13,6 miljoen inwoners mogen stemmen in Nederland op 16 maart 2022

Op 16 maart 2022 houden 333 gemeenten in Nederland een gemeenteraadsverkiezing. Bijna 13,6 miljoen inwoners mogen daarvoor stemmen. Voor ruim 840.000 jongeren is dat de eerste keer. De kiesgerechtigde bevolking is relatief jong in studentensteden, gemeenten met een groot aandeel oudere kiezers zijn met name te vinden in het noorden, oosten en zuiden van Nederland. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van voorlopige bevolkingscijfers van 1 januari 2022.

Inwoners die op 16 maart 18 jaar of ouder zijn en de Nederlandse nationaliteit hebben mogen hun stem uitbrengen. Stemmen is ook al mogelijk op 14 en 15 maart 2022. Anders dan bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer mogen ook inwoners met de nationaliteit van een land in de Europese Unie stemmen, net als inwoners met een nationaliteit van buiten de Europese Unie die vijf jaar of langer in Nederland wonen. In totaal is 98 % van de inwoners van gemeenten, waar gemeenteraadsverkiezingen zijn kiesgerechtigd.

Relatief veel jonge kiesgerechtigden in studentensteden. Iets meer dan een kwart van de kiesgerechtigden, 26,4 %, is jonger dan 35 jaar. In de steden, vooral in studentensteden, wonen naar verhouding veel jonge stemmers. In Groningen is 43 % van de kiesgerechtigden jonger dan 35 jaar, gevolgd door Utrecht (41,3 %), Wageningen (39,9 %) en Delft (39,4 %). Andere gemeenten met een relatief jonge kiesgerechtigde bevolking zijn te vinden in de Bible-belt, zoals Urk (37,8 %), Renswoude (30,7 %) en Staphorst (29,8 %).

(Foto Amstelveenweb.com - 2018)

Stemlokaal tijdens de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart 2018 in Wijkcentrum Westend in Amstelveen

Laren heeft grootste aandeel oudere kiezers. Gemeenten met relatief veel kiesgerechtigden van 65 jaar of ouder liggen aan de randen van het land. In het noorden, oosten, Zuid-Limburg, Zeeland, langs de Noordzeekust, maar ook in de Gooi- en Vechtstreek is de kiesgerechtigde bevolking relatief sterk vergrijsd. In Laren is het aandeel oudere kiesgerechtigden het grootst (39,8 %), gevolgd door Bergen (39,6 %) en Westerveld (35,5 %). In totaal is een kwart van de inwoners die bij de gemeenteraadsverkiezingen mogen stemmen 65 jaar of ouder.

Groter aandeel niet-kiesgerechtigde inwoners in en om grote steden. Van de inwoners van gemeenten die een gemeenteraadsverkiezing houden is 2 % niet kiesgerechtigd. Zij hebben de nationaliteit van een land buiten de Europese Unie en wonen minder dan 5 jaar in Nederland. In Amstelveen is het aandeel niet-kiesgerechtigden het grootst (10,4 %) , gevolgd door Wageningen (7,7 %) en Diemen (7,2 %). Gemeenten, waar vrijwel alle inwoners naar de stembus mogen zijn te vinden in het noorden en oosten van het land.

Schatting. Het uitgangspunt voor de schatting van de kiesgerechtigde bevolking van 16 maart 2022 is de bevolking op 1 januari 2022. In de periode tot de verkiezingen verandert de kiesgerechtigde bevolking licht. In de periode tussen 1 januari 2022 en 16 maart 2022 worden bijvoorbeeld naar schatting 41.000 17-jarigen stemgerechtigd. Tegelijkertijd zullen er in de zelfde periode naar schatting 36.000 mensen overlijden. Dit is niet meegenomen in de schatting van de kiesgerechtigde bevolking. Er zal ook binnen- en buitenlandse migratie plaatsvinden en mensen kunnen in de tussentijd de Nederlandse nationaliteit aannemen. In de schatting van het aantal jonge kiesgerechtigden zijn ook jongeren met een EU-nationaliteit meegeteld die bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen nog niet in Nederland woonden. Kiesgerechtigden van 65 jaar en ouder in 2022 in Amstelveen zijn er 27,7 %. Op 24 maart wordt de gemeente Weesp bij de gemeente Amsterdam gevoegd. Inwoners van Weesp stemmen voor Amsterdam. Niet-kiesgerechtigde inwoners zijn er 10,4 % in Amstelveen in 2022.