De Nederlandse kiezers willen een steviger woonbeleid

Het aanscherpen van het woonbeleid in Nederland kan op veel steun van kiezers rekenen. Uit onderzoek van de Woonbond blijkt dat kiezers positief zijn over bijvoorbeeld het aan banden leggen van huurprijzen in de vrije sector, het bevriezen van de huurprijzen en een groot aandeel sociale huur bij nieuwbouw.

De steun blijkt zelfs groter dan bij politieke partijen zelf, die verdeeld zijn over de aanpak van de wooncrisis. Er valt dus iets te kiezen als het op wonen aankomt. Als de partijen de standpunten van hun eigen achterban zouden volgen, zou het volkshuisvestingsbeleid in Nederland ingrijpend veranderen. Het onderzoek toont aan dat kiezers standpunten innemen die lang niet altijd overeenkomen met de standpunten van hun voorkeurspartij. Bij het inzoomen op deze verschillen blijkt dat de politiek verdeeld is over zaken waar de achterbannen dat niet zijn.

Zo blijkt voor de regulering van de vrije huursector zeer grote steun onder kiezers. In totaal is 77% voor en slechts 12% tegen. Ook de kiezers die VVD of BBB overwegen zijn hier overwegend voor, terwijl deze partijen zich tegen de nieuwe Wet Betaalbare huur hebben uitgesproken. Nog onbekend is wat Nieuw Sociaal Contract (Omtzigt) hierover in het verkiezingsprogramma zal neerzetten, maar duidelijk is dat ruim 4/5e van zijn achterban voorstander is.

Bij nagenoeg alle kiezers van de diverse partijen is er brede steun voor een huurbevriezing in 2024. Maar liefst 70% is hier vóór en slechts 13% tegen. Ook Nederlanders die woonachtig zijn in een koopwoning zijn voorstander (61%). Een andere duidelijke conclusie is de steun voor een groter aandeel sociale huur bij nieuwbouwprojecten. 70% van de kiezers is hier voor en slechts 16% tegen. Ook hier valt op dat de steun heel breed verspreid is over alle politieke voorkeuren.

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023 heeft de Woonbond een reeks aan stellingen voorgelegd aan een representatieve groep kiezers, bestaande uit bijna 1000 stemgerechtigde Nederlanders. Uit eerdere kiezersonderzoeken bleek al dat kiezers wonen het belangrijkste thema vinden voor de aankomende verkiezingen.

(Foto Woonbond/Josje Deekens - 2020)

Zeno Winkels (1972), algemeen directeur van de Woonbond
Voor wie dit belangrijke issues vindt, valt er dus wat te kiezen. Dit concludeert Zeno Winkels, directeur van de Woonbond. 'De keuze in het stemhokje bepaalt hoe de wooncrisis de komende jaren aangepakt wordt. En of betaalbaar wonen weer mogelijk wordt, of liever nog: vanzelfsprekend. Hiervoor is het noodzakelijk dat Nederland zich op 22 november uitspreekt.'

Verantwoording. Dit onderzoek vond plaats in de periode van 30 september tot en met 6 oktober 2023. In totaal hebben 907 Nederlanders van 18 jaar of ouder de digitale vragenlijst ingevuld. Deze steekproef is uitgevoerd via PanelClix. De onderzoeksresultaten zijn op totaalniveau representatief naar geslacht, leeftijd, opleidingsniveau en woonsituatie. De resultaten zijn gewogen naar stemgedrag bij de Provinciale Statenverkiezingen 2023. De weging is toegepast om te corrigeren voor eventuele over- of ondervertegenwoordiging van politieke voorkeuren.

De resultaten op totaalniveau zijn betrouwbaar en representatief. De resultaten per politieke partijen zijn indicatief: bij partijen met een klein aandeel kiezers is het aantal geënquêteerden klein, daarom dienen de percentages bij de kleinste partijen met terughoudendheid overgenomen te worden. Bij grotere partijen zijn de percentages betrouwbaarder.