De inflatie in Nederland daalde naar 9,9 % in november 2022

Consumentengoederen en -diensten waren in november 2022 9,9 % duurder dan in dezelfde maand een jaar eerder, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In oktober was de inflatie 14,3 %. De daling van de inflatie kwam vooral door de prijsontwikkeling van energie.

Het CBS publiceert naast het algemene inflatiecijfer maandelijks ook wat de inflatie is exclusief de prijsontwikkeling van energie (gas, elektriciteit en stadsverwarming) en brandstof. In november waren consumentengoederen en –diensten exclusief energie en motorbrandstoffen 6,8 % duurder dan in dezelfde maand vorig jaar. In oktober was de prijsstijging op jaarbasis 6,9 %.

De inflatie wordt elke maand gemeten als de stijging van de consumentenprijsindex (CPI) ten opzichte van dezelfde maand in het voorgaande jaar. De CPI geeft het prijsverloop weer van een pakket goederen en diensten zoals dit gemiddeld wordt aangeschaft door de Nederlandse huishoudens. Een inflatie van 9,9 % in november 2022 betekent dat de prijzen van consumentenproducten 9,9 % hoger zijn dan in november 2021. De inflatie van 9,9 % in november komt dus niet bovenop de inflatie van 14,3 % in oktober.

Kleinere prijsstijging energie. De forse afname van de inflatie kwam met name door de prijsontwikkeling van energie (elektriciteit, gas en stadsverwarming). Energie was in november 70 % duurder dan in dezelfde maand een jaar eerder. In oktober 2022 was energie 173 % duurder dan in oktober 2021.

(Bron CBS - 2022)

De belangrijkste bijdragen aan de jaarmutatie oktober-november 2022 consumentenprijsindex volgen het CBS
In het najaar van 2022 kondigde het kabinet twee maatregelen aan om de energiekosten van huishoudens te verlagen: de tijdelijke maatregel voor tegemoetkoming in de energieprijzen en het prijsplafond op energie. De tegemoetkoming, die in november 2022 voor het eerst is uitgekeerd, wordt gezien als een inkomenssteun en heeft daarom geen invloed op de CPI. Het prijsplafond heeft wel een directe invloed op de prijs van geleverde elektriciteit of gas en wordt daarom wel meegenomen in de CPI. Dit wordt verder toegelicht in het artikel 'Uitwerking van energiemaatregelen in de CPI'.

Onderzoek naar energieprijzen. Energie levert momenteel een belangrijke bijdrage aan de totale inflatie. De prijsontwikkeling van energie wordt gemeten op basis van nieuwe contracten. Veel huishoudens hebben echter momenteel een bestaand contract voor gas en elektriciteit. Het CBS onderzoekt nieuwe methoden voor het meten en berekenen van de energieprijzen in de CPI en HICP, waarbij actuele ontwikkelingen van energieprijzen verfijnder in kaart worden gebracht. Eind oktober zijn de voorlopige onderzoeksresultaten gepubliceerd. Het CBS maakt in het onderzoek gebruik van databestanden die aangeleverd zijn door energiemaatschappijen.

Het CBS zal de komende tijd bij de berichtgeving over inflatie regelmatig meer informatie geven over de voortgang en de uitkomsten van het onderzoek. De verwachting is dat het onderzoek begin 2023 ver is gevorderd. Dan komt er ook meer duidelijkheid over de waarnemingsmethode van energieprijzen die gaat worden ingevoerd en over de datum waarop de nieuwe methode wordt geïmplementeerd. De reeds gepubliceerde cijfers worden bij het moment van de overstap naar een nieuwe methode niet aangepast.

Neerwaarts effect motorbrandstoffen. De motorbrandstoffen hadden een neerwaarts effect op de inflatie. Motorbrandstoffen waren in november 0,6 % goedkoper dan in dezelfde maand een jaar eerder. In oktober was er nog een prijsstijging van 7,5 % op jaarbasis. Voor een liter Euro 95 aan de pomp werd gemiddeld 1,91 euro betaald in november, in oktober was dat 2,00 euro. De prijs van diesel ging van 2,08 euro in oktober naar 1,93 euro in november.

Verblijf in bungalowparken stijgt minder in prijs. De inflatie werd lager door de prijsontwikkeling van een verblijf in een bungalowpark. Een verblijf in een bungalowpark was in november 1,2 % duurder dan in dezelfde maand een jaar eerder. In oktober was dat 8,4 %. De inflatie werd ook lager door de prijsontwikkeling van kleding. De prijsstijging op jaarbasis nam af van 9,4 % in oktober naar 6,6 % in november.

Opwaarts effect voeding. De prijsontwikkeling van voeding had een verhogend effect op de ontwikkeling van de inflatie. Voeding was in november 15,7 % duurder dan in dezelfde maand vorig jaar. In oktober was de prijsstijging 14,0 %. Met name de prijzen van brood- en graanproducten, vlees en zuivelproducten droegen hier aan bij.

Inflatie eurozone neemt af. Het CBS publiceert sinds 1996 twee verschillende cijfers voor inflatie. Een op basis van de consumentenprijsindex (CPI) en een op basis van de geharmoniseerde index van consumentenprijzen (HICP). Consumentengoederen en -diensten in Nederland waren volgens de HICP in november 11,3 % duurder dan in dezelfde maand een jaar eerder, in oktober was dat 16,8 %. De inflatie in de eurozone daalt van 10,6 % in oktober naar 10,0 % in november.