De Rijksgebouwendienst wil 34 rijksmonumenten afstoten

De Rijksgebouwendienst is van plan om 34 rijksmonumenten af te stoten. Dat betekent niet, dat het Rijk zich hiervoor niet verantwoordelijk voelt. De wettelijke bescherming van monumenten blijft gewoon bestaan, ook als ze niet meer in handen van de overheid zijn.

Van oudsher hebben particuliere organisaties de zorg voor monumenten op zich genomen. Slechts drie procent van alle rijksmonumenten is in handen is van de rijksoverheid, de rest is particulier eigendom. In totaal telt Nederland 60.000 eigenaren van rijksmonumenten, waaronder kastelen, gedenktekens, kerken maar ook woonhuizen. De eigenaren kunnen personen zijn, of particuliere organisaties, zoals vereniging Hendrick de Keyser en de NV Bergkwartier.

Deze eigenaren hebben de afgelopen twintig jaar voor honderden miljoenen geïnvesteerd in behoud, restauratie en gebruik van hun monumenten. Het Rijk heeft daar nog eens een half miljard bijgelegd, waardoor de monumenten er beter bijstaan dan ooit. Dat willen we zo houden.

Wettelijke bescherming van monumenten

Met de vervreemding van monumenten is de verantwoordelijkheid van het Rijk voor monumenten niet opgeheven. Zo beschermt het Rijk het Nederlandse erfgoed via de monumentenwet. Hierin wordt geregeld, wat een eigenaar wel en niet kan doen met vastgoed. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed adviseert bij grote ingrepen.

Kopers moeten zich houden aan de Monumentenwet. De gedenknaald in Rijswijk kun je echt niet zomaar in je eigen achtertuin neerzetten. Een monument kun je ook niet zomaar vercommercialiseren, daar gelden strenge eisen voor.

(Foto Amstelveenweb.com - 2003)

Banpaal aan Amsteldijk Noord is een rijksmonument in Amstelveen

Eerdere verkopen van rijksmonumenten aan particulieren hebben juist een nieuw leven aan het monument gegeven. Denk aan de Librije in de vroegere Vrouwengevangenis in Zwolle, of het Geofort in Herwijnen, eens een vesting, nu een educatieve attractie. Zo komen er mensen in gebouwen, die anders gesloten zouden blijven.

Onderhoud van monumenten

De overheid kan eigenaren van monumenten financieel ondersteunen bij het onderhoud van hun monument. Of een eigenaar in aanmerking komt voor subsidies, leningen of fiscale voordelen, is afhankelijk van het soort monument.

Zo kunnen monumenteigenaren van woonhuizen en niet-woonhuizen, zoals fabrieken en kerken aankloppen bij het Nationaal Restauratiefonds. Deze verstrekt geen subsidies, maar leningen tegen lage rente voor de restauratie en het behoud van een rijksmonument. Eigenaren kunnen met specifieke vragen over restauraties, of herbestemmingen terecht bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, het kenniscentrum van de rijksoverheid.

Rijksmonumenten in bezit van het Rijk

Het Rijk heeft circa 1800 rijksmonumenten in eigendom. De meeste daarvan worden ingezet ten behoeve van het primaire proces van het Rijk (sluizen, bruggen, kazernes, gevangenissen, kantoren, et cetera).

De monumenten in eigendom van het Rijk worden gebruikt en beheerd door de Rijksvastgoeddiensten (Dienst Vastgoed Defensie, Rijksgebouwendienst, Rijkswaterstaat, Dienst Landelijk Gebied, Staatsbosbeheer, Centraal Orgaan opvang asielzoekers, ProRail, Rijksvastgoed en -ontwikkelingsbedrijf, Nationale Politie).

Amstelveen

De gemeente Amstelveen telt 144 monumentale gebouwen. Hiervan zijn 34 monumenten aangewezen als rijksmonument, 1 als provinciaal monument en 109 als gemeentelijke monument.

Op Amstelveens grondgebied staan twee banpalen, één aan de Amsteldijk en één aan de Amsterdamseweg, ze zijn allebei rijksmonumenten.


(Foto Amstelveenweb.com - 2004)

Buitenplaats Wester-Amstel

Rijksmonument buitenplaats Wester-Amstel is één van de drie overgebleven buitenplaatsen van de circa 60 die de Amstel ooit sierden aan Amsteldijk-Noord 55 (vóór 1730) hoofdgebouw, historische tuin- en parkaanleg, toegangsbrug met pijlers en toegangshek met tuinkoepel

Buitenplaats Oostermeer, Bankgebouw van de voormalige Incassobank (1938) aan de Amsterdamseweg, Buskruitmolen met vier woningen inclusief poort (ca 1720), de Kruiskerk, St. Urbanuskerk in Nes aan de Amstel, inclusief het toegangshek tot begraafplaats en pastorie met erfscheiding, zijn rijksmonument, de St. Urbanuskerk in Bovenkerk met priestergraf, molen De Jonge Dikkert, restaurant ’t Jagershuis, restaurant Paardenburg, Café Loetje aan de Amstel, restaurant Praq de voormalige herberg 'De Oude Prins'(1636) nu 'BarRestaurant', het botenhuis in het Amsterdamse Bos aan de Bosbaan en de drie Amstelveense heemparken namelijk het Jac. P. Thijssepark, het Koos Landwehrpark en De Braak.