De Staat van de regio 2020: alleensamen!

De State of the Region (Staat van de regio) vond dit jaar voor het eerst niet plaats tijdens een grote bijeenkomst, maar via een rechtstreekse uitzending vanuit een studio op 2 december 2020. In vijf kwartier kregen de honderden belangstellenden op hoog tempo een inkijkje in de regionale samenwerking en in bijzondere regionale innovaties en initiatieven.

Presentatrice Marijke Roskam ontving, met tafelheer en VU-hoogleraar Henri de Groot aan haar zijde, uiteenlopende gasten. Onder hen was natuurlijk de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema, die onder meer in haar rol van voorzitter van de Metropoolregio Amsterdam (MRA), haar jaarlijkse State of the Region uitsprak.

Femke Halsema is naast burgemeester van Amsterdam ook voorzitter van de Metropoolregio Amsterdam en van de Amsterdam Economic Board. Zij begon haar State of the Region met een woord van dank aan Verwaayen. 'Dit is het juiste moment voor dit advies. Er is momentum. Want kijk waar we staan.' Halsema benoemde de uitdagingen, waar de regio voor staat, maar ziet gelukkig ook voldoende redenen voor optimisme en vertrouwen. Daarbij draait het om perspectief en actie, zei Halsema. 'Nu is het moment om te investeren. Om doorbraken in duurzaamheid te forceren en voor een slimme internationale doorbraak.'

En daarvoor is de professionelere en intensievere samenwerking nodig die Verwaayen bepleit. ‘Ik hoop ook van harte op een doorbraak in onze onderlinge samenwerking. Laten we ons voordeel doen met het advies van Ben Verwaayen en bouwen aan die sterke, dynamische, internationale metropool waar de menselijke maat de norm is. Dit is het moment: alleen samen! Lees hier de integrale tekst van de State of the Region die Femke Halsema op 2 december 2020 heeft uitgesproken. Hier kunt u de presentatie van Ben Verwaayen downloaden.

(Screenshot Amstelveenweb.com - 2020)

Femke Halsema burgemeester van Amsterdam en voorzitter van de Metropoolregio Amsterdam en van de Amsterdam Economic Board tijdens haar State of the Region toespraak op 2 december 2020

'Beste inwoners, ondernemers en collega’s van de Metropoolregio Amsterdam,

Ben Verwaayen benadrukte net het belang dat wij als metropoolregio prioriteiten stellen. Mijn eerste prioriteit van vandaag is om hem te bedanken voor zijn kraakheldere adviezen om onze metropool slagvaardiger te maken. De afgelopen maanden heeft Ben Verwaayen zich belangeloos ingezet voor onze metropool, uit interesse en vanwege de, met ons gedeelde, noodzaak onze metropoolregio de komende tijd om te smeden tot een effectief samenwerkingsverband dat onze economie, de welvaart en het welzijn van onze inwoners maximaal dient.  

Ben, je bent in je advies dicht bij jezelf gebleven: van grote klasse. Dank je wel. Het is fijn dat je het hier nu presenteert en er binnenkort met de MRA-regiegroep over praat. Dit is het juiste moment voor dit advies. Er is momentum. Want kijk waar we staan. Corona heeft ons het afgelopen jaar een enorme opdoffer gegeven. De impact was groot. Op iedereen. Op alles. Ook onze taal is veranderd. Er zijn door corona twee woorden definitief aan elkaar geplakt. Twee op het oog tegengestelde woorden.

Alleen. Samen. Vanaf nu zijn de krachten gebundeld: alleen samen. Corona kunnen we hopelijk snel achter ons laten. Maar alleen samen moeten we aanhouden, want het geeft richting en houvast. Ook voor de Metropoolregio Amsterdam. Alleen samen kunnen we onze uitdagingen aan. En dat zijn er genoeg. De economie in onze metropoolregio is nog zwaarder geraakt dan in andere delen van het land. Het CPB verwacht voor Nederland een krimp van 5%. In onze regio wordt de neergang geschat op 6-7%.  De verschillen zijn verklaarbaar. De luchtvaart heeft het ontzettend moeilijk. Ook het toerisme en de recreatie. Horeca, evenementen en het nachtleven. Cultuur, media en sport. Allemaal sectoren waar wij het bijzonder van moeten hebben. Wat ons als metropoolregio de afgelopen jaren vaak groot en sterk maakte, blijkt nu onze achilleshiel.

Maar ik zie genoeg redenen voor optimisme en vertrouwen. We zijn immers nog steeds die dynamische economische regio van topklasse die hoog scoort op internationale ranglijsten. We hebben een prima uitgangspositie voor voorspoedig herstel, zoals ook blijkt uit de recente Economische Verkenningen van de MRA. En daar komt nog iets bij. Wij zijn niet zomaar een metropool. Wat ons ook van grote klasse maakt, is dat in onze metropool menselijke maat de norm is. Er is veel te doen, zien en beleven op een relatief kleine oppervlakte. Hier in onze metropool woon je prachtig in Edam en verdien je je geld in Velsen. Hier in de metropool fiets je zo de bruisende stad uit en de wijde polder in. Hier is de afstand tussen rijk en arm kleiner dan bij andere internationale metropolen. Hier heb je niet alleen een internationale haven en luchthaven binnen handbereik, maar ook een rijk cultureel leven en boerenbedrijven met hun akkers, koeien en gewassen.



Wij zijn een metropool op zakformaat. Zakformaat, maar wel gevormd door 32 gemeentes, 2 provincies en de Vervoerregio. Juist daarom ligt de sleutel voor ons succes in alleensamen. Zo hebben we bijvoorbeeld de hele metropool hard nodig om die 250.000 woningen te bouwen voor 2040. Van Almere-Pampus tot de Zaancorridor. Van Haven-Stad tot Haarlemmermeer. En dan vanzelfsprekend allemaal verbonden via uitstekend openbaar vervoer. Nu corona ons langer dan ons lief is in zijn greep houdt, snakken mensen naar perspectief. Op zowel materieel als immaterieel terrein. Niet alleen naar een betaalbare woning, maar ook naar een baan. Een opleiding. Een stageplek. Nieuwe ondernemerskansen. Een veilige wijk met een bieb, een buurthuis en een basketbalveld. Het is aan ons om hen dat perspectief te geven. Snel. Door de opdoffer die corona ons gaf is de urgentie hoog. We kunnen niet wachten onze samenwerking en onze slagkracht te versterken.

Perspectief en actie. Daar draait het om. Dus dit is het moment om fors te investeren. En gebruik te maken van het geld dat het Rijk en de Europese Unie reserveren voor regionale versterking en duurzaam economisch herstel. Geweldig dus die MRA investeringsagenda. En fijn dat de regionale ontwikkelingsmaatschappij in oprichting is, mede dankzij de rol van de provincie en van gedeputeerde Ilse Zaal. Dit is ook het moment om doorbraken in duurzaamheid te forceren. Ik ben daarom blij met de plannen voor de energietransitie in het Noordzeekanaalgebied, met leidende rollen voor Tata Steel, de Amsterdamse haven en Schiphol. Ik ben ook blij met de green deals. En met de mooie kansen voor technici uit sectoren die geraakt zijn door corona, en die werk kunnen gaan vinden in de duurzame energiesector. Met de duizenden klimaat-neutrale houten huizen die er komen. En met de snelfietspaden die onze dorpen en steden gaan verbinden. Dit is ook het moment voor een slimme internationale doorbraak. Corona maakte onze wereld heel klein. Tot de voordeur en terug. We kennen de verstrekkende gevolgen.

Onze metropool floreert van oudsher door internationale handel, samenwerking en contacten. En om weer van grote klasse te worden, moeten we meer werk maken van internationale samenwerking. En dat moeten we slim doen, omdat we niet langer een regio willen zijn die een magneet is voor plat vertier. Maar een regio die internationaal geroemd wordt door haar klasse, haar creativiteit, haar variatie en menselijke verhoudingen. Dat betekent bijvoorbeeld – wat mij betreft – dat het internationale beleid van de stad Amsterdam in het teken komt te staan van de metropool. Want wat goed is voor de metropool, is goed voor Amsterdam. En vice versa. Dat betekent samen optrekken als internationale bedrijven interesse hebben, en samen in het buitenland de kracht en de pracht van onze regio uitdragen.

Dames en heren, Ik hoop dat we economisch en internationaal de komende jaren een doorbraak forceren. Ik hoop ook van harte op een doorbraak in onze onderlinge samenwerking. Corona bracht ellende maar is ook een katalysator van versnelling en vernieuwing gebleken. Van het opruimen van belemmerende structuren en regels. Van het buiten gebaande paden treden. Voor het effectiever en efficiënter met elkaar samenwerken. Zie hoe de GGD’s in een mum van tijd overal teststraten uit de grond trokken.

Hoe ziekenhuizen de krappe beddencapaciteit planden. En hoe onze gemeenten – onder druk – wendbaarder en slagvaardiger bleken dan ze zelf ooit voor mogelijk hielden. In Amsterdam wisten wij zonder stroperige, juridische procedures in een mum van tijd alle terrassen uit te breiden om horeca-ondernemers wat extra’s te kunnen laten verdienen. En zo zullen er vergelijkbare voorbeelden in alle gemeenten zijn, waar het bestuur geen hindermacht wilde zijn maar inwoners en ondernemers snel en met goede initiatieven wilde helpen. En kijk bijvoorbeeld, hoe wij in samenwerking een bod hebben gedaan op het Groeifonds voor het doortrekken van de Noord-Zuidlijn en het sluiten van de kleine ring. Met het meebrengen van ruim 1 miljard eigen geld. Over een doorbraak gesproken. Over klasse gesproken.

In actie komen en intensief samenwerken komt uiteindelijk neer op wilskracht, nieuwsgierig zijn naar elkaar. Op snel knopen doorhakken. Op vertrouwen. Vertrouwen dat je belangen ook prima door je collega’s, je buurtgemeenten, door de metropoolregio behartigd worden. En op de overtuiging dat we alleensamen snel en goed uit de coronacrisis kunnen komen en deze kunnen ombuigen tot een nieuwe periode van welvaart en welzijn voor onze inwoners. Het kan. Juist in onze metropoolregio. Als we ons voordeel doen met het advies van Ben Verwaayen en bouwen aan die sterke, dynamische, internationale metropool waar de menselijke maat de norm is. Dit is het moment: alleensamen!'