De EU Commissie over de doeltreffendheid van vaccins tegen mutaties van het coronavirus

Maandag 15 maart 2021 hebben leden van de EU Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid met deskundigen gedebatteerd over de doeltreffendheid van vaccins tegen mutaties van het COVID-19-virus. Vertegenwoordigers van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) informeerden de leden van het Europees Parlement (EP) over de stand van zaken met betrekking tot de bestaande COVID-19-varianten. Zij wisselden informatie uit over hoe effectief goedgekeurde vaccins zijn tegen verschillende varianten, en bespraken mondiale uitdagingen en de behoefte aan een mondiale gecoördineerde respons om varianten aan te pakken.

De EP-leden spraken hun bezorgdheid uit over zich snel verspreidende varianten, vooral omdat de vaccinatiegraad in de EU lager blijft dan verwacht. Zij betreurden het gebrek aan beschikbare gegevens over de doeltreffendheid van toegediende vaccins. Sommige lidstaten hebben weinig of geen capaciteit om virusmonsters te analyseren ('genomische sequencing'), aldus veel leden van het EP, wat betekent dat de verspreiding van varianten en hun impact niet adequaat kunnen worden gevolgd. De leden stelden de deskundigen ook vragen over het toelatingsproces voor bijgewerkte vaccins, over de rol van vaccinatiecertificaten en over de veiligheid en bijwerkingen van bestaande vaccins.



Tijdens de vergadering presenteerde Pierre Delsaux, adjunct-directeur-generaal Gezondheid van de Commissie, de mededeling van de Commissie over de HERA Incubator (pdf 10 pagina’s), een project dat is opgezet om varianten te monitoren, gegevens uit te wisselen en samen te werken bij de aanpassing van vaccins. De Commissie heeft voorgesteld de huidige regelgevingsprocedure te wijzigen, zodat COVID-19-vaccins die aan nieuwe varianten zijn aangepast, sneller kunnen worden goedgekeurd. U kunt de opname van het debat hier bekijken en de videoverklaring van commissievoorzitter Pascal Canfin hier.


Achtergrond. Alle virussen - ook SARS-CoV-2, het virus dat COVID-19 veroorzaakt - evolueren in de loop van de tijd. Deze veranderingen worden 'mutaties' genoemd. Een virus met een of meer nieuwe mutaties wordt een 'variant' van het oorspronkelijke virus genoemd. Volgens de laatste risicobeoordeling van het ECDC worden varianten gemakkelijker overgedragen en zijn ze ernstiger. Bestaande COVID-19-vaccins, waarvoor een vergunning is verleend, zijn daarom mogelijk slechts gedeeltelijk of aanzienlijk minder werkzaam tegen een variant. Daarom wordt het risico in verband met de verdere verspreiding van COVID-19 momenteel beoordeeld als 'hoog tot zeer hoog'.

Volgens de WHO wordt verwacht dat COVID-19-vaccins die momenteel worden ontwikkeld of reeds zijn goedgekeurd, ten minste enige bescherming zullen bieden tegen nieuwe varianten van het virus. In het geval dat een van deze vaccins minder effectief blijkt te zijn tegen een of meer varianten, kan de samenstelling van de vaccins worden aangepast om tegen deze varianten te beschermen.