Europese anti geldezel actie leidt tot 1.803 arrestaties

Op 1 december 2021 werd de operatie tegen geldezels EMMA 7 afgesloten, een internationale actie die werd gecoördineerd door Europol in samenwerking met 26 landen, Eurojust, INTERPOL, de Europese Bankfederatie (EBF) en de FinTech FinCrime Exchange. De operatie leidde tot 1.803 arrestaties en de identificatie van meer dan 18.000 geldezels. Ook kwam aan het licht dat geldezels werden gebruikt om geld wit te wassen voor een breed scala aan onlinezwendelpraktijken, zoals sim-swapping, man in the middle-aanvallen, e-commercefraude en phishing.

Tijdens de ongeveer tweeënhalve maand durende operatie EMMA 7 (European Money Mule Action) hebben rechtshandhavingsinstanties, financiële instellingen en de particuliere sector, waaronder Western Union, Microsoft en Fourthline, samengewerkt in een gezamenlijke inspanning tegen het witwassen van geld in Europa, Azië, Noord-Amerika, Colombia en Australië. De onderzoekers richtten zich niet alleen op het witwassen van winsten via money muling-netwerken, maar zochten ook informatie over de bronnen van deze illegale winsten, om meer licht te werpen op de omvang en aard van de criminele economieën die door money mules worden bediend. 

Resultaten van 15 september - 30 november 2021: 18.351 geldezels geïdentificeerd; 324 ronselaars/ontvoerders geïdentificeerd; 1.803 gearresteerde personen; 2 .03 onderzoeken ingesteld; 7.000 frauduleuze transacties gemeld; 67,5 miljoen euro aan verliezen voorkomen.

Samenwerken in de strijd tegen het witwassen van geld. Dit was de zevende iteratie van de European Money Mule Action, of "EMMA", die in 2016 werd opgericht op initiatief van Europol, Eurojust en de Europese Bankenfederatie. Het is de grootste internationale operatie in zijn soort, opgebouwd rond het idee dat het delen van publiek-private informatie essentieel is voor het bestrijden van complexe moderne misdrijven. Ongeveer 400 banken en financiële instellingen hebben de actie ondersteund, 7000 frauduleuze transacties gemeld en een totaal verlies van naar schatting bijna 70 miljoen euro voorkomen.

EMMA 7 werkt op basis van de melding van verdacht of mogelijk illegaal financieel gedrag door actoren uit de particuliere sector aan nationale rechtshandhavingsinstanties. Ook kan de rechtshandhavingsinstantie financiële actoren vragen haar eigen informatie over mogelijke geldezels te onderzoeken. Met deze input kan de rechtshandhaving een beeld schetsen van de witwasnetwerken en vervolgens per geval beslissen hoe op de mogelijke geldezelsactiviteit moet worden gereageerd.

EMMA biedt al deze actoren een middel om met elkaar te overleggen en inlichtingen uit te wisselen die kunnen helpen bij het identificeren van mogelijke geldezels en mogelijk tot arrestaties kunnen leiden. Europol ondersteunt elke fase van de voorbereiding door de rechtshandhavingspartners en de partners uit de particuliere sector met elkaar in contact te brengen en de informatie-uitwisseling tussen hen te vergemakkelijken. In de operationele fase heeft Europol analytische ondersteuning geboden bij het leggen van verbanden tussen de transnationale zaken en de achterliggende geldezelsnetwerken.

Het merendeel van de onderzoeken in het kader van EMMA 7 was gericht op de internationale dimensie van de muling. Bij "money muling"-transacties maken muilezels niet alleen geld over tussen landen, maar reizen ze ook zelf van het ene land naar het andere om in het buitenland bankrekeningen te openen. Criminelen kunnen deze rekeningen dan later gebruiken om het witwassen van geld te ondersteunen.

Bewustzijn even belangrijk als actie. De complexiteit van money muling-operaties, en de reactie van de rechtshandhavingsinstanties daarop, weerspiegelt hoe money muling-netwerken tot stand komen. Anders dan bij veel financiële misdrijven, kunnen geldezels onbewust in de criminele operatie worden betrokken. De georganiseerde misdaadgroepen doen dit door te azen op groepen zoals studenten, immigranten en mensen in economische nood, door gemakkelijk geld aan te bieden via legitiem ogende personeelsadvertenties en berichten in de sociale media.

Onwetendheid is geen excuus als het gaat om de wet en geldklopperij; zij overtreden de wet door de illegale opbrengsten van misdrijven wit te wassen. Daarom coördineerde Europol namens de Europese banken de bewustmakingscampagne "#DontBeAMule" met alle deelnemende landen, rechtshandhavingsinstanties en de EBF, als middel om te voorkomen dat nog meer onschuldige omstanders door criminelen worden uitgebuit en zichzelf in gevaar brengen. Eurojust nam deel aan de operatie via zijn speciale verbindingsfunctionaris en staat klaar om grensoverschrijdend onderzoek en justitiële samenwerking te ondersteunen op verzoek van de betrokken nationale autoriteiten.

EMMA valt onder de EMPACT-subprioriteit Cybercrime NCPF (Non Cash means of Payment Fraud), en wordt geleid door Nederland. Deelnemende landen: Australië, België, Bulgarije, Colombia, Tsjechië, Estland, Finland, Griekenland, Duitsland, Hongkong-China, Hongarije, Ierland, Italië, Moldavië, Nederland, Polen, Portugal, Roemenië, Singapore, Slowakije, Slovenië, Zweden, Zwitserland, Spanje, Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten.

Wat is Money Muling? Money muling is een vorm van witwassen van geld. Een geldezel is een persoon die geld van een derde ontvangt op zijn bankrekening en het overmaakt naar een andere rekening of het er in contanten uithaalt en het aan iemand anders geeft, en daarvoor een commissie ontvangt. Ook al zijn geldezels niet rechtstreeks betrokken bij de misdrijven die het geld genereren (cybercriminaliteit, betalings- en onlinefraude, drugs, mensenhandel, enzovoort), toch zijn zij medeplichtig, omdat zij de opbrengsten van dergelijke misdrijven witwassen. Eenvoudig gezegd helpen geldezels criminele bendes anoniem te blijven, terwijl ze geld over de hele wereld verplaatsen.