De EU-begroting moet worden verbeterd

'Het herstelfonds is een 'historische stap', maar langetermijnprioriteiten van de EU zoals de Green Deal en de Digitale Agenda worden in gevaar gebracht' -aldus de leden van het Europees Parlement. In een resolutie over de conclusies van de buitengewone Europese Raad van 17-21 juli 2020, aangenomen met 465 stemmen voor en 150 tegen, bij 67 onthoudingen, brachten de EP-leden hulde aan de slachtoffers van het coronavirus en aan alle werknemers die de pandemie hebben bestreden. Zij benadrukken dat 'de mensen in de EU een collectieve plicht tot solidariteit hebben.'

(Foto Philippe Buissin / © European Union 2020)

David Maria Sassoli (1956) voorzitter van het Europees Parlement op 23 juli 2020 in Brussel

Positieve stap voor herstel, onvoldoende op de lange termijn. In de tekst, die dient als mandaat voor de komende onderhandelingen over de toekomstige financiering en het herstel van de EU, verwelkomt het Parlement de aanvaarding van het herstelfonds door de EU-leiders, zoals voorgesteld door het Parlement in mei, en noemt het een 'historische stap voor de EU'. De leden van het Europees Parlement betreuren echter de 'massale bezuinigingen op de subsidiecomponenten' en roepen op tot volledige democratische betrokkenheid van het Parlement bij het herstelinstrument, dat 'geen formele rol toekent aan de gekozen leden van het Europees Parlement.'

Wat de langetermijnbegroting van de EU betreft, keuren zij de bezuinigingen op toekomstgerichte programma's af en zijn zij van mening dat deze 'de fundamenten van een duurzaam en veerkrachtig herstel zullen ondermijnen.' De belangrijkste EU-programma's voor klimaatbescherming, digitale transitie, gezondheid, jeugd, cultuur, onderzoek of grensbeheer 'lopen het risico dat de financiering van 2020 tot 2021 onmiddellijk wordt verlaagd' en dat de 'EU-begroting als geheel vanaf 2024 onder het niveau van 2020 zal liggen, waardoor de verbintenissen en prioriteiten van de EU in het gedrang komen.'

Het Parlement kan geen slecht akkoord aanvaarden. Het Parlement aanvaardt dus niet het politieke akkoord van de Europese Raad over het Multiannual Financial Framework (MFK=Meerjarig Financieel Kader) 2021-2027 in zijn huidige vorm en 'zal niet voor een voldongen feit staan.' De leden van het Europees Parlement zijn 'bereid hun goedkeuring te onthouden' voor de EU-begroting op lange termijn, het meerjarig financieel kader (MFK), totdat een bevredigend akkoord is bereikt in de komende onderhandelingen tussen het Parlement en de Raad, bij voorkeur uiterlijk eind oktober voor een vlotte start van de EU-programma's vanaf 2021. Indien echter een nieuw MFK niet tijdig zou worden vastgesteld, herinneren de leden van het Europees Parlement eraan dat artikel 312, lid 4, van het VWEU voorziet in een tijdelijke verlenging van het plafond van het laatste jaar van het huidige MFK (2020) en dat dit volledig verenigbaar zou zijn met het herstelplan en de vaststelling van de nieuwe MFK-programma's.

Rechtsstaat. Het Parlement 'betreurt' ten zeerste dat de Europese Raad de inspanningen van de Commissie en het Parlement om de rechtsstaat, de grondrechten en de democratie in het kader van het MFK en het herstelplan te handhaven, aanzienlijk heeft afgezwakt, en herinnert eraan dat het Parlement medebeslissingsrecht zal hebben met betrekking tot de rechtsstaatverordening.



Nieuwe bronnen van EU-inkomsten en terugbetaling van de EU-schuld. De leden van het Europees Parlement herhalen dat het Parlement niet zal instemmen met het MFK zonder een akkoord over de hervorming van het stelsel van eigen middelen van de EU, met inbegrip van de invoering van een mandje met nieuwe eigen middelen tegen het einde van het MFK 2021-2027, dat nodig is om ten minste de kosten in verband met het herstelplan te dekken. Zij zijn van mening dat de staatshoofden en regeringsleiders van de EU het probleem van het terugbetalingsplan voor het herstelinstrument niet hebben aangepakt en herinneren eraan dat zonder verdere bezuinigingen op belangrijke programma's of verhoging van de bijdragen van de lidstaten aan de EU-begroting, nieuwe eigen middelen de enige aanvaardbare optie voor het Parlement is.

Tussentijdse herziening onontbeerlijk. Het Parlement eist dat uiterlijk eind 2024 een juridisch bindende tussentijdse herziening van het MFK in werking treedt en benadrukt dat deze herziening de plafonds voor de periode 2025-2027, de invoering van extra eigen middelen en de tenuitvoerlegging van de klimaat- en biodiversiteitsdoelstellingen moet omvatten.