Geen opvang asielzoekers en versnelde huisvesting van statushouders in Amstelveen

Met deze brief informeert het College B en W Amstelveen de raadsleden over de opgave die wij hebben met betrekking tot de opvang van asielzoekers, (versnelde) huisvesting van statushouders en in relatie daarmee de huisvesting van bijzondere doelgroepen. Deze brief sluit aan op de collegebrief van 31 augustus 2021, waarin wij u hebben geïnformeerd over de flexibilisering van de asielketen, het Provinciaal Plan Noord-Holland en de regionale uitwerking daarvan (collegebrief 31 augustus 2021 bijgevoegd). Met betrekking tot de opvang van Afghaanse evacués verwijzen wij u naar de beantwoording van het college op vragen van GroenLinks daarover. De beantwoording is op IBABS geplaats op 16 september 2021.

De opgave: Korte termijn. Door het Rijk is onlangs een oproep gedaan te inventariseren wat gemeenten op zeer korte termijn kunnen doen om Afghaanse evacués en andere vluchtelingen op te vangen en/of versneld vergunninghouders te huisvesten om de druk op asielzoekerscentra (azc's ) te verlichten. In onze brief van 31 augustus 2021 hebben wij u over deze recente ontwikkeling geïnformeerd. Amstelveen ziet voor de korte termijn geen mogelijkheden om Afghaanse evacués of andere asielzoekers op te vangen, zoals ook aangegeven in de beantwoording van de vragen van GroenLinks op 15 september 2021. Er is onder andere gekeken naar long stay hotels. Maar die mogelijkheden zijn op dit moment, mede door een aanhoudend kamertekort voor studenten, al voor 90% gevuld. Verder zijn er in Amstelveen geen geschikte leegstaande gebouwen. Het college heeft zijn standpunt ingebracht bij de Provinciale Regietafel flexibilisering asielketen op vrijdag 10 september 2021.

Middellange termijn. Daarnaast is er een opgave voor de middellange termijn om kansrijke asielzoekers in flexibele opvanglocaties op te vangen en statushouders te huisvesten binnen de daarvoor geldende termijn, zodat zij het azc kunnen verlaten waardoor er een betere doorstroming ontstaat. Voorde middellange termijn voeren de Amstelland gemeenten, zoals afgesproken in het Provinciaal plan Noord-Holland, een inventarisatie uit naar mogelijkheden, waarbij vooral naar aanvullende mogelijkheden zal worden gekeken zoals gecombineerde opvang/huisvesting met andere doelgroepen en flexibele tussenvormen voor de huisvesting van statushouders.

(Foto Amstelveenweb.com - 2016)

De noodopvang voor 400 vluchtelingen in Kronenburg in Amstelveen zou in februari 2016 opengaan, maar op 26 januari werd bekend dat het drie maanden later zou gebeuren. Het is eigenlijk nooit zo ver gekomen en de noodopvang werd niet in gebruik genomen door Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA)

Eerder heeft de gemeente Amstelveen met de andere Amstelland-Meerlanden gemeenten een toekomstperspectief voor incourant vastgoed laten opstellen. Hierbij is ingezoomd op de langdurig leegstaande kantoorpanden en bedrijfsgebouwen. Naast inzicht in de regionale kantorenmarkt is er behoefte aan meer inzicht in de lokale marktsituatie en handelingsperspectieven voor de Amstelveense kantorenmarkt. Het college laat een verdiepend onderzoek uitvoeren, zoals aangekondigd in de collegebrief van 2 februari 2021 (zie bijlage). De resultaten van dit onderzoek volgen in november via een collegebrief. Vooruitlopend hierop willen wij het volgende resultaat vast met u delen. De huidige Amstelveense kantorenmarkt is krap. Dit in tegenstelling tot de situatie na de crisis van 2009. De kantorenvoorraad is afgenomen met 28% sinds 2009. Dit is fors en heeft ertoe geleid dat de kantorenleegstand in Amstelveen momenteel 6,7% bedraagt. Daarmee komt de kantorenleegstand onder het frictieniveau van 8%. Dit betekent een krapte op de Amstelveense kantorenmarkt, aangezien een leegstand van 8% minimaal nodig is voor een gezonde kantorenmarkt. In het licht van opvang asielzoekers en/of huisvesting statushouders lijken leegstaande kantoorgebouwen dus geen perspectief te bieden.

Huisvesting statushouders en overige doelgroepen. Naast de huisvesting van reguliere woningzoekenden die in aanmerking willen komen voor een betaalbare (sociale)woning moet de gemeente (in een gezamenlijke verantwoordelijkheid met woningcorporaties en zorginstellingen) in toenemende mate zorg dragen voor de huisvesting van bijzondere doelgroepen. Dit wordt o.a. veroorzaakt door een verdergaande extramuralisering, toename van arbeidsmigranten en een verhoogde taakstelling voor de huisvesting van statushouders. Door hoge huren en gebrek aan betaalbare woningen zien we meer mensen in de knel komen, bijvoorbeeld na een scheiding.

Alternatieve opvang en huisvestingsvormen. Het aantal sociale huurwoningen van Eigen Haard dat jaarlijks beschikbaar komt ligt rond de 400. Er blijven met al deze voorrangsgroepen dus maar weinig woningen over voor reguliere woningzoekenden van de wachtlijst. Bij de inventarisatie zal vooral worden gekeken naar aanvullende mogelijkheden voor huisvesting zoals flexibele woonvormen en tussenvormen. Door het Rijk wordt bij de realisatie van tussenvoorzieningen en flexibele woonvormen (financiële) ondersteuning geboden.

Aanvullende mogelijkheden voor opvang en huisvesting. De taakstelling die wij halfjaarlijks hebben voor de huisvesting van statushouders zal regulier uitgevoerd worden. Wij zijn echter van mening dat de opvang van asielzoekers en extra of versnelde huisvesting van statushouders niet ten koste mag gaan van reguliere woningzoekenden en de huisvesting van de hierboven genoemde bijzondere doelgroepen. De inventarisatie voor de middellange termijn zal zich voor wat Amstelveen betreft richten op het toevoegen van al dan niet zelfstandige woonruimten door bijvoorbeeld transformatie van een etage in een kantoorgebouw of toevoeging van woningen in LIB gebied, wat voor alsnog door belemmerende regelgeving niet mogelijk is.

Belemmerende wet- en regelgeving. Knellende regelgeving, milieuregelgeving en een gebrek aan bouwlocaties maakt nieuwbouw in beperkte mate mogelijk in Amstelveen. Het vraagstuk rond beperkende weten regelgeving zoals het LIB (Luchthavenindelingbesluit Schiphol) is onderwerp van gesprek met het Rijk en de provincie. Het Rijk en de provincie hebben aangegeven hiernaar te willen kijken in relatie tot de opgave die is neergelegd met betrekking tot asielopvang en husvesting statushouders. Lees ook: Provinciaal Plan Noord-Holland, uitvoeringsagenda flexibilisering asielketen (pdf 4 pagina’s) en Rapportage ‘Toekomstperspectief incourant vastgoed Amstelland-Meerlanden’ (pdf 2 pagina’s)