Erfpacht bij sociale woningbouw in Amstelveen

De gemeente Amstelveen geeft voortaan bij bouwprojecten voor sociale woningbouw de bouwkavels in erfpacht uit. Op deze manier anticipeert de gemeente op stijgende grondprijzen en heeft zij meer grip op behoud van de sociale woningvoorraad.

Voorheen hanteerde Amstelveen een prijsverschil tussen sociale huur en andere woningbouw. Woningcorporaties en ontwikkelaars betaalden voor nieuw te bouwen sociale huurwoningen in de kernvoorraad voor de (bouwrijpe) grond per woning €12.000 en € 24.000,- voor overige sociale huur. Ter vergelijking: de grondprijs voor de goedkoopste categorie koopwoningen bedragen ongeveer € 40.000,-. Met de invoering van erfpacht vloeit deze vorm van subsidie op termijn terug naar de gemeentekas.

(Amstelveenweb.com collectie - 2008)

Wethouder Ruimte, bouwen en wonen Remco Pols (PvdA) (l) en wethouder Financiën Frans Hellendall (VVD) tijdens de uitleg in verband met het erfpachtsysteem in Amstelveen

Woningvoorraad

De voorgestelde erfpachtregeling geldt voor onbepaalde tijd en alleen voor sociale woningbouw. Bij een eventuele verkoop van de woningen komt de waardestijging van de grond toe aan de gemeente. Daarnaast biedt erfpacht meer garantie op behoud van de sociale huurwoningen in Amstelveen.

In de regeling wordt opgenomen dat huurwoningen alleen met instemming van de gemeente aan de sociale huurvoorraad kunnen worden onttrokken. Dit is het geval bij huurverhoging of verkoop. Met het uitgeven van grond in erfpacht speelt de gemeente in op de prijsstijgingen op de grond- en woningmarkt.

Maatschappelijke trends

Niet alleen de stijgende grond- en huizenprijzen hebben geleid tot invoering van erfpacht binnen de Gemeente Amstelveen. Door recente landelijke ontwikkelingen zijn woningcorporaties meer op regionale of landelijke schaal gaan opereren en hebben daardoor een grotere afstand tot het Amstelveens beleid en doelstellingen over sociale woningbouw. Een aantal corporaties overweegt om het bestel te verlaten. Amstelveen speelt met de erfpachtregeling in op deze ontwikkeling.

Stimulans

Naast de invoering van erfpacht heeft Amstelveen een subsidieregeling in het leven geroepen ter stimulering van projecten waar sociale woningbouw een groot onderdeel van uitmaakt.

Wat is erfpacht?

Erfpacht is een zakelijk recht dat de erfpachter de bevoegdheid geeft eens anders onroerende zaak te houden en te gebruiken. Het is een vorm van pacht waarbij de pacht niet eindigt als de verpachter sterft (of de pacht opzegt).

De erfpachthouder heeft daardoor in economische zin een positie die nagenoeg gelijk is aan de positie van de eigenaar. Hij heeft ook het recht de grond die hij in erfpacht heeft te voorzien van een opstal en deze opstal (inclusief het erfpachtrecht) te verkopen. Het recht van erfpacht is in Nederland geregeld in boek 5, titel 7, van het Burgerlijk wetboek.

Erfpacht wordt vaak verleend voor een bepaalde tijd; 49 en 99 jaar komen het meeste voor. Oorspronkelijk komt het recht van erfpacht voor in de landbouw.