De gemeenteraad van Amstelveen besprak de kaders van inburgering

De nieuwe Wet inburgering zal beoogd 1 januari 2022 in werking treden. De kern is dat inburgeraars zo snel mogelijk en volwaardig meedoen aan de Nederlandse samenleving. Betaald werk is hierin een belangrijk element. Binnen het vernieuwde inburgeringsstelsel hebben gemeenten nog meer dan voorheen de regie over de uitvoering.

Ze zijn tijdens het hele traject verantwoordelijk voor de begeleiding en ondersteuning van inburgeraars. Bij deze nieuwe, centrale rol hoort ook het stimuleren van spontane naleving van wet- en regelgeving, toezicht houden op de naleving en waar nodig sanctionerend optreden. Het nieuwe stelsel biedt aanzienlijk meer handvatten om inburgering tot een succes te maken dan de huidige Wet inburgering.

De gemeente Amstelveen is vanaf 1 januari 2022 verantwoordelijk voor de inburgering. De gemeenteraad besprak in zijn vergadering van 21 april 2021 de Kadernota veranderopgave inburgering, waarin is uitgewerkt hoe de gemeente invulling gaat geven aan deze taak. Er werden meerdere amendementen en moties ingediend om de aanpak aan te scherpen.

Gemeentelijk inburgeringstraject al starten op AZC. De gemeente moet volgens de regels statushouders binnen 10 tot 12 weken vanuit het asielzoekerscentrum (AZC) huisvesten in Amstelveen. In de tussentijd kunnen statushouders lesmodules volgen van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). In de praktijk duurt het vaak langer voordat statushouders kunnen worden gehuisvest in Amstelveen. Het scholingsaanbod van COA dekt dan niet de hele wachtperiode. D66-Amstelveen wil dat de hele wachttijd in het AZC wordt benut voor inburgering en integratie, dus ook na afronding van de lesmodules van het COA. Daarom diende de fractie een amendement in om het mogelijk te maken dat statushouders al op het AZC starten met (taallessen uit) het gemeentelijk inburgeringstraject.

Werkgeversbenadering. De SP diende een amendement in om in het kader van de inburgering duidelijke afspraken te maken met de werkgevers. Daarbij moeten de leerbehoeften en mogelijkheden van de inburgeraar centraal staan. Daarbij wordt gestreefd naar Nederlands spreken op de werkvloer, goede begeleiding op de werkvloer voor wie dat nodig heeft en een fatsoenlijk salaris (tenminste het minimumloon) zijn de minimale voorwaarden.

Zo hoog mogelijk taalniveau. GroenLinks-Amstelveen merkte op dat in de voorliggende kadernota inburgeringsplichtigen boven de 28 jaar uitgesloten lijken te worden voor een taalroute boven B1-niveau. Dat niveau is onvoldoende om door te stromen naar een opleiding op hbo- of wo-niveau. Daarom kwam de fractie met een motie, waarin het college van B en W wordt gevraagd om in de kadernota op te nemen dat elke inburgeringsplichtige in staat wordt gesteld om op een zo hoog mogelijk taalniveau in te burgeren.

Women Power. Een deel van de vrouwelijke nieuwkomers oriënteert zich vanuit hun eigen cultuur niet altijd op betaald werken en/of het leren van een taal. Een goede inburgering van vrouwen en meisjes draagt bij aan een goede inburgering van het hele gezin in Amstelveen. Vrouwen en meisjes die goed zijn ingeburgerd, kunnen een autonome positie innemen in onze maatschappij. Met een motie vroeg de PvdA-Amstelveen daarom om specifiek aandacht te geven aan succesvolle inburgering van vrouwen en meisjes. De oproep is om actief in te zetten op initiatieven die hen in hun kracht zetten en aandacht te geven aan werkgelegenheidsinitiatieven voor vrouwen.

Ontmoetingen. Het CDA constateerde dat in Amstelveen culturen overwegend naast elkaar leven en dat gebrek aan contacten kan leiden tot onbegrip en overlast. De fractie vindt dat de inwoners van Amstelveen een belangrijke rol kunnen spelen bij succesvolle integratie. Eerdere inburgeraars misten vooral in het begin van hun integratie in Amstelveen een vast aanspreekpunt om te sparren. De partij pleitte daarom met een motie voor het stimuleren van ontmoetingsmogelijkheden en culturele uitwisseling tussen inwoners en inburgeraars.

Besluitvorming. Aan het eind van de beraadslaging werden, zoals gebruikelijk, eerst de twee amendementen in stemming gebracht. Het amendement om het inburgeringstraject al op het AZC te starten kreeg raadsbrede steun. Bij het amendement over de werkgeversbenadering staakten de stemmen. Dat betekent dat dit amendement in de volgende raadsvergadering (2 juni) opnieuw in stemming wordt gebracht. Omdat de besluitvorming over een amendement bepalend is voor het besluit van de raad over het collegevoorstel, kan ook pas op 2 juni 2021 worden gestemd over het collegevoorstel en de daarmee samenhangende moties. Van de raadsvergadering is een videoverslag beschikbaar. De handreiking Naleving nieuwe Wet inburgering (pdf 26 pagina’s) neemt u stapsgewijs mee langs de nieuwe Wet inburgering, het handhavingskader, de betrokken partijen en de mogelijkheden voor beleid en uitvoering.

Het Zwartboek 2.0 (pdf 74 pagina’s) van SP-Amstelveen in 2018 over de statushouders:


(Foto Amstelveenweb.com - 2005)

Het voormalige asielzoekerscentrum aan de Burgemeester Wiegelweg 2 op 22 mei 2005, in Amstelveen Westwijk. In het AZC verbleven toentertijd 350 vluchtelingen. De sluitingsdatum van het Amstelveense AZC was 31 maart 2005. De gebouwen zijn inmiddels gesloopt.

Sinds 2014 zijn er in Amstelveen 424 vluchtelingen gehuisvest. In 2017 moesten er 119 statushouders een woning krijgen, maar dat is op het moment van schrijven nog niet het geval. In dit jaar zijn er 72 mensen gehuisvest. Dat moesten er 119 zijn. Met andere woorden als de 47 personen nog worden gehuisvest in 2017 of het daarop volgende jaar, dan heeft Amstelveen er een kleine 500 nieuwe inwoners bij.

De statushouders komen vooral uit Syrië en Eritrea. We kennen allemaal de verhalen van de mensen die hun land zijn ontvlucht en vele ontberingen hebben doorstaan om uiteindelijk in West-Europa te belanden. Berooid en getraumatiseerd. Een ding staat voor hen vast als een paal boven water: zij willen een nieuw bestaan opbouwen en hun kinderen een goede toekomst bieden in ons land.

Dat gaat niet zo maar. Onze taal moet zo goed mogelijk worden geleerd. Goed Nederlands spreken en lezen is belangrijk als je aan het werk wilt. De inburgeringswet verplicht de statushouders om binnen drie jaar hun examen met succes te hebben afgerond. Doe je dat niet, dan moetje een fikse boete betalen. De lessen moeten zij zelf bekostigen en hiervoor moeten zij zich in de schulden steken bij DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs). Daar gaan de statushouders een lening aan van € 10.000,- . Dat is veel geld en daarom is het heel belangrijk dat zij binnen de gestelde termijn hun diploma behalen.

Maar dan komt de Participatiewet om de hoek kijken. Volgens die wet moeten zij zo snel mogelijk aan het werk om zodoende zo kort mogelijk van een bijstandsuitkering te hoeven leven. Natuurlijk willen ook statushouders graag werken, maar niet ten koste van hun inburgering. Daar gaat het in veel gevallen mis in de gemeente Amstelveen.


(Bron Gemeente Amstelveen - 2021)

Amstelveen heeft sinds 2014 939 statushouders gehuisvest. Voor de taakstelling tellen alle gezinsleden mee. Amstelveen heeft op 1 april 2021 nog 44 statushouders te huisvesten tot 1 juli 2021

Mensen die vanuit het asielzoekerscentrum in Amstelveen komen wonen worden vrijwel direct naar het gemeentelijke re-integratiebureau Matchez gestuurd. Zij worden daar niet begeleid, maar naar een werkgever verwezen. Zonder ook maar een woord Nederlands te spreken. Schoolroosters moeten maar worden aangepast aan het werk. Dit betekent dat mensen die hier net zijn komen wonen niet de rust wordt gegund om zich te settelen. Ook Stichting Vluchtelingenwerk Amstelland zegt hier niets aan te kunnen doen, omdat dit nu eenmaal 'gemeentelijk beleid' is.