De EU Commissie herstart de herziening van het economische bestuur

De Europese Commissie heeft op 19 oktober 2021 een mededeling aangenomen, waarin de balans wordt opgemaakt van de veranderde omstandigheden voor de economische governance in de nasleep van de COVID-19-crisis en waarmee het publieke debat over de herziening van het kader voor economische governance in de EU nieuw leven wordt ingeblazen.

De mededeling volgt op de belofte van voorzitter Von der Leyen in haar toespraak over de staat van de Europese Unie om te zorgen voor consensus over de toekomst van het kader voor de economische governance van de EU. Dit publieke debat, dat een eerste maal van start ging in februari 2020, werd eerder door de Commissie opgeschort om de aandacht te richten op de respons op de economische en sociale gevolgen van de COVID-19-pandemie.

(Foto © European Union/Christophe Licoppe - 2021)

State of the Union-toespraak 2021 van Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie op 15 september 2021

Valdis Dombrovskis, uitvoerend vicevoorzitter voor een economie die werkt voor de mensen: 'Europa is nu, na de turbulentie van de pandemie, in rustiger vaarwater gekomen. Dankzij onze gecoördineerde en assertieve respons hebben we de verwachtingen voor de groei zelfs overtroffen. Maar de crisis heeft ook een aantal uitdagingen op scherp gesteld: hogere tekorten en schulden, grotere verschillen en ongelijkheden en de behoefte aan meer investeringen. We hebben regels nodig voor een economische governance waarmee die uitdagingen kunnen worden aangepakt. Daarom openen we vandaag een publiek debat. Wij willen standpunten en ideeën horen, en streven naar consensus en betrokkenheid met het oog op een doeltreffend economisch toezicht. Zo kunnen we ervoor zorgen dat onze samenlevingen en economieën duurzamer, eerlijker en concurrerender worden en klaar zijn voor de uitdagingen van de toekomst.'


(Foto Etienne Ansotte / © EU - 2015)

Valdis Dombrovskis (1971) is een Letse politicus die sinds december 2019 deel uitmaakt van de Von der Leyen-commissie als uitvoerend vicevoorzitter voor een economie die werkt voor het volk

Paolo Gentiloni, commissaris voor Economie: 'Na de ongekende schok van vorig jaar vertoont de economie van Europa een sterk herstel. Nu moeten we ervoor zorgen dat onze toekomstige groei niet alleen gesteund wordt, maar ook duurzaam is. We hernemen deze herziening van onze economische governance in een context waarin er een enorme behoefte aan investeringen is, nu de klimaatnoodtoestand jaar na jaar nijpender wordt. Tegelijkertijd heeft de krachtige begrotingssteun die tijdens de pandemie werd verleend, tot hogere schuldniveaus geleid. Door al deze uitdagingen wordt het nog belangrijker om over een transparant en doeltreffend begrotingskader te beschikken. Daar moeten we allemaal samen voor zorgen, want het is cruciaal voor de toekomst van onze Unie.'


(Foto Lukasz Kobus / © EU - 2020)

Paolo Gentiloni Silveri (1954) is sinds 1 december 2019 lid van de Commissie-von der Leyen, als Europees commissaris voor Economische en Financiële zaken

Bij de herneming van het debat zal niet alleen rekening worden gehouden met het standpunt van de Commissie over de doeltreffendheid van het in februari 2020 gepresenteerde kader voor economisch toezicht, maar ook met de lessen die uit de COVID-19-crisis zijn getrokken en die in de mededeling van vandaag worden beschreven. De Commissie nodigt alle belangrijke belanghebbenden uit om aan dit publieke debat deel te nemen om tot een consensus te komen over de toekomst van het kader voor economische governance. Het is van cruciaal belang over een kader te beschikken dat de lidstaten ten volle kan helpen om van de economische en sociale gevolgen van de COVID-19-pandemie te herstellen en de meest dringende uitdagingen van de EU het hoofd te bieden.

De Commissie zal rekening houden met alle standpunten die tijdens dit publieke debat naar voren zijn gebracht. Zij zal in het eerste kwartaal van 2022 richtsnoeren verstrekken voor het begrotingsbeleid voor de komende periode, om de coördinatie van het begrotingsbeleid en de voorbereiding van de stabiliteits- en convergentieprogramma's van de lidstaten te vergemakkelijken. In deze richtsnoeren zullen de mondiale economische situatie, de specifieke situatie van elke lidstaat en de discussie over het kader voor economische governance aan bod komen. De Commissie zal uitgangspunten aanleveren voor mogelijke wijzigingen in het kader voor economische governance, met als doel ruim vóór 2023 tot een brede consensus te komen over de te volgen koers.

Een nieuwe context in de nasleep van de COVID-19-pandemie. Sinds zijn invoering heeft het EU-kader voor economische governance de lidstaten ertoe aangezet hun economische en budgettaire beleidsdoelstellingen te verwezenlijken, hun economisch beleid te coördineren, macro-economische onevenwichtigheden aan te pakken en gezonde overheidsfinanciën te waarborgen. Het kader is in de loop der tijd geëvolueerd en om nieuwe economische uitdagingen het hoofd te bieden zijn er wijzigingen ingevoerd, zoals de sixpack- en de twopack-wetgeving.

Ondanks deze ontwikkelingen zijn er nog enkele zwakke plekken overgebleven die in het begrotingskader niet doeltreffend zijn aangepakt. Tegelijkertijd is dit kader steeds complexer geworden. Bovendien is de economische context sinds de invoering van de regels aanzienlijk veranderd.

Deze en andere kwesties werden al aan de orde in februari 2020 gesteld toen de Commissie haar mededeling over de evaluatie van de economische governance in de EU presenteerde. Hoewel de belangrijkste conclusies van de evaluatie geldig en relevant blijven, zijn de uitdagingen waarmee het kader wordt geconfronteerd door de ernstige impact van de COVID-19-crisis nogmaals in de verf gezet en zelfs nog nijpender geworden.

Nieuwe uitdagingen en geleerde lessen. In het publieke debat over de herziening van het kader voor economische governance zal rekening moeten worden gehouden met en aandacht moeten worden besteed aan de kwesties die in de mededeling van 2020 aan de orde zijn gesteld. Het gaat onder meer om manieren om te zorgen voor houdbare overheidsfinanciën, macro-economische onevenwichtigheden te voorkomen en te corrigeren, bestaande regels te vereenvoudigen en de transparantie, het ownership en de handhaving ervan te verbeteren.

Daarnaast moet bij de herziening van het EU-kader voor economische governance rekening worden gehouden met de nieuwe uitdagingen die door de COVID-19-crisis aan het licht zijn gekomen. Daarbij zouden ook nuttige lessen kunnen worden getrokken uit de succesvolle beleidsrespons van de EU op de uitbraak, met name uit het beheer van de herstel- en veerkrachtfaciliteit.

Een inclusief en open debat. Een brede en inclusieve betrokkenheid van alle belanghebbenden is van cruciaal belang om tot een brede consensus te komen over de te volgen koers voor het EU-kader voor economische governance. Daarom nodigt de Commissie belanghebbenden uit om deel te nemen aan het debat en hun mening te geven over de wijze waarop het kader voor economische governance tot dusver heeft gewerkt en over mogelijke oplossingen om de doeltreffendheid ervan te vergroten. Tot deze belanghebbenden behoren de andere Europese instellingen, nationale autoriteiten, sociale partners en de academische wereld. Het debat zal plaatsvinden via verschillende fora, waaronder speciale bijeenkomsten, workshops en de online-enquête, die vandaag is herstart. Burgers, organisaties en overheden wordt verzocht hun bijdrage uiterlijk op 31 december 2021 in te dienen.