EU lidstaten hebben mandaat vastgesteld voor voorstel gasopslag

De Europese Raad heeft op 11 mei 2022 een mandaat vastgesteld voor onderhandelingen met het Europees Parlement over een voorstel betreffende gasopslag. Teneinde de voorzieningszekerheid van de EU in de huidige geopolitieke context te verbeteren, heeft het voorstel ten doel ervoor te zorgen dat de gasopslagcapaciteit in de EU vóór het volgende winterseizoen wordt gevuld en in een geest van solidariteit tussen de lidstaten kan worden gedeeld. Het mandaat is overeengekomen door de vertegenwoordigers van de lidstaten in het Coreper (Committee of the Permanent Representatives of the Governments of the Member States to the European Union = Comité van de permanente vertegenwoordigers van de regeringen der lidstaten bij de Europese Unie).

(Bron Europese Commissie - 2022)

De gasopslagcapaciteit van de EU: De grafiek toont de gasopslagcapaciteit van de lidstaten van de EU, uitgedrukt in Terawattuur (TWh)

In het mandaat worden de regels voor ondergrondse gasopslag en de mogelijkheden voor het tellen van voorraden vloeibaar aardgas (LNG- Liquefied natural gas) gespecificeerd, terwijl de verplichtingen worden beperkt tot een bepaald volume van het jaarlijkse gasverbruik van de lidstaten in de afgelopen vijf jaar, teneinde onevenredige gevolgen voor bepaalde lidstaten met een grote opslagcapaciteit te voorkomen.

Aangezien niet alle lidstaten opslagfaciliteiten op hun grondgebied hebben, is in het mandaat bepaald dat lidstaten zonder opslagfaciliteiten toegang zullen hebben tot gasopslagreserves in andere lidstaten en de financiële lasten van de opvulverplichtingen zullen moeten delen. De lidstaten hebben ook overeenstemming bereikt over verplichte certificering voor alle beheerders van opslagsystemen, teneinde potentiële risico's van externe beïnvloeding van kritieke opslaginfrastructuren te voorkomen, die de continuïteit van de energievoorziening of andere essentiële veiligheidsbelangen in gevaar zouden kunnen brengen.

Achtergrond en volgende stappen. De Europese Commissie heeft haar voorstel voor een Europees gasopslagbeleid op 23 maart 2022 aangenomen. Het voorstel wijzigt twee bestaande verordeningen inzake de zekerheid van de gasvoorziening en de toegang tot aardgastransmissienetten. Op 24 en 25 maart 2022 heeft de Europese Raad de Raad opgedragen de werkzaamheden met betrekking tot de Commissievoorstellen te bespreken en daarbij terdege rekening te houden met de belangen van de lidstaten met een aanzienlijke opslagcapaciteit en deze in acht te nemen, teneinde een billijk evenwicht te waarborgen. De Europese Raad was van oordeel dat zo spoedig mogelijk een begin moet worden gemaakt met het aanvullen van de gasvoorraden in de gehele Unie, en dat daarbij ten volle rekening moet worden gehouden met de nationale paraatheidsmaatregelen.

Het voorzitterschap van de Raad zal nu onderhandelingen beginnen met het Europees Parlement, zodat snel overeenstemming kan worden bereikt over een definitieve versie van de tekst. De twee instellingen zullen de verordening vervolgens formeel aannemen.

Wat is de gasopslagcapaciteit van de EU? De Russische militaire agressie in Oekraïne heeft geleid tot een stijging van de energieprijzen en heeft gevolgen gehad voor de energievoorziening in de EU. Veiligheid van de energievoorziening en bescherming van de burgers tegen hogere energieprijzen zijn prioriteiten voor de EU-leiders.

Een van de maatregelen waaraan de EU werkt, is de verhoging van de gasreserves op korte termijn, om een toereikende voorziening voor de Europeanen veilig te stellen en de prijzen laag te houden. De Commissie heeft een voorstel ingediend om ervoor te zorgen dat de opslagcapaciteit in de Unie vóór het stookseizoen wordt gevuld en in een geest van solidariteit in de hele Unie kan worden gedeeld. De Raad heeft onlangs een onderhandelingsmandaat vastgesteld om met het Europees Parlement onderhandelingen te beginnen over dit nieuwe wetgevingsbesluit.

De meeste lidstaten van de EU hebben gasopslagfaciliteiten op hun grondgebied. De opslagcapaciteit in vijf landen (Duitsland, Italië, Frankrijk, Nederland en Oostenrijk) is goed voor twee derde van de totale capaciteit van de EU. Volgens het nieuwe voorstel zullen landen die niet over opslagfaciliteiten beschikken, samenwerken met lidstaten die wel over faciliteiten beschikken om hun reserves veilig te stellen.

De gasopslagcapaciteit van de EU: De grafiek toont de gasopslagcapaciteit van de lidstaten van de EU, uitgedrukt in Terawattuur (TWh): AT 95,5, BE 9,0, BG 5,8, CZ 36,0, DE 245,3, DK 9,1, ES 34,2, FR 128,5, HR 5,2, HU 67,2, IT 197,7, LV 21,8, NL 143,8, PL 35,8, PT 3,6, RO 33,0, SE 0,0, SK 38,7, EU TOTAAL 1110,7 

Cyprus, Estland, Finland, Griekenland, Ierland, Litouwen, Luxemburg, Malta en Slovenië beschikken niet over gasopslagfaciliteiten. Volgens het nieuwe voorstel zouden zij solidariteitsafspraken moeten maken met andere lidstaten om hun gasreserves veilig te stellen.