EU-commissaris komt met verantwoordelijkheid voor huisvesting

Vanaf het najaar van 2024 heeft de Europese Unie haar allereerste EU-commissaris met directe verantwoordelijkheid voor huisvesting. Dat is de toezegging van de herkozen voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen op 18 juli 2024 in Strasbourg.

De politieke richtlijnen (pdf 41 pagina’s) voor het mandaat 2024-2029 geven de volgende initiatieven aan en de details rond deze ambitie moeten nog worden besproken.

-Europees Commissaris verantwoordelijk voor huisvesting

-Europees plan voor betaalbare huisvesting

-Een investeringsplatform voor betaalbare en duurzame huisvesting

-Staatssteunregels worden besproken voor herziening

-Ruimte om cohesie-investeringen te verdubbelen

Bekijk de toezegging van voorzitter Ursula von der Leyen opnieuw. "Hoe is huisvesting de afgelopen jaren een van de grootste problemen in Europa geworden?", vragen de journalisten ons vandaag. Wat waren de rode vlaggen?

Nieuwe economische en sociale realiteiten in Europa hebben mensen die in eerdere generaties doorgaans geen door de overheid ondersteunde huisvestingsopties nodig hadden, naar een andere plek geduwd. Ze hebben nu moeite om geschikte huisvestingsopties op de particuliere markt te vinden. Housing Europe schatte, op basis van cijfers van Eurostat, dat 9,6 miljoen fulltime werknemers van 25-34 jaar in 2022 nog thuis bij hun ouders woonden, wat neerkomt op één op de vijf van alle mensen van deze leeftijd in de EU.

De huurprijzen en huizenprijzen zijn de afgelopen jaren sterk gestegen, sneller dan de groei van de inkomens van veel huishoudens. Een vacuüm in het overheidsbeleid op het gebied van huisvesting is in veel delen van de EU opgevuld door speculatieve opportunistische investeringen. Als gevolg hiervan hebben we massale huisvestingsprotesten gezien in Amsterdam, Berlijn, Brussel en Lissabon. Er is ook een groeiende ontevredenheid onder de lokale bevolking in zeer toeristische gebieden waar kortetermijnverhuur elke vierkante meter van de gebieden met banen en scholen uitknijpt.

Dakloosheid, een van de meest schadelijke gevolgen van het gebrek aan betaalbare huisvesting, is tussen 2010 en 2020 met 70% toegenomen, aldus FEANTSA. Kortom, de woningcrisis is zo verergerd dat we oproepen hebben gehoord van de Socialisten en Democraten Groep, Groenen/EVA, Links in het Europees Parlement, EU-commissaris Nicolas Schmit, burgemeesters en zelfs Enrico Letta dat de Europese Unie sociaal inclusieve en duurzame huisvestingssystemen moet stimuleren.

Sinds januari roept Housing Europe EU-beleidsmakers op om 3 stappen te volgen om ervoor te zorgen dat betaalbare en fatsoenlijke huisvesting een realiteit wordt en blijft voor iedereen.

Onze belangrijkste vraag blijft de erkenning en steun van openbare, coöperatieve en sociale huisvestingsaanbieders als een onschatbare kracht om ongelijkheden tegen te gaan. We blijven aandringen op de noodzaak van een reset en een #NewHousingParadigm waarbij een toegewijde, ervaren sector de ruggengraat is, het leidende licht voor hoe huisvesting moet worden geleverd.

Roberta Metsola, die ook werd herkozen als voorzitter van het Europees Parlement, benadrukte de ernst van de woningcrisis in Europa en riep op tot het bieden van de nodige hulpmiddelen op Europees niveau. "We zullen Europa een betere plek maken als we onze sociale pijler versterken, als we mensen hoop en waardigheid geven waar de pensioenen en lonen voldoen aan de sociale verwachtingen. We kunnen niet vooruit als onze jeugd niet kan huren, laat staan een plek kan kopen die ze thuis kunnen noemen. De woningcrisis in Europa dreigt en we moeten de hulpmiddelen hebben om deze zelfs op Europees niveau aan te pakken."

De steun van het Europees Parlement en de benoeming van een EU-commissaris die zich toelegt op huisvestingsbeleid bieden een zeldzame en essentiële kans om het dringende probleem van huisvesting in de 27 EU-lidstaten aan te pakken. Het is essentieel om ervoor te zorgen dat dit initiatief wordt aangestuurd door goede krachten en principes voor de effectieve realisatie van huisvesting als een fundamenteel sociaal recht.