41% van de Nederlanders heeft altijd wintertijd als voorkeur

Op woensdag 12 september 2018 heeft de Europese Commissie (EC) een voorstel bekend gemaakt om het huidige systeem, waarbij halfjaarlijks de klok naar zomer- en standaardtijd wordt verzet, af te schaffen. De EC wil voortaan aan de lidstaten overlaten of zij voor een permanente zomertijd of standaardtijd kiezen. Het verzetten van de klok vanwege het seizoen is dan verboden.

Altijd wintertijd heeft de voorkeur van 41% van de Nederlanders, vooral vanwege het bio- en slaapritme. Ook stellen zij zoveel mogelijk harmonisatie met omringende landen op prijs. Op nummer twee eindigt permanente zomertijd met 27% en op drie het huidige systeem van het verzetten van de klok met 24%. Dit blijkt uit de representatieve flitspeiling die minister Ollongren heeft laten uitvoeren onder bijna 2000 Nederlanders. Uit de flitspeiling blijkt dat het onderwerp sterk leeft onder de bevolking. De flitspeiling is één van de bouwstenen waarop het kabinet haar keuze gaat baseren, net als multidisciplinair onderzoek en gesprekken met sectoren en experts.

(Foto Nia Palli/BZ - 2017)

drs. Kajsa Ollongren (D66) minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties


Altijd wintertijd, oftewel standaardtijd wordt gezien als beter voor het bio- en slaapritme. Ook ‘altijd zomertijd’ heeft meer tegenstanders dan voorstanders vooral vanwege de donkere ochtenden in de winter. De keuze voor het huidige systeem van het verzetten van de klok wordt als onhandig ervaren en slechter voor het ritme van mens en dier. Een gelijk systeem met naburige landen krijgt de meeste steun onder de bevolking, vooral om economische redenen, vanwege voordelen bij het reizen en werken over de grens. De steun voor dezelfde tijd als naburige landen daalt als mogelijke voor- en nadelen worden voorgelegd en afgewogen. De daling lijkt vooral te komen doordat men zich beter gaat realiseren dat Nederland dan niet zelf kan beslissen welk tijdsysteem het invoert, aldus het rapport.


(Bron Rijksoverheid/Motivaction - 2018)

Toelichting negatieve houding huidige tijdsysteem

Aanleiding voor de flitspeiling en de interviews is het voorstel van de Europese Commissie om een einde te maken aan de huidige omschakeling van de klok in het voorjaar en najaar. De lidstaten stellen zelf hun standaardtijd vast die dan gedurende het hele jaar geldt. Het kabinet onderzoekt daarom welke van de drie opties zij het beste vindt: handhaving van het huidige systeem, ‘permanente zomertijd’ of ‘permanente wintertijd’.

Naast flitspeiling interviews sectoren en experts. Uit de interviews met vertegenwoordigers van sectoren blijkt dat het huidige systeem van zomer- en standaardtijd nauwelijks problemen oplevert. Vanuit praktisch en economisch oogpunt zit men niet te wachten op een aanpassing want aanpassingen kosten geld en verhogen de kans op fouten. Met name de internationale opererende sectoren onderstrepen het belang van een harmonisatie van de tijd binnen dezelfde tijdzone, omdat men anders vreest voor productiviteitsverlies.

Diverse sectoren willen nader onderzoek naar effecten op onder andere gezondheid en veiligheid, voordat zij een standpunt innemen. En de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen vindt dat voor een multidisciplinaire onderbouwing van de keuze van het kabinet een breder scala aan disciplines en perspectieven nodig is. Minister Ollongren wil daarom verder onderzoeken wat de drie keuzes betekenen, waarbij in ieder geval ook wordt gekeken naar de financiële gevolgen, grenseffecten en het milieu. De problematiek in de grensregio’s heeft speciale aandacht van minister Ollongren. Het kabinet neemt later een standpunt in, wanneer ook deze resultaten bekend zijn. Lees ook het rapport van Motivaction International B.V.: 'Opinies over tijdsystemen' (pdf 55 pagina’s)