De EU wil Tunesië 900 miljoen euro aan te bieden

Op 11 juni 2023 in Tunis de verklaring van EU commissie voorzitter Ursula von der Leyen met de Italiaanse premier Meloni, de Nederlandse premier Mark Rutte en de Tunesische president Kais Saied voorgelezen.

'Goedemiddag,

Wij zijn hier als Team Europa. We willen een belangrijke mijlpaal markeren in de relatie tussen Tunesië en de Europese Unie. Tunesië is een partner die we zeer waarderen in de Europese Unie. En dat blijkt uit het feit dat we met z'n drieën hier in Tunis samen zijn, en uit de vriendelijke gastvrijheid die we hebben ontvangen en de goede gesprekken met president Saied.

Met Tunesië delen we veel meer dan geografische nabijheid, we delen een geschiedenis. Sinds 2011 ondersteunt de Europese Unie Tunesië op weg naar democratie. Het is een lange, soms moeilijke weg. Maar deze moeilijkheden kunnen worden overwonnen. Tegen de achtergrond van wereldwijde onzekerheden is het in ons gemeenschappelijk belang om onze relatie te versterken en te investeren in stabiliteit en welvaart. Daarom zijn we hier en daarom werken we samen met Tunesië aan een alomvattend pakket. Dit pakket is gebouwd op vijf pijlers.

De eerste pijler is economische ontwikkeling. We zullen Tunesië steunen om zijn economie te versterken. De Europese Commissie overweegt macrofinanciële bijstand zodra de nodige overeenstemming is bereikt. We zijn bereid hiervoor tot 900 miljoen euro vrij te maken. En als onmiddellijke stap zouden we 150 miljoen euro extra begrotingssteun kunnen geven.

De tweede pijler is investeringen en handel. De EU is de grootste buitenlandse investeerder en handelspartner van Tunesië. En we stellen voor om verder te gaan. We willen ons huidige handelsakkoord moderniseren. Er is veel potentieel om banen te creëren en groei te stimuleren hier in Tunesië. Een belangrijk aandachtspunt voor onze beleggingen is de digitale sector. We hebben al een goede basis. Ons vlaggenschipproject, de onderzeese Medusa-kabel, zal de twee zijden van de Middellandse Zee met elkaar verbinden. De Medusa-kabel brengt supersnelle breedband naar de regio – een echte digitale brug die tegen 2025 11 landen rond de Middellandse Zee met elkaar zal verbinden. Samen met de Europese Investeringsbank investeren we 150 miljoen euro in dit project.

Het grootste investeringsgebied dat we zien is energie. Dit is onze derde pijler. Energie is een win-wingebied. Tunesië probeert zijn enorme potentieel voor hernieuwbare energie te benutten. En de Europese Unie heeft betrouwbare energieleveranciers van schone energie nodig, aangezien we onze hele economie elektrificeren. We moeten dus investeren in onze infrastructuur zodat Tunesië schone energie naar Europa kan exporteren. Een belangrijke mijlpaal op deze reis is de ELMED-interconnector, een onderzeese elektriciteitskabel die Tunesië met Italië verbindt. De Europese Unie investeert meer dan 300 miljoen euro in de ELMED-interconnector. Dit is geweldig nieuws voor Tunesië en Europa. In het najaar stellen we voor om samen een investeringsforum te organiseren om meer particuliere investeringen in de hernieuwbare sector van Tunesië, waaronder waterstof, aan te trekken. Om dit allemaal in een gemeenschappelijk stappenplan te zetten, werken we met Tunesië aan een memorandum van overeenstemming over hernieuwbare energiebronnen.

De vierde pijler is migratie. We hebben er allebei belang bij om het cynische businessmodel van de smokkelaar te doorbreken. Het is afschuwelijk om te zien hoe ze opzettelijk mensenlevens op het spel zetten voor winst. We zullen samenwerken aan een operationeel partnerschap tegen mensensmokkel. En we zullen Tunesië ondersteunen met grensbeheer. Dit jaar zal de EU 100 miljoen euro aan Tunesië verstrekken voor grensbeheer, maar ook voor opsporing en redding, bestrijding van mensensmokkel en terugkeer. Het doel is een holistisch migratiebeleid te ondersteunen dat geworteld is in de eerbiediging van de mensenrechten.

De vijfde en zeer belangrijke pijler gaat over mens-tot-menscontacten. Tunesië heeft een jonge en levendige bevolking. En we moeten er alles aan doen om mensen bij elkaar te brengen. We zullen een onderdeel Tunesië creëren in het Erasmus+-programma ter waarde van 10 miljoen EUR om studentenuitwisseling te ondersteunen. En we zullen 'Talent Partnerships' opzetten om Tunesische jongeren kansen te geven om te studeren, werken of een opleiding te volgen in de EU. Ze zullen nieuwe vaardigheden ontwikkelen die nuttig zijn voor de modernisering van de economie van Tunesië. Er ligt veel werk voor ons. Ik heb commissaris Várhelyi gevraagd dit werk voort te zetten.

En tot slot zullen we de Associatieraad herstellen. De hoge vertegenwoordiger is klaar om de volgende bijeenkomst voor het einde van het jaar te organiseren. Team Europa, de Commissie en de lidstaten kijken ernaar uit om aan ons partnerschap met Tunesië te werken.'

De Europese Unie overweegt Tunesië zo'n 900 miljoen euro ($ 967 miljoen) aan te bieden om zijn economie te ondersteunen, plus onmiddellijk 150 miljoen euro ($ 161 miljoen) aan begrotingssteun zodra een 'noodzakelijke overeenkomst is gevonden'- aldus Ursula von de Leyen de voorzitter van de Europese Commissie.