Een natuurlijke bevalling in het Ziekenhuis Amstelland

Een natuurlijke bevalling is een bevalling zonder routinematige medische ingrepen, met name anesthesie. Natuurlijke bevallingen ontstaan in tegenstelling tot het techno-medische model van bevallingen dat onlangs is toegenomen populariteit in de geïndustrialiseerde samenlevingen. Natuurlijke bevallingspogingen om medische ingrepen tot een minimum te beperken, in het bijzonder het gebruik van verdovingsmiddelen en chirurgische ingrepen zoals episiotomieën, pincetten en keizersnede. Een natuurlijke bevalling kan plaatsvinden tijdens een ziekenhuisbevalling door een arts of verloskundige, tijdens een thuisbevalling door een verloskundige of tijdens een geboorte zonder hulp. De term "natuurlijke bevalling" werd bedacht door verloskundige Grantly Dick-Read op het moment van publicatie van zijn boek Natuurlijke Geboorte in de jaren 1930.

Een doula (de term afgeleid van het moderne Grieks (δούλα, doúla, 'dienares') is een niet-medisch persoon die bij een vrouw verblijft en haar voor, tijdens of na de bevalling bijstaat om haar indien nodig emotionele ondersteuning en fysieke hulp te bieden. Doula’s kunnen ook steun verlenen aan de partner en het gezin van de moeder. In tegenstelling tot een verloskundige een doula is niet geclassificeerd als medisch professional en ze mag daarom geen medicatie toedienen.

(Bron ZHA - 2018)

Maartje Bruning (foto links): Mother Me Amsterdam, www.motherme.nl
Renee Verhoek (rechts op de foto samen met Isabel Dijkzeul): Pure Verbinding, www.pureverbinding.nl

Doula’s kunnen in Ziekenhuis Amstelland constante factor blijven tot het einde van de bevalling. Ook bij een keizersnede. 'Fijn dat je er bent.' Dat hoort doula Renee Verhoek regelmatig terug van haar cliënten. Renee is één van de twee doula’s, waarmee Ziekenhuis Amstelland afspraken heeft over zorg met aandacht en de toegang tot de operatiekamer. Een samenwerking die uniek is voor de regio. Renee Verhoek en Maartje Bruning kunnen in Ziekenhuis Amstelland de constante factor blijven tot aan het einde van de bevalling, ook als die bevalling in een keizersnede eindigt.

Isabel Dijkzeul is teammanager op de afdeling Verloskunde en heeft zelf ook het theoretische deel van de opleiding tot doula gevolgd: 'De verpleegkundigen hebben soms onvoldoende tijd om de hele bevalling in de verloskamer aanwezig te zijn. De doula wél en zij zorgt op die manier voor extra rust en vertrouwen bij de vrouw die aan het bevallen is. De doula is echt een aanvulling op de zorg die de verpleegkundige levert. De doula is de verbinding tussen de patiënt en de zorg. Dit is fijn, zeker als het soms wat hectisch is.'

Doula’s ondersteunen op een niet-medische manier tijdens de zwangerschap, de baring en soms ook in de postnatale periode tot 6 weken. Zo helpen zij de aanstaande moeder voor de geboorte met (het oefenen van) hun ademhaling en bevalhoudingen. Tijdens de geboorte geven ze van het begin tot het einde support door er simpelweg te zijn en door het geven van massages, tips en ondersteuning. 'Een doula probeert soms net wat andere houdingen dan de rug- of zijligging, waardoor de bevallende vrouw beter ontspant en de bevalling vlotter gaat.' Renee vertelt enthousiast over de methode die Spinning Babies wordt genoemd. 'Hierbij doe je bepaalde oefeningen, zodat de baarmoeder recht komt te liggen en er meer ruimte is voor de baby om goed in te dalen.'

Naast de ondersteuning tijdens de bevalling zijn doula’s steeds vaker een schakel tussen ouders en zorgverleners. 'Cliënten vinden het prettig om hulp te krijgen bij het maken van een geboorteplan', gaat Renee verder. 'Ik verduidelijk de opties en kijk wat in het ziekenhuis mogelijk is in combinatie met de wensen van de ouders. Zo weten de toekomstige ouders beter wat hen te wachten staat tijdens de bevalling, waar ik hun wensen in de gaten zal houden.' Isabel: 'Doordat de bevallende vrouw de doula al kent vanuit het voortraject is de bevalling in het ziekenhuis minder klinisch. Zeker voor vrouwen voor wie een eerste bevalling traumatisch is geweest kan een doula een rustgevende factor zijn die zo goed als mogelijk bewaakt dat dit niet nogmaals gebeurt.'

Isabel en Renee zien beiden dat de vraag naar doula’s toeneemt. Dit is vooral terug te zien in de grote steden waar vrouwen eerder op zoek gaan naar extra zorg rond de bevalling. Renee: 'Vaak is het de vrouw die kiest voor een doula, maar achteraf krijg ik ook vaak te horen dat partners het geweldig vonden dat ik er bij was. Ze voelen zich nuttig doordat ik hen betrek. Mannen kunnen zoveel meer dan alleen dat bekende washandje vasthouden. We zorgen samen dat de vrouw echt ondersteund wordt, we maken er met elkaar een feestje van.'