Duurzame warmtebron om 1.513.680 gebouwen in Noord-Holland te verwarmen

Bijna al de 1.513.680 gebouwen in Noord-Holland kunnen aangesloten worden op duurzame warmte. Maar liefst 96% van de woningen en utiliteitsgebouwen kan aangesloten worden op de grootste warmtebron die waterrijk Noord-Holland heeft: warmte uit oppervlaktewater (TEO= Thermische Energie uit Oppervlaktewater). De overige 2% gebouwen zou aangesloten kunnen worden op warmte uit afvalwater (TEA= Thermische energie uit afvalwater). 

Dit blijk uit onderzoek naar de aanwezige warmtebronnen in Noord-Holland en de mogelijkheden om in de toekomst gebouwen te verwarmen in alle 449 Noord-Hollandse wijken. Het onderzoek is uitgevoerd door Syntraal in opdracht van provincie Noord-Holland. Noord-Holland is omgeven door water en ook in de provincie is veel oppervlakte water. Oppervlaktewater wordt in de zomer opgewarmd door de zon en kan worden gebruikt voor het verwarmen van huizen. Het is daardoor een oneindige warmtebron. 

(Bron Rijkswaterstaat - 2020)

TEO maakt gebruik van de temperatuurverschillen van het oppervlaktewater gedurende de seizoenen. In de zomer wordt warmte uit het oppervlaktewater opgeslagen, bijvoorbeeld in een WKO-installatie (warmte- en koudeopslag). Deze warmte kan in het koude seizoen worden benut om met behulp van een warmtepomp gebouwen te verwarmen. In de winter kan juist koude worden opgeslagen. Deze koude is dan een bron voor duurzame koeling. In sommige gevallen is het mogelijk zonder opslag direct warmte of koude te leveren, bijvoorbeeld bij koudewinning uit diepe plassen

Alternatieve warmte. In slechts 6 wijken lijken de waterwarmtebronnen te ver van de wijken te liggen om effectief te kunnen worden gebruikt. Bij deze wijken kan gekeken worden naar andere warmtebronnen, bijvoorbeeld restwarmte afkomstig van de industrie en datacenters, of geothermie; warmte uit de diepe ondergrond. Nederland moet in 2050 aardgasvrij zijn. Dit is afgesproken in het Klimaatakkoord. Gemeenten werken momenteel aan de Transitievisie Warmte die eind 2021 klaar is. In deze visie staat welke wijken het eerste van het gas af gaan en in welk tempo. Het aansluiten van huizen op warmtebronnen is afhankelijk van de financiële haalbaarheid, ruimtelijke mogelijkheden, milieu en draagvlak.

Om wijken te verwarmen met behulp van oppervlakte water (TEO) is een warmtekoudeopslag (WKO), warmtewisselaar en warmtepomp nodig. Bij thermische energie uit afvalwater (TEA) wordt gebruik gemaakt van de warmte van rioolwater, warmte die vrijkomt bij de rioolwaterzuivering (RWZI’s) en warmte die vrijkomt bij rioolgemalen. 

Niet allemaal dezelfde warmtebron. De inventarisatie laat zien waar warmtebronnen beschikbaar zijn, maar we kunnen niet allemaal onze warmte onttrekken uit dezelfde bron. Om warmtebron en warmtevraag efficiënt aan elkaar te koppelen, wordt binnen de Regionale Energiestrategieën Noord-Holland Zuid en Noord de Regionale Structuur Warmte (RSW) uitgewerkt. De RSW geeft gemeente inzicht in welke bronnen zij het beste kunnen gaan gebruiken voor welke wijk. Het verbinden van warmtevraag en -aanbod wordt ook besproken tijdens de RES-Reflectiebijeenkomst op dinsdag 18 augustus 2020 voor raadsleden, Statenleden, algemeen besturen van de waterschappen en stakeholders.

Warmtedataregister. De provincie heeft alle warmtebronnen in Noord-Holland in kaart gebracht. Deze zijn terug te vinden in het online warmtedataregister. Syntraal verzamelde de nieuwe data in opdracht van provincie Noord-Holland. Lees meer in dit rapport Inventarisatie en analyse data warmtetransitie Provincie Noord-Holland (pdf 27 pagina’s)