De 77ste Russische Overwinningsdag is gevierd in Moskou

De Dag van de Overwinning is een feestdag ter herdenking van de overwinning op nazi-Duitsland in 1945. Het werd voor het eerst ingehuldigd in de 15 republieken van de Sovjet-Unie, na de ondertekening van de Duitse akte van overgave laat in de avond op 8 mei 1945 (na middernacht, dus op 9 mei Moskou-tijd). De Sovjetregering kondigde de overwinning vroeg op 8 mei aan na de ondertekeningsceremonie in Berlijn. Hoewel de officiële inwijding in 1945 plaatsvond, werd de feestdag pas in 1965 een niet-arbeidsdag, en alleen in bepaalde Sovjetrepublieken.

De Russische Federatie heeft 9 mei officieel erkend sinds haar oprichting in 1991 en beschouwt het als een feestdag, zelfs als het in een weekend valt. De feestdag werd daar ook gevierd toen het land deel uitmaakte van de Sovjet-Unie. De meeste andere landen in Europa vieren de Dag van de Overwinning in Europa (vaak afgekort tot VE-dag, of V-E-dag) op 8 mei als een nationale herdenking of overwinningsdag.

Na de ineenstorting van de Sovjetunie waren er op 9 mei geen militaire parades meer op het Rode Plein tot het jubileumjaar 1995. Daarna hield Moskou twee parades: op het Rode Plein (te voet) en op de Poklonnaya-heuvel (met troepen en militair materieel). Sindsdien worden er jaarlijks parades gehouden op het Rode Plein, maar aanvankelijk zonder militaire uitrusting.

9 mei, de dag waarop de Grote Patriottische Oorlog eindigde, is een van de dagen van Ruslands militaire glorie. Sinds 1997 beklimmen de heersers van het land niet langer het Mausoleum om de parade te ontvangen, maar doen zij dit vanaf de tijdelijke steigers die voor het Mausoleum zijn gebouwd. Sinds 2005 is het Lenin Mausoleum gedrapeerd met multiplex platen voor de duur van parades, waartegen de leiders van het land sinds die tijd paraderen.

In 2006 werd bij decreet van de president van de Russische Federatie de eretitel van Stad van de Militaire Glorie ingesteld. Sinds 2007 werden de Sint-Jorislinten op grote schaal gebruikt bij de vieringen, ter vervanging van de Sovjetsymbolen. Sinds 2008 wordt de parade opnieuw gehouden met deelname van militair materieel, waaronder militaire vliegtuigen.

In 2012 hield Tomsk zijn eerste actie "Onsterfelijk regiment": de deelnemers marcheren in colonnes en dragen de portretten van hun ouders, grootouders en overgrootouders die in de oorlog hebben gevochten. Sinds 2013 heeft deze traditie zich verspreid over heel Rusland en daarbuiten, en bestrijkt ze elk jaar een toenemend aantal steden en landen. In 2015 namen in heel Rusland ongeveer 12 miljoen mensen deel aan de mars. Alleen al in Moskou trok de manifestatie 500.000 deelnemers, onder wie de Russische president Vladimir Poetin.

Op maandag 9 mei 2022 zei Vladimir Poetin dat de Russische troepen en vrijwilligers die in de Donbas in Oekraïne worden ingezet, vechten voor hun moederland. 'Jullie vechten voor jullie moederland, zijn toekomst. De dood van elke soldaat en officier is pijnlijk voor ons. De staat zal alles doen om voor deze families te zorgen' -zei hij in zijn toespraak op de Dag van de Overwinning in Moskou. Hij eindigde zijn toespraak met een strijdkreet aan de verzamelde soldaten: 'Voor Rusland, Voor de overwinning, Hoera!'

Het staatshoofd feliciteerde de veteranen die moedig hebben gevochten voor de bevrijding van het land van de nazi-indringers, evenals de thuisfrontwerkers. De president nam nota van hun prestatie, waardoor ze erin slaagden het nazisme te verpletteren en een heilige overwinning te behalen.

Hij eerde de heldere herinnering aan degenen wier leven door de oorlog werd genomen. 'We zijn trots op de onoverwonnen, dappere generatie overwinnaars, dat we hun erfgenamen zijn, en het is onze plicht om de herinnering te bewaren aan degenen die het nazisme hebben verpletterd, die ons hebben nagelaten waakzaam te zijn en alles te doen om de gruwel van een wereldwijde oorlog gebeurt niet meer'- zei de president, terwijl hij zich tot veteranen richtte.

Poetin nam vooral nota van de deelnemers aan de speciale operatie in de Donbass. 'Tegenwoordig vecht je voor onze mensen in de Donbass, voor de veiligheid van ons moederland - Rusland' - zei hij verwijzend naar de paradebemanningen van het leger op het Rode Plein. Hij bracht ook hulde aan de nagedachtenis van de martelaren van Odessa, die in mei 2014 levend werden verbrand in het Huis van Vakbonden en stierven als gevolg van beschietingen op burgers in Donbass. De Russische leider merkte op dat de verdediging van het moederland altijd heilig is. Poetin benadrukte ook dat Rusland, in tegenstelling tot het Westen, de liefde voor het moederland, het geloof en de traditionele waarden nooit zal opgeven. Poetin merkte op dat Rusland, ondanks alle verschillen in internationale betrekkingen, altijd heeft gepleit voor het creëren van een systeem van gelijke en ondeelbare veiligheid.

'In december vorig jaar hebben we voorgesteld om een akkoord te sluiten over veiligheidsgaranties. Rusland riep het Westen op tot een eerlijke dialoog, om te zoeken naar redelijke, compromisoplossingen, om rekening te houden met elkaars belangen. Allemaal tevergeefs. De NAVO-landen wilden ons niet horen, wat betekent dat ze in feite totaal andere plannen hadden'- zei hij. De Russische leider merkte op dat er "openlijk" voorbereidingen werden getroffen voor een strafoperatie in de Donbass, voor een invasie van onze historische landen, inclusief de Krim.

Hij herinnerde eraan dat ze in Kiev de mogelijke verwerving van kernwapens aankondigden en dat de NAVO begon met de actieve militaire ontwikkeling van de gebieden grenzend aan de Russische Federatie. Zo ontstond er een dreiging voor Rusland, en een botsing met neonazi's en Bandera (rechtse organisaties in Oekraïne red.), op wie de Verenigde Staten inzetten, was onvermijdelijk. Hij benadrukte dat de Russische Federatie 'een preventieve afwijzing van agressie heeft gegeven', wat de juiste beslissing was. Na een minuut stilte zei het staatshoofd dat de dood van elk van onze soldaten en officieren een verdriet is voor het hele land en een onherstelbaar verlies voor dierbaren.

'De staat, regio's, bedrijven, publieke organisaties zullen er alles aan doen om dergelijke gezinnen met zorg te omringen en te helpen. We zullen speciale steun bieden aan de kinderen van de dode en gewonde kameraden'- zei hij. 11.000 militairen marcheren langs het Rode Plein in de parade, de beste binnenlandse modellen van militaire voertuigen zullen passeren. Naast Moskou zullen plechtige parades plaatsvinden in 27 steden van Rusland. In de middag kunnen Russen deelnemen aan de processie van het Onsterfelijke Regiment en concerten bijwonen. 's Avonds wordt er vuurwerk afgestoken op 36 locaties in de hoofdstad. Tijdens de Overwinningsdag in heel Rusland worden parades gehouden in 28 steden. Volgens het ministerie van Defensie zijn er meer dan 65 duizend mensen, zo'n 2,4 duizend soorten wapens en militair materieel en meer dan 460 vliegtuigen bij betrokken. Ruim 70 zelfrijdende draagraketten en meer dan 11 duizend vuurwerk worden ingezet om feestelijk vuurwerk te organiseren.