Amstelveen pakt de rattenoverlast aan

In februari 2022 informeerden wij u per collegebrief over de uitvoering van de motie "Rattenbestrijding: Een actievere rol voor de gemeentel". Met deze collegebrief informeren wij u over de stand van zaken omtrent "Aanpak Beheersing Rattenoverlast Amstelveen".

Achtergrond. Het aantal ratten in de openbare ruimte en rond huizen en tuinen van inwoners neemt de afgelopen jaren toe. Dit heeft een aantal oorzaken. Een van de belangrijkste is dat chemische bestrijding van ratten aan banden is gelegd. Dat maakt bestrijding in de openbare ruimte door gemeenten zeer ingewikkeld. Daarbij komt de grote beschikbaarheid van voedsel door bijvoorbeeld het weggooien van etensresten voor dieren op eigen terrein of als afval in de openbare ruimte. Want hoe meer voedsel hoe groter de populatie ratten. Verder bieden bouwkundige gebreken, zoals gaten in de fundering en riolering, aan huizen en andere gebouwen de ratten prima schuil- en nestelmogelijkheden. Ook zijn in Amstelveen veel grote bouwplaatsen waar rattenpopulaties de ruimte hebben. Hier is enige winst in populatiebeheersing te behalen.

Nieuwe aanpak; habitatmanagement. In de achterliggende periode zijn we gestart met een nieuwe aanpak namelijk; aanpak nieuwe stijl "van rattenbestrijding naar habitatmanagement". Hierin wordt de leefomgeving van de ratten aangepakt waardoor deze minder aantrekkelijk wordt en waardoor rattenpopulaties niet zo groot kunnen worden dat er plagen ontstaan. De uitvoerende taken zijn belegd bij Wijkbeheer. De twee beschikbare gestelde FTE's wordt ingezet op: behandelen van Fixi-meldingen, signaleren en registreren van de meldingen en populaties, geven van adviezen aan andere disciplines binnen de gemeente en ook aan ondernemers, bewoners en wooncorporatie Eigen Haard. Het aantal Fixi-meldingen bedraagt een kleine 300 per jaar. Bewoners worden mondeling/persoonlijk te woord gestaan waarbij voornamelijk advies wordt gegeven.

Onderzoek door onafhankelijk kenniscentrum. Afgelopen voorjaar is een klein onderzoek uitgevoerd door KAD (Kennis en Adviescentrum Dierplagen) en een integraal project van start gegaan. Disciplines zoals Afvalbeheer, Riolering, Groen, Communicatie, Vastgoed zijn deelnemer en daarnaast ook wooncorporatie Eigen Haard. Er blijken in Amstelveen gelukkig geen grote excessen te zijn en deze willen we in de toekomst voorkomen door een gezamenlijke aanpak, efficiënte samenwerking en registratie "habitatmanagement".

Samen verantwoordelijk. De aanpak is niet alleen een zaak van een paar rattenvangers, maar een gedeelde verantwoordelijkheid van zowel professionele beheerders als bewoners, ondernemers en gebruikers van de openbare ruimte. Daarbij is er geen sprake meer van rattenbestrijding met gif zoals vroeger (dit kan alleen als een extreme situatie dreigt). Wel worden alternatieve middelen zoals lokdozen en rattenhotels ingezet, maar ratten weten deze als intelligente dieren handig te mijden.

Er zijn normen nodig om te objectiveren wanneer en hoe ingegrepen moet worden, waarbij het uitgangspunt van beleid is om de habitat van de rat zoveel mogelijk in te perken. In de komende maanden wordt een plaagdier risico inventarisatie gehouden (te starten met de bruine rat). Vervolgens wordt bepaald welke maatregelen het beste kunnen worden genomen. Dit doen we op basis van een zogenaamde drempelwaarde. Waarbij deze niet een knop is voor chemische bestrijding, maar de mate van verhoogd risico aangeeft op overlast. Bijvoorbeeld als er in een bepaald gebied structureel voedsel in de buitenruimte wordt gedumpt. Vervolgens worden op basis van meldingen en reguliere onderhoudsinspecties de risico's gemonitord en geregistreerd.

Communicatie bewoners. Tegelijk voeren we een actie om bewoners meer bewust te maken. We gaan begin 2024 in het Augustinuspark en omgeving een voorlichtingscampagne houden richting bewoners en ondernemers. In deze buurt is gemiddeld een hoger aantal meldingen van overlast. We zetten dit tevens als proef in en volgen t.b.v. mogelijk toekomstige hotspots. Hierbij maken we gebruik van inmiddels ontwikkelde flyers, webpaginateksten, mediakanalen en modelbrieven. De uitkomsten van deze campagnes gebruiken we bij een vervolg communicatie en aanpak.

Na het bepalen van de mate van risico's en het concreter inregelen van maatregelen per discipline, passen we de habitatmethode ook toe op andere plaagdieren. Te denken aan de huismuis, meeuwen en duiven. Eind 2024 zullen we de aanpak opnieuw evalueren en u hierover in kennis stellen.