Europese Waterstofweek 2023

Op 20 november 2023 hield Ursula von der Leyen de voorzitter van de Europese Commissie een toespraak in Brussel tijdens de Europese Waterstofweek 2023:

'Beste vrienden van Hydrogen Europe en het Clean Hydrogen Partnership, Excellenties, geachte gasten, Dames en heren,

Ik herinner me nog heel levendig het moment, waarop we de Europese Green Deal lanceerden, precies vier jaar geleden. Destijds was schone waterstof de droom van een paar visionairs – van wie velen zich vandaag de dag in het publiek bevinden. Deze visionairs geloofden dat schone waterstof centraal zou kunnen staan in onze transitie naar klimaatneutraliteit. Met zijn potentieel om zware industrieën aan te drijven, vrachtwagens en treinen aan te drijven en seizoensenergie op te slaan.

Vandaag, vier jaar later, bloeit de waterstofeconomie. De eerste waterstofbussen rijden in Europese steden, van Riga tot Barcelona. In de haven van Rotterdam zijn zojuist de bouwwerkzaamheden begonnen voor de aanleg van een waterstofnetwerk met een lengte van ruim duizend kilometer. En weken geleden vloog 's werelds eerste vliegtuig aangedreven door vloeibare waterstof door de lucht van Slovenië. Het is het begin van het schone waterstoftijdperk. En dit alles gebeurt dankzij mensen zoals jij, pioniers en gelovigen in de schone waterstofrevolutie.

In deze vier jaar hebben wij ons uiterste best gedaan om u te ondersteunen en te begeleiden. Om u te helpen innovatieve waterstofoplossingen van het laboratorium naar de fabriek, van de fabriek naar de markt en van niche naar schaal te brengen. We hebben aan drie hoofdlijnen gewerkt.

Ten eerste: krachtige publieke investeringen om de waterstofmarkt op te schalen. Ten tweede internationale samenwerking om een mondiale markt voor waterstof op te bouwen. En ten derde een nieuw partnerschap met de particuliere sector om innovatie te stimuleren. Ik wil u graag op de hoogte houden van de vooruitgang die we tot nu toe op elk onderdeel van het werk hebben geboekt.

In de eerste plaats op het gebied van de investeringen. De Europese Green Deal wordt ondersteund door enorme investeringen. Met NextGenerationEU en REPowerEU investeren we in waterstofvalleien, waterstoftreinen en schone staalfabrieken. We hebben ruim 17 miljard euro aan staatssteun goedgekeurd voor ongeveer 80 waterstofprojecten in de hele EU. En deze week zetten we de volgende stap: de lancering van de eerste veiling van de Europese Waterstofbank. Het wordt ondersteund door 800 miljoen euro aan Europese financiering. En nog belangrijker: het zal financiering uit de particuliere sector aantrekken en resulteren in commerciële afnameovereenkomsten.

Vandaag kan ik ook de volgende stappen voor de Europese Waterstofbank bekendmaken. In het voorjaar van 2024 lanceren we de tweede veilingronde, waarmee een totale waarde van drie miljard euro wordt bereikt. Het is een belofte die we een jaar geleden hebben gedaan en die nu werkelijkheid wordt. Parallel hiermee werken we ook aan de internationale poot van de Europese Waterstofbank. Dit zal een gediversifieerde import van hernieuwbare waterstof van betrouwbare leveranciers in het buitenland veiligstellen.

En dit brengt mij bij mijn tweede punt. Dat is, het ontwikkelen van een mondiale markt voor schone waterstof. We hebben al waterstofpartnerschappen ondertekend met landen variërend van Egypte, Kenia en Namibië tot Latijns-Amerikaanse landen. Ze hebben een enorm potentieel om schone energie te produceren, deze om te zetten in schone waterstof en deze vervolgens naar de wereld te verzenden.

En hier tijdens de Waterstofweek zullen nieuwe en spannende initiatieven het licht zien en besproken worden. Met Kazachstan, Australië en Oman. En samen met president Lula van Brazilië kondigen we de steun van de Europese Unie aan voor de bouw van een van de grootste waterstofprojecten ter wereld, in de Braziliaanse staat Piaui. Het maakt deel uit van een Global Gateway-investering van twee miljard euro in de waterstofwaardeketen in Brazilië.

Dit nieuwe Green Energy Park wordt een productiefaciliteit van 10 GW voor schone waterstof en ammoniak, die vervolgens naar het eiland Krk in Kroatië wordt verscheept. Van daaruit zal waterstof reizen naar industriële afnemers in Zuidoost-Europa. En tegelijkertijd zal dit project lokale banen en waardeketens in Brazilië creëren.

Dit alles laat meer dan ooit zien dat Europa niet alleen een pionier op het gebied van schone waterstof is, maar ook een partner om een wereldwijde waterstofmarkt op te bouwen. Met deze publieke investeringen helpen we massaal particulier kapitaal aan te trekken en te mobiliseren.

Samenwerking met de particuliere sector is mijn derde en laatste punt. Dit is altijd de logica van de Europese Green Deal geweest: we zorgen voor duidelijke regels en prikkels, zodat jullie, uitvinders en investeerders, de schone transitie kunnen bevorderen. Met u, de sector, aan het stuur. Daarom zijn we zojuist met elk industrieel ecosysteem een reeks Schone Transitiedialogen gestart.

En het was niet meer dan normaal om de eerste Clean Transition Dialogue te wijden aan de waterstofindustrie. Afgelopen maand zijn we met velen van jullie om de tafel gaan zitten, om de volgende fase voor de Europese waterstofsector te plannen. Nu moeten we ons gesprek voortzetten. En dat zullen wij ook doen. Tegen het einde van het jaar zullen we beoordelen hoe de lidstaten van plan zijn hun nationale waterstofverplichtingen ten uitvoer te leggen. Om u in elke lidstaat een duidelijke routekaart richting 2030 te bieden.

We zullen het ook eenvoudiger maken om toegang te krijgen tot overheidsfinanciering. Door een one-stop-shop te creëren onder de Europese Waterstofbank, om initiatiefnemers van waterstofprojecten te begeleiden bij EU-financiering. In onze dialoog hebben we ook besproken hoe we producenten en consumenten kunnen ondersteunen om elkaar beter te vinden. Koppeling van vraag en aanbod van schone waterstof.

Dit gaan we doen door een publiek platform te creëren waar consumenten hun vraag kunnen aangeven. En producenten hun afnemers kunnen vinden. Dit zijn slechts drie voorbeelden die laten zien hoe we naar de volgende fase gaan. Van dialoog met de industrie tot het daadwerkelijk creëren van de Europese waterstofmarkt. Zet het op het snelle spoor.

Dat is precies de core business van de Europese Waterstofweek. Dit is een plek waar overheden de industrie ontmoeten, bedrijven klanten ontmoeten en ideeën investeerders ontmoeten. Het is een plek waar visie werkelijkheid wordt. En dit is het lot van de schone waterstofeconomie. Ik wens jullie allemaal een zeer succesvolle Europese Waterstofweek!'