De nieuwe Wet Open Overheid komt eraan

Openheid en transparantie zijn essentieel voor het vertrouwen tussen de samenleving en de overheid. Vanaf 1 mei 2022 treedt de nieuwe Wet open overheid (Woo) in werking, die de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) vervangt.

Woo-instructie. Met de komst van de nieuwe wet verandert er veel. Om rijksambtenaren op weg te helpen is daarom een handboek opgesteld: de Woo-instructie. Deze instructie is bedoeld als naslagwerk voor de uitvoering van de Woo-verzoeken. De verschillende overheden zijn zelf verantwoordelijk voor de uitvoering van de Woo. Hoe ze dit doen, bepalen ze zelf. Met de Woo-instructie zorgen we ervoor dat we binnen de Rijksoverheid Woo-verzoeken op dezelfde manier behandelen.

De belangrijkste veranderingen. De Woo verandert een aantal dingen. De belangrijkste veranderingen zijn:

-Er komt een onafhankelijk adviescollege openbaarheid en informatiehuishouding;

-Elk bestuursorgaan dat onder de Woo valt moet een contactpersoon aanwijzen waarbij iedereen terecht kan met vragen over de beschikbaarheid van overheidsinformatie;

-Bestuursorganen gaan werk maken van het op orde krijgen van de informatiehuishouding, daartoe is de Regeringscommissaris aangesteld;

-Op termijn verplicht de Woo tot het actief openbaar maken van aangewezen informatie;

-De termijn voor het afhandelen van een verzoek wordt maximaal vier weken, met een mogelijke verlenging van twee weken;

-Mede gelet op de verkorte termijn is het zaak om snel de informatievraag in beeld te krijgen en daarvoor in contact te treden met de verzoeker;

-Onder de Wob werden persoonlijke beleidsopvattingen al vaker openbaar gemaakt, die lijn wordt onder de Woo voortgezet;

-Ook van informatie ouder dan vijf jaar is het uitgangspunt dat deze openbaar wordt gemaakt.

De ‘Woo-instructie’ (pdf 50 pagina’s) is het handboek voor de uitvoering van de nieuwe Wet open overheid. In de instructie staat hoe het Rijk omgaat met informatieverzoeken

(Foto ©RVD/Valerie Kuypers en Martijn Beekman - 2022)

Hanke Bruins Slot (CDA), minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

De Woo is een belangrijke stap naar een transparante(re) overheid. Iedereen heeft recht op toegang tot publieke informatie. Daarbij is het uitgangspunt dat overheidsinformatie openbaar is, tenzij er een reden is waarom dat niet kan. Deze instructie legt uit op welke wijze Woo-verzoeken binnen de Rijksoverheid worden behandeld (§ 1.1). De instructie legt dit door middel van interne aanwijzingen voor ambtenaren als uniforme werkwijze vast. Belangrijk is dat de vraag van de indiener van het Woo-verzoek hierbij centraal staat met als gezamenlijk doel de gevraagde relevante informatie zo snel mogelijk te openbaren (§ 1.2). Goede samenwerking tussen burger en bestuur bevordert zowel een snelle als zorgvuldige behandeling van het verzoek om informatie (§ 1.3). De Woo-instructie wordt toegepast door alle onderdelen van het Rijk. Het staat andere overheidsinstanties vrij om deze ook te gebruiken (§ 1.4).