19.000 ouders minimaal 30.000 euro gekregen in het kader van herstelregeling

Bij de aanpak van de kinderopvangtoeslag is veel niet goed gegaan. Belastingdienst/Toeslagen heeft daarbij de gevolgen voor en de impact op de betrokken ouders uit het oog verloren. In 2020 is gestart met herstellen van dat wat niet goed is gegaan bij de getroffen ouders. Dit wordt gedaan door de Herstelorganisatie Toeslagen (vanaf januari 2021 een zelfstandig onderdeel binnen Toeslagen).

In totaal hebben 19.000 ouders minimaal 30.000 euro gekregen. Ze krijgen daarnaast brede hulp van gemeenten en hun schulden worden opgelost. Het kabinet presenteert nu mogelijke regelingen voor herstel voor kinderen van gedupeerde ouders, ex-partners van een gedupeerde ouder en mogelijk gedupeerden bij andere toeslagen. Dat schrijft staatssecretaris Alexandra van Huffelen vandaag aan de Tweede Kamer.

(Foto Arenda Oomen - 2020)

Alexandra van Huffelen (D66) staatssecretaris van Financiën - Toeslagen en Douane

Per week melden zich 500 tot 1000 ouders bij Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT). In totaal hebben zich nu circa 42.000 ouders aangemeld waarvan bijna 33.000 in de laatste zes maanden. Voor 32.000 ouders is de lichte toets afgerond. 21.000 van hen hebben recht op de Catshuisregeling van 30.000 euro. 19.000 ouders zijn inmiddels uitbetaald. En dat terwijl bij inwerkingtreding van de herstelwetgeving in juli 2020 zich circa 6.000 ouders hadden gemeld.

Wettelijke termijnen. De inzet op het beoordelen van het toenemend aantal aanvragen voor de Catshuisregeling, zorgt ervoor dat er minder capaciteit beschikbaar is voor integrale beoordelingen. Met het aantrekken en opleiden van nieuwe medewerkers verwacht UHT de planning uit september 2020 voor dit jaar alsnog te kunnen halen. Voor 8.500 ouders loopt dit jaar de wettelijke termijn voor de integrale beoordeling af. Al deze ouders hebben een eerste toets gehad en velen van hen hebben 30.000 euro ontvangen. In de voortgangsrapportage staat aangegeven in welke maand ouders geholpen worden, op basis van wanneer zij zich hebben aangemeld.

Sneller duidelijkheid. De oplopende aantallen zijn reden voor het kabinet om te onderzoeken wat er kan worden gedaan om ouders sneller volledige duidelijkheid te geven. In lijn met recente suggesties van de Nationale Ombudsman wordt bekeken of direct na een eerste toets een definitieve beschikking kan worden gegeven. Dit biedt mensen sneller zekerheid. Wie het oneens is met de beschikking kan daartegen bezwaar maken. Ook met pilots onderzoeken we of het mogelijk is om ouders nog beter te kunnen helpen.

Uitbreiding herstelregelingen. Niet alle gedupeerden komen op dit moment in aanmerking voor herstel. Het kabinet heeft daarom mogelijke regelingen verkend voor kinderen van gedupeerde ouders, ex-partners van een gedupeerde ouder en gedupeerden van vergelijkbare fouten bij andere toeslagen. Deze richtingen worden pas na bespreking met de Tweede Kamer verder juridisch uitgewerkt en getoetst op uitvoerbaarheid. De regelingen zijn:

Kinderen. Een diverse groep kinderen heeft onder begeleiding van het Kindpanel en de Missing Chapter Foundation uitgangspunten voor herstel opgesteld. Naast erkenning en een breed pakket aan ondersteuning adviseren zij een geldbedrag. Het kabinet volgt de redeneerlijn van de kinderen en stelt naast bredere hulp en specifieke hulp voor kinderen in schrijnende situaties een tegemoetkomingsrichting voor die past bij de leeftijdsfase van de kinderen, variërend tussen de 1.500 en 7.500 euro.

Ex-partners. In de praktijk blijkt dat het delen van de compensatie tussen ex-partners soms tot lastige of onoplosbare situaties leidt, waarbij de ex-partners ook erkenning missen. Daarom stelt het kabinet een richting voor om ex-partners tegemoet te komen. De voorgestelde richting is dat ex-partners die tenminste één jaar na de eerste terugvordering toeslagpartner waren formeel worden erkend als gedupeerden, en dat zij een vergoeding van 10.000 euro ontvangen. Daarnaast wordt nagegaan welke oplossing zou kunnen worden geboden voor hun schulden.

Gedupeerde burgers bij andere toeslagen. Het kabinet wil ook gedupeerden van de uitvoering van de huurtoeslag, zorgtoeslag en het kindgebonden budget compenseren en stelt een richting voor waarin voor deze situaties één compensatieregeling wordt ontworpen. Deze regeling krijgt de vorm van een procentuele tegemoetkoming. In de nadere uitwerking en uitvoeringstoets wordt gekeken naar welk percentage het meest passend is.

Schuldenaanpak. Naast publieke schulden, worden ook private schulden door het kabinet opgelost. Hiermee wordt zo snel mogelijk na de zomer gestart. Het kabinet gaat ook alle openstaande betalingsachterstanden en bijkomende kosten betalen. De schuldenaanpak is niet bedoeld als herstel van schade in het verleden, maar om gedupeerde ouders zo veel als mogelijk kans te bieden op een nieuwe start. Schulden die reeds afbetaald zijn, vallen daarom niet onder de schuldenregeling, maar onder de materiële en immateriële schade binnen de compensatieregeling.

Deurwaarder. Eerder deelde Toeslagen een onvolledige lijst met gegevens van compenseerde ouders met deurwaarders. Deurwaarders gebruiken de lijst om te weten bij welke ouders ze de pauzeknop ingedrukt moeten laten (het zogeheten moratorium) en bij wie dat niet het geval is voor de private schulden, omdat Toeslagen nu geen reden voor herstel ziet. Inmiddels is er op basis van de juiste gegevens een nieuwe lijst die met de deurwaarders wordt gedeeld. Met de deurwaarders is afgesproken dat zij mensen eerst bellen voor zij weer overgaan tot het innen van de private schulden.