De 'kleine sjoel' aan Randwijcklaan 13 is feestelijk geopend

Na een kleine verbouwing kunnen Amstelveners vanaf vandaag terecht bij Randwijcklaan 13 voor kleinschalige maatschappelijke en educatieve activiteiten. Op 4 december 2019 was de officiële opening van de ‘kleine sjoel’. Er is onder andere een informatiebord van de ANWB onthuld, waarop voorbijgangers kunnen lezen over de bewogen geschiedenis van dit gebouw. Het was een druk bezochte bijeenkomst waarbij ook de kleinzoon van de architect van het gebouw, Philip Warners, aanwezig was. Kleinzoon Philip Warners zei trots te zijn dat de ontwerpen van zijn opa nog op zoveel plekken in Amstelveen te zien zijn en is blij met het behoud van Randwijcklaan 13.

(Foto Amstelveenweb.com - 2019)

Het houten gebouw, de voormalige sjoel aan de Randwijcklaan 13 op 4 december 2019. Het gebouw is in 1932 gebouwd naar ontwerp van architect Philip Warners, een architect die ontwierp in de Amsterdamse schoolstijl en zowel het stedenbouwkundig plan van tuindorp Randwijck heeft ontworpen als wel een flink deel van de woningen in Randwijck.

Maatschappelijke activiteiten
Met betrokken erfgoedorganisaties en -verenigingen en de werkgroep Randwijcklaan 13 is gesproken over een invulling die recht doet aan de historie en de locatie. De eerste activiteiten de komende weken zijn een lezing georganiseerd door Amstelveen Oranje. Historicus Bart Wallet vertelt dan over zijn onderzoek ‘Nooit meer teruggekomen’ over de Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast staan onder andere yoga-workshops en een reiki-weekend gepland. Amstelveners die een sociaal, maatschappelijk of educatief project willen organiseren kunnen zich melden bij Heem Locaties. Zij beheren het gebouw voor de gemeente en verhuren het tegen een maatschappelijk tarief.


(Foto Amstelveenweb.com - 2019)

Herbert Raat (VVD) wethouder Welstand en Monumenten opent de kleine sjoel aan de Randwijcklaan 13

Belangrijk monument
De gemeente werd in 2017 door omwonenden verenigd in de Sjoelgroep gewaarschuwd dat het pand op het punt stond om gesloopt te worden in ruil voor nieuwbouw. Om dit te voorkomen heeft de gemeente het gebouw in 2018 gekocht en aangewezen als gemeentelijk monument. 'Door de inzet van de Sjoelgroep en in het bijzonder Wim Born, Yuri Colman, Mart Benders, de instemming van de gemeenteraad én de medewerking van de voormalige eigenaren, hebben we de sjoel kunnen behouden. Het is een plek van grote cultuurhistorische waarde voor Amstelveen. We hopen dat veel Amstelveners er gebruik van gaan maken door er activiteiten te organiseren of daaraan deel te nemen.' -zegt Herbert Raat (VVD) wethouder Welstand en Monumenten.


(Foto Amstelveenweb.com - 2019)

De genodigden volgen de toespraak van wethouder Raat

Geschiedenis
Het gebouw uit 1930 is ontworpen door architect Philip Warners volgens de bouwstijl van de Amsterdamse School. In de beginjaren is het gebruikt als wijklokaal van de Nederduits hervormde gemeente. In 1938 werd het ingewijd als synagoge en gebruikt als school voor Joodse leerlingen die elders niet welkom waren. In 1942 werden 239 Joodse Amstelveners hier verzameld, waarna ze werden gedeporteerd. In 2018 heeft Randwijcklaan 13 voor het eerst de deuren geopend voor het publiek tijdens de Open Monumentendagen.


(Foto Amstelveenweb.com - 2019)

Herbert Raat en Philip Warners onthullen het informatiebord voor de kleine sjoel

De tekst van het bord:
Randwijcklaan 13. Dit gebouw is in 1930 gebouwd als wijkgebouw van de Hervormde Kerk, naar ontwerp van architect F.A. Warners. Op 13 oktober 1931 werd het pand feestelijk in gebruik genomen. In juni 1938 werd het gebouw verhuurd aan de Joodse gemeenschap en kwam het in gebruik ais synagoge.
Tijdens de oorlog zetelde de Joodse Raad hier en kregen Joodse kinderen er les, nadat zij niet meer welkom waren op reguliere scholen. In 1942 werden 239 Joodse Amstelveners hier verzameld, waarna ze werden gedeporteerd.
Na de oorlog heeft het gebouw verschillende functies gehad. Toen er in 2017 plannen waren voor sloop van het gebouw, is de historie ervan als gevolg van een bewonersinitiatief weer onder de aandacht gebracht. De gemeente heeft het in 2018 aangekocht en het de monumentenstatus toegekend. (Shul, of sjoel betekent school in het Jiddisch, een andere term voor synagoge. Een synagoge (uitgesproken als /ˈsɪnəɡɒɡ/; van de Griekse συναγωγή, synagogē, 'assemblage', Hebreeuws: בית כנסת bet knesset, 'huis van assemblage' of בית תפילה תפילה bet tefila, 'huis van gebed', Jiddisch: שול shul, Ladino: אסנוגה esnoga of קהל kahal) is een joods of Samaritaans gebedshuis.)