De digitale vaardigheden van Nederlanders zijn minder

Veel Nederlanders zijn minder digitaal vaardig dan ze zelf denken. Een aanzienlijk deel van de Nederlanders heeft namelijk moeite met het herkennen van nepwebwinkels en phishingberichten, terwijl zij zelf denken dat ze dit wél goed kunnen. Dat blijkt uit onderzoek voor het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

In dat onderzoek (pdf 50 pagina’s) evalueerde Centerdata een non-profit onderzoeksinstituut in Tilburg de kritische digitale vaardigheden van Nederlanders: welke vaardigheden missen zij en waarover willen ze graag meer weten?

Computervaardigheden worden gedefinieerd als de kennis en het vermogen om computers en aanverwante technologie efficiënt te gebruiken, met vaardigheidsniveaus variërend van elementair gebruik tot computerprogrammering en geavanceerde probleemoplossing. Computerkennis kan ook verwijzen naar het comfortniveau dat iemand heeft met het gebruik van computerprogramma's en -toepassingen. Een ander waardevol onderdeel is begrijpen hoe computers werken en werken. Het niveau van computerkennis van een individu wordt gemeten op de schaal van hoe bekwaam ze zijn als het gaat om het gebruik van computers en andere gerelateerde tools om een doel te bereiken.

Computergeletterdheid kan worden onderscheiden van computerprogrammering, dat zich voornamelijk richt op het ontwerp en de codering van computerprogramma's in plaats van op de vertrouwdheid en vaardigheid in het gebruik ervan. Verschillende landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, hebben initiatieven genomen om de nationale computervaardigheden te verbeteren. Uit de wereldgemiddelden van computergeletterdheid, zoals bepaald door het World Economic Forum, bleek dat de OESO-landen niet zo computervaardig zijn als men zou verwachten, aangezien 25% van de mensen niet weet hoe ze een computer moeten gebruiken, ten minste 45% scoort slecht en slechts 30 % als matig tot sterk computervaardig.

Nederland behoort tot de Europese landen met het grootste aandeel inwoners dat vaardig is in internet-, computer- en softwaregebruik, zogenoemde digitale vaardigheden. Bijna 80 procent van de 16- tot 75-jarige Nederlanders had in 2021 digitale basisvaardigheden of meer dan digitale basisvaardigheden, tegen 54 procent gemiddeld in de Europese Unie. Dit blijkt uit het onderzoek ‘ICT-gebruik van huishoudens en personen’ van het CBS en Eurostat.

Privacybescherming en softwaregebruik zijn wat lastigere gebieden voor veel Nederlanders en Europeanen. Op het gebied privacybescherming beschikte 72 procent van de Nederlanders over meer dan basisvaardigheden; op het gebied van softwaregebruik 65 procent. Het EU-gemiddelde was respectievelijk 44 en 45 procent. Het gebied softwaregebruik omvat onder andere het gebruik van programma’s voor tekstverwerking en spreadsheets. Ook het schrijven van computerprogramma’s in een programmeertaal wordt hiertoe gerekend.