Gezondheidsmonitors jeugd en jongvolwassenen 2023-2024

Hierbij informeren wij u over de resultaten van de Gezondheidsmonitors Jeugd 2023 en Jongvolwassenen 2024 in Amstelland. De Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 geeft inzicht in de gezondheid en het welbevinden van jongeren in klas 2 en 4 van het regulier voortgezet onderwijs in de gemeente Amstelveen.

De Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2024 gaat in op jongeren van 16 tot en met 25 jaar in de regio Amstelland. Opvallend is dat Amstelveense jeugdigen in 2023 op vrijwel alle thema's gunstiger scoren dan jongeren elders in Nederland en/of in de regio Amstelland.

(Foto Amstelveenweb.com - 2013)

Amstelveense scholieren in het voortgezet onderwijs
Algemene gezondheid en geluk. Uit de monitor blijkt dat Amstelveense jongeren hun gezondheid vaker als (zeer) goed ervaren dan jongeren in de rest van de regio en Nederland. Het percentage jongeren dat zich meestal (zeer) gelukkig voelt, is gestegen van 72% in 2021 naar 76% in 2023.

Mentale gezondheid. De mentale gezondheid van jongeren in Amstelveen is verbeterd ten opzichte van 2021. Ze ervaren minder psychische klachten, eenzaamheid en stress. Toch had één op de vijf suïcidegedachten en ervaart bijna de helft vaak stress. De helft van de jongvolwassenen ervaren hun mentale gezondheid als (zeer) goed. Al wordt 19% in het dagelijks leven beperkt door psychische klachten. Jongeren scoren gunstiger op veerkracht en vertrouwen in de toekomst dan elders in de regio en Nederland.

Om de mentale gezondheid te verbeteren is er, zoals beschreven in de Jeugd & Onderwijsagenda (Z24-007917), een Uitvoeringsplan Mentale gezondheid Jeugd 2024-2026 opgesteld. Daarover bent u op 19 november 2024 geïnformeerd (Z24-115754). Naast bijvoorbeeld de inzet van de praktijkondersteuners voor geestelijke gezondheidszorg (Praktijkondersteuner huisarts (POH) GGZ jeugd) bij de huisarts, het verspreiden van het preventieve jeugdoverzicht, de inzet van het jongerenwerk en het schoolmaatschappelijk werk gaan we extra inzetten op bijvoorbeeld; 1.) theatervoorstellingen voor jongeren gericht op de mentale gezondheid, 2.)

Sociale veiligheid. Sociale veiligheid speelt een rol bij bescherming tegen mentale problemen. Het percentage jongeren dat gepest wordt op school is gestegen van 9% in 2021 naar 13% in 2023. Ondanks deze stijging worden jongeren in Amstelveen minder vaak gepest dan jongeren in de rest van de regio en Nederland. Het aantal jongeren dat het normaal vindt dat twee mensen van hetzelfde geslacht op elkaar verliefd zijn, is gedaald. In 2021 was dit driekwart van de jongeren, in 2023 bijna de helft.


(Bron Piqsels - 2025)

Studenten aan tafel
Dit is zorgwekkend, want sociale veiligheid en een positief schoolklimaat zijn cruciaal om mentale gezondheidsproblemen te voorkomen. In april 2024 hebben de voortgezet onderwijs scholen in Amstelland daarom hun eigen schoolrapport met de resultaten van hun leerlingen ontvangen. De Gezond-School adviseur van de GGD heeft de scholen geadviseerd over passende schoolbrede interventies, maatregelen en lesprogramma's.

Vanuit de 'Diversiteitsnota, 2023-2026' blijven we scholen ondersteunen bij het voeren van diversiteitsbeleid en faciliteren van kennisuitwisseling. We zorgen met GGD Amsterdam, stichting Sex Marters en het Jongerenwerk voor een passend aanbod op elke school.

Middelengebruik en gokken. Het aandeel jongeren dat rookt of vaped is lager dan in de rest van de regio en Nederland. Het percentage jongeren dat alcohol drinkt is gedaald van 21% in 2021 naar 18% in 2023, en het binge drinken is gedaald van 14% naar 11%. Echter; opvallend is dat 36% van vrienden van de Amstelveense jongvolwassenen het normaal vindt om 10 (alcoholische)glazen op één dag of avond te drinken (tegen 31% in de regio Amstelland). Eén op de elf jongeren heeft het afgelopen jaar online gegokt. De gemeente subsidieert Brijder Jeugd, die jongeren (en hun ouders/verzorgers) ondersteunt bij deze problematiek. Samen met het onderwijs weren we het gebruik van nicotine, drugs en alcohol in- en rondom de school(pleinen).

Leefstijl. Ongeveer één op de zes jongeren voldoet aan de beweegnorm, en het percentage jongeren dat wekelijks sport bij een club of sportschool is gestegen van 82% in 2021 naar 85% in 2023. 80% van de jongvolwassenen sport wekelijks. De voedingsgewoonten zijn gunstiger dan in de rest van de regio, maar slechts één op de drie jongeren eet dagelijks fruit en de helft eet dagelijks groente. Daarom blijven wij via JOGG-Amstelveen inzetten op een 'gezonde jeugd, gezonde toekomst'. Data van deze en andere monitoren zijn te vinden op www.GGDgezondheidinbeeld.nl. Lees ook: Resultaten Gezondheidsmonitor 2024 (pdf 15 pagina’s) van GGD Amsterdam

Wat valt op? De helft van de jongvolwassenen in de regio Amstelland (Aalsmeer, Amstelveen, Diemen, Ouder-Amstel en Uithoorn, hierna ‘Amstelland’) beoordeelt in 2024 zijn of haar mentale gezondheid als (zeer) goed; de andere helft beoordeelt deze als ‘gaat wel’ of (zeer) slecht. Zowel de ervaren gezondheid als verschillende factoren op het gebied van mentale gezondheid zijn wel verbeterd in vergelijking met 2022. Zo komt eenzaamheid minder voor en ervaren minder jongvolwassenen stress dan in 2022.

Daarnaast voelen meer jongvolwassenen zich gelukkig, komen suïcidegedachten minder vaak voor, zijn weerbaarheid en veerkracht toegenomen en zijn jongvolwassenen meer gaan bewegen. Deze ontwikkelingen zijn vergelijkbaar met landelijke ontwikkelingen. Jongvolwassenen in Amstelland scoren ongunstiger dan leeftijdsgenoten elders in Nederland op drugsgebruik, risicovol sociale media gebruik, en stress en prestatiedruk door sociale media. Binnen sommige thema’s zien we verschillen tussen groepen jongvolwassenen naar gender of leeftijd; de meest significante verschillen worden in deze factsheet uitgelicht.