De Europese Commissie wil een digitaal rijbewijs invoeren

De Europese Commissie heeft op 1 maart 2023 voorstellen gepresenteerd om de rijbewijsregels te moderniseren, waaronder de invoering van een digitaal rijbewijs dat in de hele EU geldig is, en nieuwe bepalingen om de handhaving van verkeersregels over de grenzen heen te vergemakkelijken. Vorig jaar vielen er meer dan 20.000 doden op de wegen in de EU en de meeste slachtoffers waren voetgangers, fietsers en gebruikers van scooters en motorfietsen.

De nieuwe regels zullen de veiligheid voor alle weggebruikers verbeteren en de EU helpen haar Vision Zero te bereiken: geen doden op de EU-wegen in 2050. Ze zullen bestuurders beter voorbereiden op emissievrije voertuigen en op het rijden op stadswegen, naast meer fietsen en tweewielers, en met veel voetgangers in de buurt. Ze zullen ook jonge chauffeurs in staat stellen ervaring op te doen door middel van een programma voor begeleid rijden - vanaf 17 jaar kunnen jongeren leren autorijden en een rijbewijs halen. Wie op zijn 17de slaagt, mag vanaf zijn 18de alleen rijden en aan de slag als beroepschauffeur zodra een specifieke baan dat toelaat. Dit zal helpen om het huidige chauffeurstekort aan te pakken.

Gemoderniseerde rijbewijsregels om wegen veiliger te maken en het dagelijks leven te vereenvoudigen. Het voorstel over rijbewijzen wijzigt bestaande EU-wetgeving en is geïnspireerd op beste praktijken die al in verschillende lidstaten van kracht zijn. Een belangrijk doel van de nieuwe regels is het verbeteren van de verkeersveiligheid, met maatregelen als:

-Een proeftijd van ten minste twee jaar voor beginnende bestuurders na het behalen van de test, en een nultolerantieregel voor rijden onder invloed. Dit is essentieel, want ook al vertegenwoordigen jonge bestuurders slechts 8% van alle automobilisten, bij 2 op de 5 dodelijke aanrijdingen is een bestuurder of bestuurder jonger dan 30 jaar betrokken.
-Jongeren vanaf 17 jaar laten testen en begeleid besturen van auto's en vrachtwagens om rijervaring op te doen.
-Aanpassing van rijopleidingen en -testen om chauffeurs beter voor te bereiden op de aanwezigheid van kwetsbare weggebruikers. Dit zal de veiligheid voor voetgangers, fietsers en gebruikers van e-scooters en e-bikes helpen verbeteren naarmate de EU overgaat op duurzamere stedelijke mobiliteit.
-Een meer gerichte beoordeling van de medische geschiktheid, rekening houdend met de vooruitgang in de medische behandeling van ziekten zoals diabetes. Chauffeurs zullen ook worden aangemoedigd om hun rijvaardigheid en kennis bij te werken om gelijke tred te houden met de technologische ontwikkelingen.

Om de erkenning van rijbewijzen tussen de lidstaten te vereenvoudigen, stelt de Commissie voor om als wereldprimeur een digitaal rijbewijs in te voeren. Het vervangen, verlengen of inwisselen van een rijbewijs wordt veel gemakkelijker aangezien alle procedures online zullen zijn. In dezelfde geest zal het ook gemakkelijker zijn voor burgers uit niet-EU-landen met vergelijkbare verkeersveiligheidsnormen om hun rijbewijs in te wisselen voor een EU-rijbewijs.

De bijgewerkte testregels houden rekening met de overgang naar emissievrije voertuigen. Ze beoordelen bijvoorbeeld de kennis en vaardigheden die verband houden met geavanceerde rijhulpsystemen en andere geautomatiseerde technologieën. Beginnende bestuurders zullen ook leren hoe hun rijstijl van invloed is op hun emissies, bijvoorbeeld de timing van het schakelen. Ten slotte wordt de toegestane massa van een voertuig van categorie B aangepast voor voertuigen op alternatieve brandstoffen, aangezien emissievrije voertuigen met batterijen zwaarder kunnen zijn.

Effectieve grensoverschrijdende handhaving van veiligheidsgerelateerde verkeersregels. De huidige EU-regels inzake grensoverschrijdende handhaving hebben ertoe bijgedragen dat niet-ingezeten verkeersovertreders niet anoniem blijven. Desalniettemin werd in 2019 ongeveer 40% van de grensoverschrijdende delicten straffeloos gepleegd, hetzij omdat de dader niet geïdentificeerd was, hetzij omdat de betaling niet werd afgedwongen.

De voorstellen van vandaag trachten dit aan te pakken door handhavingsinstanties toegang te geven tot nationale rijbewijzenregisters. De Commissie stelt ook voor om de rol van gevestigde nationale contactpunten te versterken, zodat deze beter kunnen samenwerken met de handhavingsautoriteiten die betrokken zijn bij het onderzoek naar strafbare feiten. Dit zal de huidige tekortkomingen in de samenwerking tussen de lidstaten bij het onderzoeken van strafbare feiten verhelpen.

Bovendien dekt de huidige wet een aantal van de meest voorkomende en flagrante overtredingen, zoals snelheidsovertredingen en rijden onder invloed. De Commissie stelt voor het toepassingsgebied van verkeersovertredingen uit te breiden tot:

-onvoldoende afstand houden tot de voorligger;
-gevaarlijk inhalen;
-gevaarlijk parkeren;
-overschrijding van een of meer ononderbroken witte lijnen;
-spookrijden;
-regels over het gebruik van noodgangen niet naleven;
-het gebruik van een overbeladen voertuig.

Deze toevoegingen zullen ertoe bijdragen de straffeloosheid voor dergelijke overtredingen te verminderen en de lidstaten beter in staat te stellen overtreders uit andere lidstaten te bestraffen. Het zal ook zorgen voor een gelijke behandeling van ingezeten en niet-ingezeten overtreders. De bijgewerkte wetten zullen ervoor zorgen dat de rechten van mensen die beschuldigd worden van verkeersovertredingen worden gerespecteerd. Niet-ingezetenen behouden het recht op een doeltreffende voorziening in rechte en een eerlijk proces, op het vermoeden van onschuld en op verdediging. Deze rechten zullen beter worden gegarandeerd door bepalingen die zorgen voor uniforme inhoud en bezorging van boetes, door ervoor te zorgen dat ontvangers van dergelijke boetes hun authenticiteit kunnen verifiëren, en door het delen van informatie met vermoedelijke overtreders tot een standaardvereiste te maken.

Een speciaal IT-portaal zal burgers gemakkelijk toegang geven tot informatie over de verkeersveiligheidsregels die in elke lidstaat van kracht zijn, en zal hen na verloop van tijd in staat stellen eventuele boetes rechtstreeks te betalen. De regels zullen ook worden afgestemd op de EU-regels voor de bescherming van persoonsgegevens (AVG en LED).