De VNG is tegen de wijzigingen in de Mediawet

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) adviseert tegen de voorgenomen wijzigingen in de Mediawet. In het huidige voorstel is de rol van gemeenten gemarginaliseerd. Ook is de lokale binding van de streekomroepen onvoldoende geborgd.

Zorgplicht naar het Rijk. De nieuwe Mediawet brengt grote veranderingen met zich mee. Zo maken de ongeveer 230 lokale omroepen vanaf 2028 plaats voor maximaal 80 streekomroepen. De zorgplicht gaat van gemeenten naar het Rijk. Het totale budget voor de omroepen wordt meer dan verdubbeld naar € 28 miljoen, waarvan 12 miljoen via een uitname uit het gemeentefonds. Gemeenten houden alleen een marginale adviesrol bij de aanwijzing van een nieuwe omroep, eens per 5 jaar. 

Ongewenste top-downbenadering. We steunen de ontwikkeling naar onafhankelijke omroeporganisaties met meer professionaliteit en een sterke financiële basis, maar we ervaren dit wetsvoorstel als een ongewenste top-downbenadering van een in de kern lokale aangelegenheid. Dit past niet bij de gedachte dat de inwoners en hun regio centraal moeten staan. Het van bovenaf opleggen van een maximum aantal streekomroepen past ook niet bij een versterking van de samenwerking tussen Rijk en regio, zoals bepleit in het rapport Elke Regio Telt.

(Foto Martijn Beekman - 2024)

Eppo Bruins (NSC) minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Lokale band doorbroken. Het beroep van de minister op gemeenten om te blijven bijdragen kunnen we niet plaatsen. Gemeenten hebben namelijk in dit wetsvoorstel geen taak meer. Maar onze grootste zorg is dat de lokale aandacht van omroepen en de band met gemeenten doorbroken wordt. Instandhouding van de streekomroepen wordt een verantwoordelijkheid van het Rijk. De gemeenteraden behouden alleen op papier een adviserende rol. 

Daarnaast is er in het wetsvoorstel geen aandacht voor de rol van vrijwilligers en daarmee evenmin voor de lokale binding. Onze vrees is dat het Rijk in het nieuwe stelsel van streekomroepen de nabijheid en betrokkenheid met de lokale samenleving onvoldoende zal kunnen waarborgen. Meer informatie: VNG-advies wetsvoorstel lokale publieke omroepen (wijziging Mediawet vanaf 1 januari 2028) (pdf 9 pagina’s)

Samenvattend. 'De VNG is met u van mening dat de lokale publieke omroepen een belangrijke bijdrage leveren aan onze samenleving en lokale democratie en daarom net als de regionale en nationale publieke omroepen recht hebben op een toereikende financiering. De wijze waarop u dit in dit wetsvoorstel uitwerkt ondersteunen wij op verschillende punten niet. De binding van de lokale omroepen met gemeenten en hun lokale gemeenschappen wordt sterk verkleind en de financiering is onvoldoende om de ambitie waar te maken.

Wij verzoeken u dan ook de positie van gemeenten fundamenteel te heroverwegen in het wetsvoorstel. Wij betreuren het als de adviesrol van de gemeenteraad blijft steken op een marginale toegevoegde waarde die zich niet verhoudt tot de inspanningen die dit vergt en haar doel voorbijschiet omdat het gemeenten niet in staat stelt om een oordeel over de lokale binding en evenwichtige spreiding van het nieuwsaanbod te geven. Wij zijn uiteraard bereid dit verder toe te lichten.'

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is dé belangenorganisatie en het kennisplatform voor alle Nederlandse gemeenten. Het doel van de VNG is om de krachten van gemeenten te bundelen en gezamenlijk op te treden in het belang van de lokale overheid en haar inwoners. Dit doen wij door invloed uit te oefenen op landelijk niveau en de maatschappelijke opgaven centraal te stellen. Samen zorgen wij voor een sterke en toekomstbestendige lokale overheid.