De Trojan Shield operatie van Europol is een groot succes

800 criminelen gearresteerd in grootste rechtshandhavingsoperatie ooit tegen versleutelde communicatie. Het Amerikaanse Federal Bureau of Investigation (FBI), de Nederlandse nationale politie (Politie) en de Zweedse politieautoriteit (Polisen) hebben, in samenwerking met de Amerikaanse Drug Enforcement Administration (DEA) en 16 andere landen, met de steun van Europol een van de grootste en meest geavanceerde rechtshandhavingsoperaties tot nu toe uitgevoerd in de strijd tegen versleutelde criminele activiteiten. 

Sinds 2019 heeft het Amerikaanse Federal Bureau of Investigation, in nauwe samenwerking met de Australische federale politie, strategisch een bedrijf voor versleutelde apparaten ontwikkeld en heimelijk geëxploiteerd, ANOM genaamd, dat uitgroeide tot een dienstverlener voor meer dan 12 000 versleutelde apparaten aan meer dan 300 misdaadsyndicaten die in meer dan 100 landen actief zijn, waaronder de Italiaanse georganiseerde misdaad, outlaw motorcycle gangs en internationale drugshandelsorganisaties.

Het doel van het nieuwe platform was zich te richten op wereldwijde georganiseerde misdaad, drugshandel en witwasorganisaties, ongeacht waar zij actief waren, en een versleuteld apparaat aan te bieden met door de georganiseerde misdaadnetwerken gewenste kenmerken, zoals wissen op afstand en dwangwachtwoorden, om criminele netwerken ertoe over te halen op het apparaat over te schakelen.

De FBI en de 16 andere landen van de internationale coalitie, gesteund door Europol en in coördinatie met de US Drug Enforcement Administration, maakten vervolgens gebruik van de inlichtingen uit de 27 miljoen verkregen berichten en bekeken deze gedurende 18 maanden terwijl de criminele gebruikers van ANOM hun criminele activiteiten bespraken.

Deze operatie, die bekend staat als OTF Greenlight/Trojan Shield, is een van de grootste en meest geavanceerde rechtshandhavingsoperaties tot nu toe in de strijd tegen versleutelde criminele activiteiten.  De afgelopen dagen is in 16 landen een reeks grootschalige rechtshandhavingsacties uitgevoerd die hebben geleid tot meer dan 700 huiszoekingen, meer dan 800 arrestaties en de inbeslagneming van meer dan 8 ton cocaïne, 22 ton cannabis en cannabishars, 2 ton synthetische drugs (amfetamine en methamfetamine), 6 ton synthetische drugsprecursoren, 250 vuurwapens, 55 luxe voertuigen en meer dan 48 miljoen dollar in diverse wereldwijde valuta's en cryptocurrencies.

Talloze spin-off operaties zullen in de komende weken worden uitgevoerd.  Dankzij de kwaliteit van de verzamelde informatie kan Europol met Operatie Trojan Shield/Greenlight het inlichtingenbeeld van de georganiseerde misdaad in de EU verder verbeteren. Dit verbeterde inlichtingenbeeld zal dienen ter ondersteuning van de voortdurende inspanningen om wereldwijd actieve criminele doelwitten van grote waarde te identificeren.

Criminele netwerken hebben een enorme vraag naar versleutelde communicatieplatforms om hun criminele activiteiten te vergemakkelijken. De markt voor versleutelde platforms wordt echter als volatiel beschouwd. In juli 2020 werd het versleutelde platform EncroChat ontmanteld door de Operationele Taskforce EMMA (Frankrijk, Nederland). Deze internationale operatie veroorzaakte een schokgolf in de criminele onderwereld in heel Europa en werd in 2021 gevolgd door een andere ontmanteling van soortgelijke aard: een internationale groep van justitiële en rechtshandhavingsautoriteiten (België, Frankrijk, Nederland) blokkeerde met succes het verdere gebruik van versleutelde communicatie door netwerken van georganiseerde misdaad via de Sky ECC-communicatiedienstentool (Operational Task Force Limit).

Beide operaties leverden onschatbare inzichten op in een ongekende hoeveelheid informatie die tussen criminelen werd uitgewisseld. Na de uitschakeling van Sky ECC in maart 2021 zochten veel georganiseerde criminele netwerken naar een snelle versleutelde vervanging voor een communicatieplatform waarmee ze aan opsporing door de rechtshandhavingsinstanties konden ontsnappen. Dit was een weloverwogen en strategisch aspect van OTF Greenlight / Operation Trojan Shield, dat resulteerde in de migratie van een deel van het criminele Sky ECC-klantenbestand naar het door de FBI beheerde platform Anom.

Europol heeft een operationele taskforce (OTF) opgezet voor Operatie Trojan Shield / Greenlight en operationele steun verleend aan de deelnemende landen door te fungeren als knooppunt voor criminele inlichtingen, de uitwisseling van informatie te vergemakkelijken en te coördineren met andere door Europol gesteunde onderzoeken. In totaal namen 16 landen deel aan deze OTF en stuurden zij vertegenwoordigers naar Europol in Den Haag, Nederland, om hun activiteiten op nationaal en internationaal niveau te coördineren. Het uitgebreide systeem van internationale verbindingsofficieren bij Europol zorgt ervoor dat de belangen van rechtshandhavingsinstanties in de EU-lidstaten en van partners buiten de EU worden vertegenwoordigd op het hoofdkantoor van Europol. Europol ondersteunde OTF Greenlight / Operatie Trojan Shield, die werd geleid door de Amerikaanse FBI, Zweden, Nederland en Australië.

De volgende landen namen deel aan de internationale coalitie: Australië, Oostenrijk, Canada, Denemarken, Estland, Finland, Duitsland, Hongarije, Litouwen, Nieuw-Zeeland, Nederland, Noorwegen, Zweden, het Verenigd Koninkrijk incl. Schotland, en de Verenigde Staten.