3 miljard euro tegenvaller bij gemeenten in 2009

Recent onderzoek wijst uit, dat de Nederlandse gemeenten een financiële strop hebben geleden van bijna € 1.800 miljoen in 2009 en ruim 1.300 miljoen euro in 2010. Structureel is er voor de komende jaren sprake van een gat van ten minste € 500 miljoen.

Dit is één van de resultaten van een eerste inventarisatie door het onderzoeksinstituut Coelo (Rijksuniversiteit van Groningen) naar de gevolgen van de economische recessie voor gemeenten in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.

De VNG heeft het COELO de opdracht gegeven onderzoek te doen naar de gevolgen van de economische crisis voor de eigen inkomsten en uitgaven van gemeenten in 2009 en 2010. Tevens is onderzocht welke maatregelen gemeenten in dit verband hebben genomen. Directe effecten via de rijksbegroting – verlagingen van de algemene uitkeringen of specifieke uitkeringen – vielen buiten de scope van het onderzoek.

Uit de door 174 gemeenten ingevulde enquête wordt duidelijk, dat de financiële strop voor circa een kwart wordt veroorzaakt door oplopende eigen uitgaven. Het leeuwendeel is echter het gevolg van tegenvallende inkomsten, vooral uit de grondexploitatie. De impact van de grootste financiële tegenvallers concentreren zich bij de grotere gemeenten.

Alhoewel de bestaande tegenvallers bij grondexploitatie en de verlening van bouwvergunningen deels kunnen worden terugverdiend bij een opverende economie, slaat de recessie op termijn een structureel gat van ten minste 500 miljoen euro in de gemeentefinanciën.

Uit het onderzoek komt ook naar voren, dat gemeenten gehoor hebben gegeven aan de oproep om zoveel mogelijk investeringen naar voren te halen. In totaal betreffen de naar voren gehaalde investeringen ruim 1 miljard euro, namelijk 271 miljoen euro in 2009 en 755 miljoen euro in 2010. Het rapport 'Financiële gevolgen van de recessie voor de eigen inkomsten en uitgaven van gemeenten' is te vinden op www.coelo.nl  en op www.vng.nl/bezuinigen.

De financiële crisis in Amstelveen

Volgens Frans Hellendall wethouder financiën van de gemeente Amstelveen: “Het effect voor Amstelveen wat de financiën betreft is de volgende in afgeronde getallen:

(Foto Amstelveenweb.com - 2010)

drs. Frans Hellendall wethouder financiën

- Door de rijksbezuinigingen 10 miljoen euro per jaar minder van het Rijk te ontvangen per 2013, mogelijk oplopend tot 15 euro miljoen in de jaren erna.

-Wij hebben door een degelijk begrotingsbeleid vrijwel geen andere tegenvallers in de reguliere begroting door de economische crisis. Wel komen de eenmalige inkomsten uit grondverkopen vertraagd binnen.

-Wij hebben in de begroting 2010 3,5 miljoen euro omgebogen en hadden 2 miljoen euro al eerder gereserveerd met het oog op mindere tijden, dus de helft van de eerste 10 miljoen is reeds gedekt. Daarmee zijn wij verder, dan vrijwel alle andere gemeenten. Maar er dient nog steeds minimaal 5 miljoen en mogelijk 10 miljoen euro bezuinigd te worden de komende periode.”

Aanpassing afvalstoffenheffing

Waar het gaat om de gemeentelijke lasten, in het kader van de bezuinigingen, krijgt de burger alleen te maken met een lichte aanpassing van het tarief voor de afvalstoffenheffing. Een beperkt deel van de kosten van straatreiniging wordt in dit tarief ondergebracht.

Dit leidt tot een extra verhoging met 120.000 euro. Dit is 3% van de totale ombuiging 2010 ad. 3,65 miljoen euro. Maatregelen, die met name de kwetsbare groepen in de samenleving zouden kunnen raken stelt het College van Amstelveen niet voor.