met elkaar in hun onlust over de bezetting.

De Unie was verdeeld in districten en die weer in kringgroepen, die beurtelings bij elkaar thuis vergaderden. Daar werden allerlei onderwerpen besproken die in de brochures van de Unie werden aangereikt. Naar verhouding traden er weinig gereformeerden tot de Unie toe.

1940-Colportage-nu
(Bron: Jaren van verduistering)

Foto Amstelveen
(Bron: Jaren van verduistering - 2003)

Colporteurs met het weekblad 'De Unie' van de Nederlandsche Unie in Nieuwer-Amstel in 1940
De drie jongens staan op de hoek van de Kalfjeslaan en de Amstelveenseweg.

Klik hier voor andere foto's in de categorie Wereldoorlog II