Amstelveens gezin en kat kreeg koolmonoxidevergiftiging

Een gezin (vader, moeder en dochter) woonachtig aan de Pruimenlaan in Amstelveen, is vannacht 1 november 2012 overgebracht naar het ziekenhuis met koolmonoxidevergiftiging. Ook de kat bleek last te hebben van de koolmonoxide en is meegenomen door de dierenambulance.

Het gezin voelde zich niet lekker en is naar de dokter gegaan. De dokter alarmeerde de brandweer dat ter plaatse een verhoogde concentratie koolmonoxide constateerde. Een defecte geiser was de oorzaak van de verhoogde concentratie.

Op dinsdag 25 september 2012 heeft de brandweer ook hoge concentraties koolmonoxide gemeten in een flat aan de Mont Blanc in Amstelveen. De bewoonster, haar twee kinderen en twee monteurs die aanwezig waren, zijn naar het ziekenhuis gebracht, met koolmonoxidevergiftiging. De oorzaak bleek een defecte ketel te zijn in de flat.

Brandweer en GGD waarschuwen voor sluipmoordenaar

Ongemerkt slaat hij toe, de sluipmoordenaar koolmonoxide. Nu de koude maanden weer beginnen, ligt het risico om ten prooi te vallen aan dit levensgevaarlijke gas op de loer. De brandweer en de GGD waarschuwen alle inwoners van Amsterdam-Amstelland. Door zelf maatregelen te treffen kunnen mensen zelf veel doen om de kans op koolmonoxide drastisch te verlagen.

Uit landelijke cijfers blijkt, dat jaarlijks elf personen in Nederland overlijden ten gevolge van koolmonoxidevergiftiging en dan enkele honderden voor behandeling naar een ziekenhuis moeten. Afgelopen nacht viel een gezin in Amstelveen ten prooi aan koolmonoxidevergiftiging. Vader, moeder en dochter zijn opgenomen in een ziekenhuis. De oorzaak bleek een defecte geiser te zijn.

Koolmonoxide wordt ook wel ‘de sluipmoordenaar’ genoemd, omdat het gas kleur-, geur- en smaakloos is. Koolmonoxide wordt 250 maal sneller in het bloed opgenomen dan zuurstof. Het lichaam neemt dan in plaats van zuurstof koolmonoxide op, waardoor het zuurstofgehalte in het lichaam snel daalt. Bij extreme blootstelling raakt men bewusteloos en falen de hart- en longfuncties. In het ergste geval kan dit leiden tot hersenbeschadiging en/of overlijden. 

Wat is koolmonoxide?

Een kachel, of een geiser moet bepaalde stoffen verbranden om voor warmte te kunnen zorgen. Zuurstof is een essentieel onderdeel van een volledige verbranding. Als er onvoldoende zuurstof bij de vlam kan komen, bijvoorbeeld door onvoldoende ventilatie in de woning of een verstopt ventilatiekanaal van de geiser, komt het gevaarlijke koolmonoxidegas vrij. 

Koolmonoxide herkennen

Er is een aantal aanwijzingen voor aanwezigheid van koolmonoxide. In een woning moet men vooral letten op de vlam in de geiser, kachel of cv-installatie. Deze hoort blauw van kleur te zijn. Is de vlam oranje, dan wijst dit op de aanwezigheid van koolmonoxide. Ook beslagen ramen zijn een indicator van gevaar. Vrijgekomen waterdamp, die door een verkeerd werkende afvoer, of onvoldoende ventilatie niet verdwijnt, zorgt voor beslagen ramen.

Er zijn ook lichamelijke verschijnselen die op de aanwezigheid van koolmonoxide kunnen wijzen. De symptomen van koolmonoxidevergiftiging zijn te vergelijken met griepverschijnselen: lichte hoofdpijn, misselijkheid, overgeven en vermoeidheid. Hoe groter de blootstelling aan koolmonoxide, des te heviger wordt de hoofdpijn. Ook krijgt men last van duizeligheid, verwarring, slaperigheid en een versnelde hartslag. 

Voorkomen van koolmonoxide

Regelmatig onderhoud is cruciaal om het risico op koolmonoxide zo klein mogelijk te houden. De geiser, gaskachel en CV installatie moeten ieder jaar door een erkend installateur worden gecontroleerd en schoongemaakt. Daarnaast is het van belang om een schoorsteen regelmatig te laten vegen door een erkende schoorsteenveger.

Als een schoorsteen verstopt raakt gaan gassen terug de woning in, met alle schadelijke gevolgen van dien. Verder is een goede lucht toe- en afvoer erg belangrijk bij het voorkómen van koolmonoxide. Een groot risico schuilt in het dichtstoppen van de luchttoevoer. Veel huizen zijn tegenwoordig goed geïsoleerd, waardoor er nauwelijks zuurstof van buiten naar binnen kan.

 Om toch aan voldoende zuurstof te kunnen komen hebben geisers en verwarmingstoestellen daar een aparte toevoer voor. Die toevoer mag niet worden afgesloten. De afvoer van de geiser moet op het gasafvoerkanaal zijn aangesloten en niet op het ventilatiekanaal. Als de geiser op het ventilatiekanaal is aangesloten worden giftige gassen door het hele huis verspreid.

Een goede afvoer zorgt ervoor, dat de gassen naar buiten worden afgevoerd. Er zijn nog veel geisers zonder aparte toe- en afvoer van lucht in gebruik, de zogenaamde open (afvoerloze) geisers. Bij deze geisers is het van groot belang te zorgen voor een goede ventilatie via openstaande ramen en/of goed functionerende roosters. Zowel tijdens als minimaal vijftien minuten na gebruik van de geiser moet er sprake zijn van goede ventilatie. 

(Foto Amstelveenweb.com - 2012)

Een koolmonoxide melder op de vloer naast de CV ketel

Koolmonoxidemelder

Er zijn koolmonoxidemelders op de markt die alarm slaan bij een hoge concentratie koolmonoxide. Gezien de eigenschappen van het gevaarlijke gas (kleur-, geur-, en smaakloos), kan een koolmonoxidemelder een toegevoegde waarde hebben bij het herkennen van koolmonoxide.

Deze melders zijn verkrijgbaar bij onder andere bouwmarkten. Brandweer en GGD benadrukken wel, dat deze melders slechts als aanvullende maatregel moeten worden gezien. Degelijk onderhoud van geisers, kachels en schoorstenen is de eerste vereiste voor een koolmonoxidevrije woning.

Wat is CO, of koolmonoxide?

Koolstofmonoxide, koolstofmono-oxide, of CO is een verbinding tussen koolstof en zuurstof, een gas dat onder meer ontstaat door onvolledige verbranding van koolstof, fossiele brandstoffen, of andere brandbare stoffen die koolstofverbindingen bevatten. Het is een vrij belangrijke stof in de chemische industrie. Koolmonoxide is giftig, kleurloos en reukloos en hierdoor is het erg gevaarlijk. 

Op de website van de brandweer: www.brandweer-amsterdam-amstelland.nl en op de website van de GGD Amsterdam: http://www.gezond.amsterdam.nl/Milieu--gezondheid/Milieu-in-huis/koolmonoxide  is meer informatie te vinden over koolmonoxide en wat u kunt doen bij het vermoeden van aanwezigheid van koolmonoxide.