De Nationale Viering van de Bevrijding in 2021

De Nationale Viering van de Bevrijding startte in 2021 in de provincie Zuid-Holland. Vanuit het Kunstmuseum Den Haag zond de NOS de 5 mei-lezing uit die dit jaar gehouden werd door de Duitse bondskanselier Angela Merkel. In verband met de coronamaatregelen verzorgde de bondskanselier de lezing via een live-verbinding vanuit Berlijn- meldt het Nationaal Comité 4 en 5 mei

De 5 mei-kinderlezing werd gehouden door de 12-jarige Mily Al-Azzazi. Studenten gingen tijdens de uitzending met bondskanselier Merkel en minister-president Rutte in gesprek over vrijheid. Aansluitend ontstak minister-president Mark Rutte om 13.00 uur het Bevrijdingsvuur: het startsein voor alle (online) activiteiten op 5 mei.

5 mei, Ambassadeurs van de Vrijheid in Gilze-Rijen. De 14 Bevrijdingsfestivals bieden op Bevrijdingsdag een gezamenlijk online programma aan van meer dan 200 optredens en activiteiten op bevrijdingsfestivals.nl. De Ambassadeurs van de Vrijheid Davina Michelle, Tino Martin en Jonna Fraser verbinden de festivals met een livestream vanaf de vliegbasis in Gilze-Rijen.

5 mei-concert, Koninklijk Theater Carré in Amsterdam.Bevrijdingsdag eindigt traditiegetrouw met het 5 mei-concert. Door de coronamaatregelen vindt het concert ook dit jaar niet buiten maar binnen in Koninklijk Theater Carré plaats, zonder publiek. Stef Bos, André van Duin, Laetitia Gerards, Claudia de Breij, Shary-An, Hanin, ZO! Gospel Choir, Maan, ISH Dance Collective en het Metropole Orkest (onder leiding van Miho Hazama) sluiten de Nationale Viering van de Bevrijding feestelijk af. De NOS zendt het 5 mei-concert vanaf 20.35 uur live uit op NPO 1.

Bevrijdingsdag: 5 mei 2021 in Amstelveen. Met strikte inachtneming van de coronamaatregelen wordt in samenwerking met AmstelveenSport en AV Startbaan gewerkt aan een sterk aangepaste Bevrijdingsvuurloop op 5 mei 2021. Met behulp van lopers van diverse sportverenigingen kan zich zo op woensdag 5 mei toch een vrijheidsvuur over Amstelveen verspreiden. Jong volwassenen, die momenteel mogen sporten, kunnen hier een rol in spelen.


(Foto Bundesregierung/Eckel - 2021)

Angela Dorothea Merkel (1954) is een Duits politica (CDU). Zij is sinds 22 november 2005 bondskanselier van de Bondsrepubliek Duitsland. Van 10 april 2000 tot 7 december 2018 was zij federaal voorzitter van de CDU. Op 29 oktober 2018 kondigde ze aan dat ze zich niet opnieuw kandidaat zou stellen voor de Bondsdagverkiezingen van 2021

Toespraak van bondskanselier Merkel ter gelegenheid van de Nationale Bevrijdingsdag van Nederland op 5 mei 2021 (videoconferentie)

'Beste Minister President, beste Mark,

Beste mevrouw Verbeet,

Beste Mr. Smit,

Beste Mr. Burgemeester Van Zanen,

Dames en heren,

Het is mij een buitengewone eer om op de Nederlandse Bevrijdingsdag tot u te spreken. Ik ben zeer dankbaar voor de uitnodiging, die ik ook beschouw als een bijzonder teken van vriendschap tussen Nederland en Duitsland. Ik was vorig jaar graag naar Den Haag gekomen, maar helaas liet de pandemie van het coronavirus dat niet toe. Hetzelfde geldt nu voor dit jaar. Het is voor mij des te belangrijker om deze bijzondere dag tenminste samen met u op deze wijze te vieren - met nederigheid en dankbaarheid voor het grote gebaar van uw uitnodiging.

Zesenzeventig jaar geleden, op 5 mei 1945, werd Nederland bevrijd van de Duitse bezetting. Een verklaring zo kort en bondig, en toch zo vol van betekenis. Want het beschrijft niets minder dan het langverwachte einde van de misdaden die Duitsland tijdens het nazi-tijdperk tegen de bevolking van uw land heeft begaan. Onder de Duitse bezetting van 1940 tot 1945 werd driekwart van alle joodse mannen, vrouwen en kinderen in Nederland vermoord - driekwart, meer dan in enig ander land in West-Europa. In totaal vielen er in Nederland meer dan 200.000 doden. Meer dan 600.000 Nederlanders werden gedeporteerd naar het Duitse Rijk voor dwangarbeid. Het centrum van Rotterdam werd volledig verwoest door de bommenregen. En in de laatste winter van de oorlog zijn vele duizenden mensen het slachtoffer geworden van hongersnood.

Wij moeten ook denken aan het onmetelijke lijden van de mensen in het doorgangskamp Westerbork, bijvoorbeeld, die vandaar naar de concentratie- en vernietigingskampen werden gedeporteerd. Geachte mevrouw Weyl, als hedendaags getuige weet u van de kwellingen die de mensen in dit kamp hebben ondergaan en die u als jong meisje hebt moeten doorstaan. Vandaag vertel je schoolkinderen over je ervaringen. Het belang hiervan kan niet worden overschat. Ik dank je uit de grond van mijn hart dat je de kracht hebt gevonden om dit te doen.

Anne Frank was ook in Westerbork. Wie haar dagboekaantekeningen van Prinsengracht 263 leest, de daarin verwoorde angsten en hoop van een joods meisje onder Duitse bezetting, wordt diep geschokt.

Niets kan de leemtes vullen die zijn achtergelaten door degenen die werden vermoord. Niets kan het verlies en de pijn van de overlevenden wegnemen. Er is geen verjaringstermijn voor de gepleegde misdaden. Het levend houden van de herinnering is de eeuwige verantwoordelijkheid van Duitsland. Artikel 1 van de grondwet van de Bondsrepubliek Duitsland luidt: "De menselijke waardigheid is onschendbaar." Deze zin is het centrale antwoord op de misdaden van Duitsland onder het nationaal-socialisme - het antwoord op mensen die hun menselijkheid wordt ontzegd.

Veel Nederlanders kwamen in opstand tegen de minachting van de Duitse bezetter voor de menselijkheid, zoals tijdens de grote stakingen van 1941 en 1943. Het voorbeeld van deze moedige burgers is geworteld in een eeuwenoude Nederlandse traditie van vrijheid - een traditie die tot uitdrukking komt in de inscriptie op het monument voor de Nederlandse filosoof Baruch de Spinoza in Amsterdam. Er staat: "Het doel van de staat is vrijheid."

Vandaag is Nederland een land dat wereldwijd opkomt tegen onderdrukking en voor vrede en vrijheid. Weinig steden illustreren dit beter dan Den Haag, de stad van het recht, de zetel van het Internationaal Hof van Justitie en het Internationaal Strafhof, de stad waar vandaag Bevrijdingsdag wordt gevierd.

Dames en heren, hoe fundamenteel verschillend de uitgangspunten en de gevolgen natuurlijk ook zijn, het vraagstuk van de vrijheid kan vandaag, in 2021, niet aan de orde worden gesteld zonder ook te bedenken dat de pandemie van het coronavirus momenteel, voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog, de fundamentele vrijheden van ons leven inperkt in een mate die vóór de pandemie onze verbeelding te boven ging. Tegelijkertijd weten we dat dergelijke maatregelen alleen te rechtvaardigen zijn als ze tijdelijk zijn en als ze begrijpelijkerwijs gebaseerd zijn op een opvatting van vrijheid die altijd vrijheid in verantwoordelijkheid betekent, dat wil zeggen, vrijheid altijd ook in relatie tot onze medemensen - op dit moment in het licht van de bedreiging van gezondheid en leven door een virus. Geen land blijft ervan gespaard. Maar om deze dreiging te boven te komen en zo onze vrijheden weer onbelemmerd te kunnen beleven, kunnen we bouwen op een stevig fundament: op Europese solidariteit als resultaat van een uniek proces van verzoening en eenwording.

Wij Duitsers zullen nooit vergeten dat Nederland ons de hand reikte voor verzoening na de Tweede Wereldoorlog en na de breuk met de beschaving als gevolg van de Shoah. Wij zullen altijd dankbaar zijn dat de Duits-Nederlandse vriendschap hieruit is voortgekomen. Van meet af aan was de Europese eenwording een project voor vrede en welvaart dat alleen kon en kan slagen op basis van gedeelde waarden. Ook vandaag worden wij opgeroepen onze waarden met al onze kracht te verdedigen. Ieder van ons kan een bijdrage leveren aan de handhaving van de democratie, de versterking van de mensenrechten en de bescherming van de zwakken.

De verschrikkelijke aanslagen in Kassel, Halle en Hanau in Duitsland hebben ons onlangs laten zien hoe noodzakelijk dit vandaag de dag is. Deze aanslagen herinneren ons eraan dat wij als burgers krachtig stelling moeten nemen tegen alle vormen van antisemitisme en racisme, tegen alle vormen van groepsvijandigheid jegens de mens.

Onze twee landen werken nauw samen als Europeanen en als goede buren. Gedurende tientallen jaren hebben wij samen crisissen overwonnen en successen geboekt. Daar ben ik zeer dankbaar voor. Maar we mogen nooit vergeten dat we het verleden niet ongedaan kunnen maken. Maar we kunnen en moeten er de juiste lessen uit trekken - voor de huidige en toekomstige generaties van onze twee landen en voor een Europa van vrede en vrijheid.

Dank U!'