14,4 miljard euro voor gemeenten via belastingen in 2025

Nederlandse gemeenten verwachten dit jaar 14,4 miljard euro te ontvangen uit heffingen. Dat is 8,0 % meer dan voor 2024 werd begroot. Deze stijging is iets minder groot dan vorig jaar, toen de begrote heffingsopbrengsten 8,5 % hoger waren dan in 2023.

Dat de stijging minder groot is, komt vooral doordat de begrote opbrengsten uit de secretarieleges (leges voor onder meer reisdocumenten, rijbewijzen en huwelijken) in 2024 uitzonderlijk sterk stegen. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van nieuwe cijfers.

De begrote opbrengsten uit de gemeentelijke heffingen wijken altijd iets af van de realisaties in de jaarrekeningen. De begrote opbrengsten uit de onroerendezaakbelasting (ozb), de afvalstoffenheffing en de rioolheffing liggen doorgaans wel in lijn met de realisaties. De opbrengsten uit vooral bouwleges en de toeristenbelasting zijn voor gemeenten lastiger te ramen. De onderzochte begrotingen zijn door de gemeenten opgesteld voor 15 november 2024. De jaarrekening van 2023 is de laatst beschikbare door het CBS gepubliceerde realisatie.

(Bron CBS - 2025)

Opbrengst gemeentelijke heffingen tussen 2016-2025
De ozb, de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de parkeergelden zijn de vier heffingen die het meest opbrengen. Deze vier heffingen zijn in 2025 goed voor 85 % van de begrote heffingsopbrengsten. De inkomsten uit de ozb en de parkeergelden behoren tot de algemene middelen en zijn vrij besteedbaar, terwijl de opbrengsten uit de afvalstoffenheffing en de rioolheffing niet hoger mogen zijn dan de kosten van de afvalwerking en de riolering. 

Ozb-opbrengsten 8,6 % hoger. Voor 2025 hebben de Nederlandse gemeenten 6,0 miljard euro aan ozb-opbrengsten begroot. Dit is 8,6 % meer dan een jaar eerder. Deze stijging is groter dan in 2024, toen de begrote ozb-opbrengsten 7,5 % hoger waren dan in 2023. In 2025 is de stijging van de opbrengsten uit de ozb voor niet-woningen 9,0 % en die voor woningen 8,2 %. 

De ontwikkeling van de ozb-opbrengsten verschilt in 2025 fors van gemeente tot gemeente. Van de vier grote steden stijgen de begrote ozb-opbrengsten in Amsterdam verreweg het meest met 32 %, gevolgd door Utrecht (19 %). De stijging in Amsterdam komt vooral doordat de tarieven zijn verhoogd; een gemiddelde woningeigenaar betaalt in 2025 ongeveer 400 euro aan ozb, tegen 315 euro in 2024. In Rotterdam (6 %) en Den Haag (4 %) is de stijging van de begrote ozb-opbrengsten lager dan gemiddeld in Nederland. Bij de andere gemeenten is de %uele stijging met 32 % het grootst in het Gelderse Renkum.

Deze gemeente heeft de ozb-tarieven fors verhoogd, onder meer om de afschaffing van de hondenbelasting en de verlaging van de rioolheffing mee te compenseren. Hoogeveen is de gemeente met de grootste daling van de ozb-opbrengsten. In deze Drentse gemeente dalen de begrote opbrengsten met bijna 8 %, omdat de gemeente een korting heeft verleend naar aanleiding van een positief resultaat over de jaarrekening van 2023.

Stijging opbrengsten parkeerheffingen. Voor 2025 begroten gemeenten bijna 1,5 miljard euro aan opbrengsten uit parkeerheffingen. Dat is 11,6 % meer dan een jaar eerder. De stijging van 154 miljoen euro is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan Amsterdam (+42 miljoen), Den Haag (+22 miljoen), Rotterdam (+17 miljoen), Utrecht (+16 miljoen), Arnhem (+7 miljoen) en Breda (+7 miljoen). In deze steden komt de toename door een combinatie van een verhoging van de tarieven en een uitbreiding van het gebied waarin automobilisten moeten betalen om te parkeren.

Het aandeel van de parkeergelden in de totale begrote heffingsopbrengsten van gemeenten neemt de laatste jaren gestaag toe. In 2025 bedroeg het aandeel in de begrote heffingsopbrengsten 10,3 %, tegen 8,1 % in 2017.

Minder grote stijging afvalstoffenheffing en rioolheffing. Bijna een vijfde van de begrote heffingsopbrengsten betreft de afvalstoffenheffing. In 2025 stijgt de verwachte opbrengst van de afvalstoffenheffing met 5,5 %. Dit is 0,8 %punt minder toename dan een jaar eerder. Ook de stijging van de begrote opbrengsten uit de rioolheffing is met 6,0 % minder groot dan in 2024 (6,5 %). 

Hogere opbrengsten uit bouwleges, toeristenbelasting en secretarieleges. De gemeenten verwachten in 2025 voor 676 miljoen euro aan opbrengsten uit leges voor wonen en bouwen binnen te krijgen. Dat is 7,7 % meer dan in 2024, de grootste stijging na 2020. Zowel in de vier grote steden als in de gemeenten met 20 duizend tot 50 duizend inwoners stijgen de begrote opbrengsten uit bouwleges relatief sterk.

De gemeenten begroten 600 miljoen euro aan opbrengsten uit de toeristenbelasting in 2025. Dit is 61 miljoen euro meer dan in 2024. Van deze stijging kan 23 miljoen worden toegeschreven aan Amsterdam. De hoofdstad verwacht een toename van het aantal overnachtingen en een stijging van de kamerprijzen. Daarnaast worden er hogere opbrengsten verwacht uit de toeristenbelasting voor passagiers van cruiseschepen en rondvaartboten.

De begrote opbrengsten uit secretarieleges stijgen in 2025 met 12,6 % naar 369 miljoen euro. De secretarieleges betreffen onder meer reisdocumenten, rijbewijzen en huwelijken. De stijging is veel kleiner dan in 2024, toen de begrote opbrengsten ruim 52 % hoger waren dan een jaar eerder. De sterke toename werd toen veroorzaakt doordat gemeenten meer aanvragen verwachtten voor paspoorten en identiteitskaarten. In 2014 is namelijk de geldigheidsduur van deze documenten aangepast van 5 naar 10 jaar. Dit zorgde ervoor dat er van 2019 tot en met 2023 weinig nieuwe documenten werden aangevraagd. De stijging in 2025 komt onder meer doordat nog niet alle gemeenten het grotere aantal aanvragen al in de begroting van 2024 hadden verwerkt.