De Europese Commissie publiceert haar jaarverslag over Safety Gate

De Europese Commissie publiceerde op 2 maart 2021 haar jaarverslag van 2020 (pdf 9 pagina’s) over Safety Gate (Veiligheids Poort). Dat is het EU-systeem waarmee snelle waarschuwingen kunnen worden gegeven voor gevaarlijke consumentenproducten, en dat helpt om gevaarlijke non-foodproducten uit de handel te nemen. Het verslag laat zien dat de autoriteiten elk jaar vaker in actie moeten komen naar aanleiding van een waarschuwing.

In het afgelopen jaar was dat maar liefst 5.377 keer, tegenover 4.477 keer in 2019. In 2020 betrof 9% van alle waarschuwingen producten in verband met COVID-19, voor het merendeel beschermingsmaskers die ondeugdelijk bleken. Andere via Safety Gate gemelde COVID-19-gerelateerde producten waren ontsmettingsmiddelen die toxische chemische stoffen bevatten, zoals methanol, een stof die blindheid of bij inslikken zelfs de dood kan veroorzaken, of uv-ontsmettingsapparaten die gebruikers blootstelden aan sterke straling, met huidirritatie als gevolg. 

Didier Reynders,commissaris voor Justitie: 'Safety Gate heeft bewezen crisisbestendig te zijn: tijdens de COVID-19-pandemie heeft dit belangrijke instrument bijgedragen tot de bescherming van de consument door informatie over gevaarlijke producten, zoals onveilige maskers of giftige ontsmettingsmiddelen, efficiënt en snel te verspreiden, zodat deze producten onmiddellijk uit de handel konden worden genomen. Dankzij de bescherming die het systeem biedt, worden de rechten van consumenten beter gewaarborgd.'

(Foto © European Union - 2020)

Didier Reynders EU-commissaris voor Justitie en Consumentenzaken

Belangrijkste bevindingen van het verslag. De surveillancemaatregelen waren met name gericht op COVID-19-gerelateerde producten die inmiddels essentieel zijn voor alle consumenten. In 2020 waren er meldingen van ondeugdelijk gebleken maskers (161 maal), specifieke beschermende kleding (3 maal), handontsmettingsmiddelen (13 maal) en uv-lampen die een steriliserende werking zouden moeten hebben (18 maal). Ook dit jaar worden nog steeds waarschuwingen verspreid via het systeem.

In 2020 hebben de autoriteiten van de 31 aan het Safety Gate-netwerk deelnemende landen (EU-lidstaten plus Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en het VK) via het systeem in totaal 2 253 signaleringen uitgewisseld over maatregelen tegen gevaarlijke producten. Naar aanleiding daarvan zijn 5 377 follow-upmaatregelen genomen. Dit komt neer op een stijging van meer dan 20% ten opzichte van het aantal follow-upacties in 2019.

Volgens het verslag betrof het grootste deel van de meldingen de categorie speelgoed (27% van het totaal), gevolgd door motorvoertuigen (21%) en elektrische toestellen en apparaten (10%). Dit illustreert dat het markttoezicht in de EU in het bijzonder gericht is op kinderen, die een kwetsbare consumentengroep vormen. Over het algemeen werden het vaakst problemen gesignaleerd met producten die letsel veroorzaken, zoals breuken of hersenschuddingen (25%), gevolgd door chemische bestanddelen van producten (18%) en verstikkingsrisico's voor kinderen (12%).


(Bron Europese Commissie - 2021)

De omslag van het jaarrapport van de Europese Commissie 'Facing the unexpected together-Safety Gate 2020 results' (Samen het onverwachte tegemoet - Resultaten van Safety Gate 2020 )

In vergelijking met vorig jaar hebben meer onlinemarktplaatsen beloofd de veiligheid van door hen verkochte producten te verbeteren. Gisteren hebben twee nieuwe ondertekenaars zich aangesloten bij het initiatief Product Safety Pledge (verbintenis productveiligheid): Joom en Etsy. Zij beloven daarmee te controleren dat via hun websites verkochte producten niet op Safety Gate gesignaleerd staan en snel op te treden wanneer de nationale autoriteiten gevaarlijke producten melden die uit de handel moeten worden genomen.

Volgende stappen. Bedrijven die extra hun best doen om consumenten te beschermen, worden door de Europese Commissie beloond met de EU-prijs voor productveiligheid. De editie van dit jaar, waarvoor de inschrijving gisteren van start is gegaan, is gericht op initiatieven om met name kwetsbare consumenten te beschermen en op het gebruik van nieuwe technologieën die de veiligheid van de consument bevorderen. De uiterste datum voor inschrijving is 30 april. Meer informatie over dit onderwerp is hier te vinden.

Achtergrond. Het sinds 2003 bestaande Safety Gate maakt snelle uitwisseling van informatie mogelijk tussen de lidstaten van de EU/EER, het Verenigd Koninkrijk en de Europese Commissie over gevaarlijke non-foodproducten die een risico vormen voor de gezondheid en veiligheid van consumenten. Daardoor kunnen passende follow-upmaatregelen worden genomen en kunnen producten van de markt worden geweerd.

Tegelijk met de publicatie van het verslag heeft de Commissie de volledig vernieuwde openbare website van Safety Gate gelanceerd, met een moderne en gebruiksvriendelijke interface die de kennisgevingsprocedure versnelt en vereenvoudigt. De pagina's worden geleidelijk vertaald in alle EU-talen, het IJslands en het Noors. Bedrijven kunnen ook gebruikmaken van Business Gateway om de nationale autoriteiten snel en efficiënt te informeren over veiligheidsproblemen met betrekking tot een product dat zij op de markt hebben gebracht.

Om de consument te beschermen is ook de Product Safety Pledge opgezet, waarmee marktplaatsen beloven om aanbiedingen voor onveilige producten snel van hun platforms te verwijderen, op vrijwillige basis. Tot dusver hebben elf onlinemarktplaatsen zich bij dit akkoord aangesloten en zich ertoe verbonden om in samenwerking met de lidstaten gevaarlijke producten van hun websites te verwijderen: bol.com, eMAG, Wish.com, AliExpress, Amazon, eBay, Rakuten France, Allegro, Cdiscount, en nu ook Etsy en Joom.

Het systeem Safety Gate maakt een snelle circulatie mogelijk van informatie over gevaarlijke non-food producten tussen de nationale autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor productveiligheid in de landen van de interne markt. Elke dag sturen de nationale autoriteiten waarschuwingen naar de Safety Gate. Elke waarschuwing bevat informatie over het soort product dat als gevaarlijk wordt beschouwd, een beschrijving van het risico en de maatregelen die door de marktdeelnemer zijn genomen of door de autoriteit zijn gelast. Elke waarschuwing wordt opgevolgd door de andere autoriteiten, die hun eigen maatregelen nemen indien zij hetzelfde product op hun eigen nationale markt aantreffen. Andere landen zijn verplicht deze informatie op te volgen en indien zij hetzelfde product op hun eigen markt aantreffen, moeten zij deze informatie ook aan Safety Gate doorgeven.