Goede inburgering van de asielzoekers staat op de tocht

Het programma dat ervoor zorgt dat asielzoekers vanaf dag één kunnen inburgeren, stopt eind 2021 omdat de Rijksoverheid het niet meer financiert. Ongelooflijk zuur voor asielzoekers en samenleving. Het programma #Meedoen, waarin asielzoekers actief meedoen in de maatschappij, is zeer effectief – meldt NOV de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk in een bericht.

Voor 2022 is geen ruimte binnen de begrotingen van de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Justitie en Veiligheid om het programma #Meedoen voort te zetten. Schrijnend is dat het ministerie van SZW inhoudelijk wel pal achter het belang van het programma staat en wil proberen het vanaf 2023 wel te financieren. In de tussentijd moeten alle organisaties die het programma zo zorgvuldig en professioneel hebben opgebouwd hun werk stilleggen. Dit is feitelijk de doodsteek voor deelname aan de Nederlandse maatschappij door asielzoekers, die alleen maar langer en langer op het azc moeten verblijven.

Nieuwe Wet Inburgering stelt zo bij voorbaat al teleur. Meedoen vanaf dag 1 is het motto van de nieuwe Wet Inburgering en het dwingende advies dat voortkomt uit tal van onderzoeken naar succesvolle integratie en draagvlak in de samenleving. Sociale participatie draagt sterk bij aan gezondheid, welzijn en een grotere kans op een geslaagd inburgerings- en integratieproces.[1] [2] Informeel leren, bijvoorbeeld door sociale interactie met andere Nederlanders, is effectief en staat bij niemand ter discussie. Het programma #Meedoen is een succesvolle aanpak die precies doet wat volgens vele onderzoeken effectief is; mensen zo snel mogelijk laten participeren in de Nederlandse samenleving.

Ondanks slechte arbeidskansen toch inburgeren. Betaald werk is belangrijk voor integratie, maar de realiteit is dat statushouders maar moeilijk aan werk komen, bericht de NOS september 2021. Slechts 10% van de statushouders heeft na 18 tot 30 maanden betaald werk.[3] Vrouwen zijn daarin nog eens ondervertegenwoordigd. Vrijwilligerswerk is een laagdrempelig alternatief. Goed voor de bewoner, goed voor lokaal draagvlak, goed voor maatschappelijke organisaties.

(Foto Marcel van den Bergh/NOV - 2021)

Asielzoekers staan weer verveling, onbegrip en slechte toekomstkansen te wachten

Op dit moment werken maar liefst 38 vrijwilligerscentrales met asielzoekerscentra door het hele land samen om asielzoekers en statushouders die op het AZC wonen te koppelen aan vrijwilligerswerk of activiteiten als sport, hobby, recreatie en informele taalactiviteiten. Ze worden goed begeleid en dat geldt ook voor de maatschappelijke organisaties die deze mensen ontvangen. Vanaf 2016 zijn er ruim 46.000 koppelingen naar het vrijwilligerswerk gemaakt en dit aantal groeit enorm. Zelfs in coronatijd, toen weinig mogelijk was, waren er 9000 koppelingen tussen azc-bewoners en maatschappelijke organisaties die om hulp stonden te springen, naast 5000 activiteiten op de azc-locaties. Het programma #Meedoen wordt gecoördineerd door COA, Vereniging NOV en Pharos.

Meer informatie en contact. Meer informatie over het belang van het programma #Meedoen krijgt u bij Joost van Alkemade, directeur Vereniging NOV, j.vanalkemade@nov.nl, 06 1076 4885.

Achtergrondinformatie. Lees de SCP Policy brief waar de methodiek Aan de Slag (de basis van #Meedoen) in wordt uitgelicht: Een analyse van het op statushouders gerichte beleid en wat er nodig is om dit beleid te verbeteren.) Quotes: ‘Vanwege de bijdrage aan een goede start van statushouders is het van belang om de komende jaren structureel in te blijven zetten op het bevorderen van een actieve

opvangperiode.’ (p 7) ‘Een verruiming van de mogelijkheden om tijdens de opvang taallessen te volgen of (vrijwilligers)werk te verrichten is dan ook gewenst.’ (pagina 20) Meer relevante informatie op pagina’s 6, 18, 28 – 29, 37 – 38, 46, 53, 57.

Relevant is ook het 2018 onderzoek door Significant, in opdracht van het ministerie Sociale Zaken en Werkgelegenheid: Vrijwilligerswerk: stimulans voor tijdige participatie en integratie? Dit onderzoek geeft aanwijzingen dat Aan de Slag, de methodiek waarmee #Meedoen werkt, de deelname van azc-bewoners aan vrijwilligerswerk heeft vergroot en daarmee als katalysator werkt voor hun participatie en integratie.

Bronnen. 1. Uiters, E., Ruijsbroek, A., m.m.v. Bloemen, E. (2021). De rol van psychische en fysieke gezondheid bij succesvol inburgeren in Nederland. In Huijnk, W. (Red.), Met beleid van start. Over de rol van beleid voor ontwikkelingen in de positie en leefsituatie van Syrische statushouders (pp 33-49). Den Haag: SCP.

2. Levasseur et al., 2010; Bakker et al., 2018; Penedo en Dahn, 2005; Scheerder et al., 2004. 

3. CBS, 15 april 2021, Arbeidsparticipatie statushouders stagneert, https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/15/arbeidsparticipatie-statushouders-stagneert

Opkomen voor de belangen van vrijwilligers. Versterken van de positie van het vrijwilligerswerk in de samenleving. Zorgen dat vrijwillige inzet de aandacht krijgt die nodig is. Bijna 7 miljoen mensen in Nederland doen vrijwilligerswerk. Onze hele samenleving profiteert daarvan. Wie zich vrijwillig inzet, verdient professionele aandacht en ondersteuning. Daarvoor zorgt NOV. NOV is het branchenetwerk van vrijwilligersorganisaties in Nederland, kent het veld door en door, behartigt de belangen van vrijwilligers en vertegenwoordigt de sector in binnen- en buitenland.