Boekpresentatie 'Elsrijk in oorlogstijd'

Op donderdag 25 april 2024 om 20.00 uur vindt in de grote zaal van Huis Elsrijk aan de Graaf Aelbrechtlaan 138 in Amstelveen de presentatie plaats van ELSRIJK IN OORLOGSTIJD: Bijzondere verhalen uit een gewone buurt in Amstelveen. De publicatie is het product van een samenwerking tussen Stadsdorp Elsrijk, de Denkersclub Elsrijk en de Werkgroep Historisch Elsrijk.

Stan Meuwese, Juliette Pierens en Arthur Dijkstra tekenden voor tekst & vormgeving. 800 huizen in 22 straten: dat was Elsrijk in 1940, een nieuwbouwwijk volop in ontwikkeling. Elsrijk was bedoeld als woonplek voor forensen uit Amsterdam, de ‘pyjama van de hoofdstad’.

(Bron Boekhandel Blankevoort - 2024)

De omslag van het boek 'Elsrijk in oorlogstijd'
Er woonden NSB’ers in de wijk: mensen die bang waren dat wat zij bereikt hadden en waarmee zij tevreden waren, verkwanseld zou worden. Er woonden Duitse Joden in Elsrijk. Verdreven uit nazi-Duitsland, hadden zij hier – zo was hun hoop - een veilige plek gevonden. Er woonden nogal wat ambtenaren in de buurt: de groeigemeente Nieuwer-Amstel, zoals Amstelveen tot 1964 officieel heette, had mensen nodig bij de aanleg van de nieuwbouw. Er woonden actieve gereformeerden, conservatieve liberalen en maatschappijkritische socialisten door elkaar.

In Elsrijk werden vanaf mei 1940 honderden Duitse militairen ingekwartierd. Veel woningen rond de Pauluskerk, op de Keizer Karelweg en rond de speelweide (nu Ruijschpark) werden gevorderd. Maar in de wijk waren ook mensen die in verzet kwamen, letterlijk. Zij hielpen onderduikers, bespioneerden de Duitsers en dwarsboomden allerlei Duitse onderdrukkingsmaatregelen.

Er liggen in Elsrijk voor 10 huizen 27 struikelstenen ter nagedachtenis van Joodse buurtbewoners die in onze wijk hun laatste vrij-gekozen woning hadden voordat zij gedeporteerd en vermoord werden.

Elsrijk bestond in de oorlogsjaren uit het Tuindorp (rond de Van der Ghiesenstraat), de buurt rond de Pauluskerk en de buurt rond de speelweide (nu de Kruiskerkbuurt). Elsrijk-Zuid was wel gepland, maar niet gebouwd en waar nu de Beneluxbaan de grens vormt van het huidige Elsrijk-Oost, liep toen nog de Middenweg met boerderijen tussen de weilanden. Stan Meuwese, Juliette Pierens en Arthur Dijkstra hebben een ruim geïllustreerd boek samengesteld met bijzondere verhalen uit Elsrijk in oorlogstijd. 

Een aantal van die verhalen worden op 25 april 2024 gepresenteerd door verschillende buurtbewoners, in aanwezigheid van mensen die er getuige van waren. De publicatie verschijnt ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van het Stadsdorp Elsrijk. Het eerste exemplaar wordt officieel aangeboden aan de Amstelveense wethouder Herbert Raat, die het historisch erfgoed in zijn portefeuille heeft.

De gemeente Amstelveen en het Stadsdorp Elsrijk hebben de uitgave financieel mogelijk gemaakt. Hierdoor kan het boek gratis ter beschikking worden gesteld aan iedere buurtbewoner die geïnteresseerd is (via een speciale bon in de Wijkkrant Elsrijk, die begin mei verschijnt). Buurtbewoners die de presentatiebijeenkomst bijwonen krijgen het ter plekke mee. Het boek zal voor € 15,00 te koop zijn bij Boekhandel Blankevoort en Venstra. Anvang: 20.00 uur, inloop vanaf 19.30 uur. Als u aanwezig wilt zijn, meldt u dan aan via elsrijklezing@stadsdorpelsrijk.nl.