Boeiende vijfde Indië-Lezing in Amsterdam

Op dinsdag 8 maart 2016 vond in de Openbare Bibliotheek Amsterdam de vijfde Indië-Lezing plaats! Thema dit jaar was 'Kinderen van Japanse vaders, kinderen met een geschiedenis'.

De vijfde Indië-Lezing op 8 maart 2016 in het Theater van het Woord werd een ontdekkingsreis naar ontbrekende stukken in persoonlijke levens en onthullen van geheimen die louteren. Erkenning van het verleden inspireert tot emotionele wedergeboorte. De kennis en ervaringen van de sprekers en de muzikale sfeer raakten de 150 bezoekers aan op hartelijke wijze.

Host Surya Nahumury opende de lezing met een hartelijke, bijzondere introductie. De welkomsttoespraken door Martin Berendse, directeur van het theater in de OBA Amsterdam, en door Janneke Roos, voorzitter 4/5 mei comité Amsterdam-Zuidoost, werden gevolgd door de eerste spreekster dr. Aya Ezawa, sociologe en docent aan de universiteit van Leiden. Zij is zelf van Duits-Japanse afkomst en ze schetste vanuit haar onderzoeken op basis van interviews een beeld van de Japans-Indische nazaten.

(Foto K. Willems - 2016)

Vijfde Indië-Lezing 2016

Ze vertelde over Japans-Indische kinderen in Nederland, met de verwevenheid van oorlogsgebeurtenissen en de langlopende effecten van de herinneringen daaraan. Vernemen dat je vader Japans is, de verborgen boodschap over je afkomst; het dringt in zeer verschillende levensfases door. Vele nazaten hoorden het toen ze kind of puber waren, maar ook velen als jongvolwassene of op oudere leeftijd, zelfs als vijftiger nog. Hiermee worden alle mogelijke emoties en vragen opgeroepen.

Vragen als ‘wie is mijn biologische vader’, hoe was hij, wat heeft mijn moeder bewogen, hoe was het in die tijd, hoe zijn de ervaringen van andere ‘lotgenoten’, waarom is het (zo lang) voor mij verzwegen, enzovoort. Emoties die te maken hebben met gevoelens over de eigen identiteit, wie ben ik, hoe zien anderen mij, ‘mag ik er zijn’, hoe ga ik met ‘het Japanse’ om, enzovoort. De verhalen van de moeders waren veelal ook romantisch; lees hierover de volledige tekst van haar lezing: http://www.jin-info.nl/wp-content/uploads/2015/03/Ezawa-Indie-lezing-160308.pdf

Na een boeiende lezing werd de film Arigato (= hartelijk dank) vertoond. De film vertelt het verhaal van Oma, die tijdens een stranddag met kleindochter Toet, plotseling een Japans gezin ontmoet. Daardoor komen de herinneringen aan de oorlogstijd in Nederlands-Indië in alle hevigheid naar boven. Scenariste Sandra Beerends liet zich voor dit verhaal inspireren door het oorlogsverleden van haar moeder. De oma uit de film (Mug Elias) ontroerde door haar zichtbare reactie op het buigen van de Japanse kleuter op het strand en op het overvliegende vliegtuig, die innerlijk beelden uit Tweede Wereldoorlog opriepen en haar emotioneerden. Door het troostrijk blazen in haar oren door kleindochter Toet en het verzoenend aanreiken van zijn handje met schelpen door het Japanse jongetje is Oma in staat haar ‘pijn’ te delen en een eerste stap te zetten naar vergeving. Niet voor niets ontving de film Arigato  de DELTA Shorts Award op Film by the Sea 2012.

De volgende spreker, Silfraire Delhaye, voorzitter van het Indisch Platform en kind van een Japanse vader en Indische moeder, vertelde zijn persoonlijk levensverhaal. Dit vooral gebaseerd op de overtuiging ‘laat het verleden rusten’ en zet je in voor het leven vanuit waarneming, niet vanuit oordeel. Hoewel hij tot zijn 12e jaar weinig kinderlijke vreugde ervoer, inspireerde dit hem juist als puber om toch vooral “zelfstandig” te willen zijn en zijn studie met doorzettingsvermogen en een ietwat solistische houding aan te gaan. Hij sloot zijn ontroerende lezing af met de woorden: “Als ik een wens mag uitspreken is het de wens: Ik zou nog graag KIND willen worden …”


(Foto K. Willems - 2016)

Vijfde Indië-Lezing 2016

Na beide lezingen was het volop genieten van muziek en zang van Young Released met als verrassing congaspeler Nippy Noya. Deze allround-percussionist van Japans-Indonesische komaf is de zoon van de Japanse taiko-drummer Fusao San Nakato. In de filmtrailer Children’s tears is te zien hoe hij het geheim van zijn muzikale gift ontdekte:


Na de pauze vroeg moderator Wim Manuhutu aan de sprekers over het kindzijn met een geschiedenis. Hoe ga je om met je achtergrond die verweven is met oorlogsgebeurtenissen en herinneringen aan die tijd? Ga je op zoek naar je roots of juist niet? Silfraire Delhaya haalde ervaringen aan als herkenningspunt met anderen van eenzelfde afkomst. Opmerkelijk om het onuitgesproken gevoel te delen bij het bezoeken van het land Japan: “Ik voel me daar thuis! Het is veilig om ook Japans te mogen zijn!”

Hij benadrukt om juist verschillen in stand te houden, om dit niet te vergeten. De geschiedenis van de VOC en van de 19e eeuw zijn kennisbronnen. Het houdt je bij de les om naar je hart te luisteren. Als voorzitter van het Indisch Platform ontmoet hij door deze erkenning juist vertrouwen en respect om belangen te behartigen. Zowel binnen het Platform als in de communicatie met de overheid is dit het geval. Aya Ezawa interesseert zich voor de grote vragen: Waar komt oorlog toch vandaan? En hoe deel je dit met kinderen?  Door haar onderzoeken is zij haar eigen levensverhaal meer gaan begrijpen en kan ze dit zelf weer beter doorgeven aan haar dochter. Wim Manuhutu zorgde tijdens het tafelgesprek voor een fijne, open sfeer, ook bij de vragen vanuit het publiek.

Cor van Drongelen van stichting De Brug overhandigde diverse mooie bossen bloemen aan sprekers en aan Hannie Stork, die voor de 5e keer als voorzitter van de organiserende werkgroep fantastisch werk heeft verricht. Gastvrouw van de middag Surya Nahumury nodigde als afsluiting het muzikale drietal Young Released/Nippy Noya uit om passend bij de Indië-verhalen het cultureel slot in te zetten. Bij het afscheidslied 'We Shall Meet Again' werd door aanwezigen mooi meegezongen met het voornemen: Tot volgend jaar! De stichtingen 4/5 mei comit? Amsterdam-Zuidoost, Indisch Herinneringscentrum, De Brug, Netwerk Vergeet Mij Niet, Indi?-herdenking Amstelveen, Gastdocenten WO II werkgroep Zuid-Oost Azie en Nusantara kunnen voldaan terugkijken op het lustrumsucces.
Bekijk meer foto’s: https://www.facebook.com/media/set/?set=a.1013258278748364.1073741826.425131240894407&type=3