Alliantie van acht EU-landen voor een sterker economisch Europa

Minister Hoekstra van Financiën heeft een alliantie gesmeed met zeven EU-landen, waarin zij gezamenlijk pleiten voor een sterker economisch Europa. Met het gezamenlijke initiatief willen Denemarken, Estland, Finland, Ierland, Letland, Litouwen, Zweden en Nederland hun gezamenlijke denkbeelden en waarden in de discussie over de Economische en Monetaire Unie (EMU) onder de aandacht brengen.

(Foto Nia Palli/Ministerie van Financiën - 2017)

mr. Wopke Hoekstra (CDA) minister van Financiën


Zes uitgangspunten. Op 5 maart 2018 presenteerden de acht landen hiervoor een document (De ministers van Financiën van Denemarken, Estland, Finland, Ierland, Letland, Litouwen, Litouwen, Nederland en Zweden onderstrepen hun gedeelde standpunten en waarden in de discussie over de architectuur van de EMU- pdf 2 pagina’) met een aantal belangrijke uitgangspunten:

-discussie over de EMU moet in inclusief verband worden gevoerd, waarbij niet-eurolanden deelnemen aan deze discussie als zij dat willen;

-een sterkere EMU vraagt allereerst om acties op nationaal niveau en in overeenstemming met eerder gemaakte gemeenschappelijke afspraken, waaronder de Europese begrotingsregels;

-de focus moet zich richten op initiatieven die publieke steun hebben in de lidstaten, die toegevoegde waarde hebben en die niet leiden tot vergaande overheveling van bevoegdheden naar Europa;

-de acht landen zetten zich in voor de totstandbrenging van de Bankenunie. Daarbij moet de prioriteit liggen bij het terugdringen van risico’s in de financiële sector. De acht landen noemen een aantal concrete elementen, waaronder het treffen van voorzieningen voor ----probleemleningen en de risicoweging van staatsobligaties op bankbalansen;

-het Europees Stabiliteits Mechanisme (ESM) moet worden omgezet in een Europees Monetair Fonds (EMF). Een EMF zou een grotere rol moeten krijgen bij de totstandkoming van programma’s. Besluitvorming moet, net zoals bij het ESM, volledig in handen blijven van lidstaten. Een belangrijk onderdeel van het voorgestelde EMF is een herstructureringsraamwerk voor overheidsschuld. Indien overheidsschuld van een lidstaat onhoudbaar is dienen investeerders verliezen te nemen, voordat er een beroep kan worden gedaan op het noodfonds;

-de nieuwe Europese begroting moet bijdragen aan duurzame groei en moet gericht zijn op structurele hervorming, inclusief de verantwoordelijkheid daarvan op nationaal niveau.

Samenwerking voor een beter Europa. Minister Hoekstra vindt het belangrijk om in Europees verband naar allianties te zoeken: “Deze zeven landen vinden net als wij dat sterke economieën leiden tot een sterker Europa. Dat begint op nationaal niveau door het nemen van maatregelen die de weerbaarheid vergroten. Door samenwerking aan te gaan, krijgen deze ideeën meer betekenis.”

De Economische en Monetaire Unie (Economic and Monetary Union) is in 1991 opgericht door de toenmalige Europese regeringsleiders. Het doel was een gezamenlijk economische politiek op te zetten, de prijsstabiliteit te bevorderen en de werking van de interne markt te verbeteren en om beter samen te werken op het vlak van economische politiek en begrotingsbeleid, de werking van de interne markt te verbeteren en de invoering van een gemeenschappelijke munt, de euro. Sinds het uitbreken van de wereldwijde financiële crisis zijn er verschillende maatregelen getroffen om de werking van de EMU te verbeteren. Te denken valt aan de oprichting van de Europese bankenunie, de aanscherping van de Europese begrotingsregels en de oprichting van een noodfonds voor lidstaten in de problemen, het Europese Stabiliteits Mechanisme.

Het plan van de EMU bestond uit drie stappen en werd vastgelegd in het Verdrag van Maastricht (1992). Het uiteindelijke doel was de invoering van een Europese eenheidsmunt, de euro. De landen die de euro als valuta hebben ingevoerd, worden samen de eurozone genoemd. Door de Griekse crisis zwakte het optimisme over de EMU af. De crisis leek op zijn hoogtepunt over te kunnen slaan naar andere landen en daarmee de stabiliteit van de euro en de eurozone in gevaar te brengen. Sindsdien zijn er regelmatig wijzigingen aangebracht aan het eurobeleid.

De Economische en Monetaire Unie is een overkoepelende term voor de groep beleidsmaatregelen die erop gericht is de economieën van de lidstaten van de Europese Unie in drie stadia samen te brengen. Het beleid heeft betrekking op de 19 eurozone-staten, maar ook op niet-euro-staten van de Europese Unie.