Het Europees Parlement wil het klimaatdoel voor 2030 behalen

De EP-leden hebben op 18 april 2023 groen licht gegeven voor de hervorming van het EU-ETS, ook voor de lucht- en zeevaart, en voor het CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) en een nieuw sociaal klimaatfonds. Op dinsdag gaf het Parlement groen licht voor de akkoorden die eind 2022 met de EU-landen zijn bereikt over meerdere belangrijke wetgevingsteksten in het kader van het “Fit for 55 in 2030-pakket”. Met dit plan wil de EU haar broeikasgasemissies uiterlijk in 2030 met ten minste 55 % terugdringen ten opzichte van het niveau van 1990, in lijn met de Europese klimaatwet.

Hervorming van het emissiehandelssysteem. De hervorming van het ETS werd goedgekeurd met 413 stemmen voor, 167 tegen en bij 57 onthoudingen. De nieuwe wet zorgt voor een ambitieuzer ETS. De broeikasgasemissies in ETS-sectoren moeten in 2030 namelijk met 62 % zijn gedaald ten opzichte van het niveau van 2005. Dit heeft tot gevolg dat de gratis emissierechten voor bedrijven van 2026 tot 2034 zullen worden afgebouwd. Verder komt er een afzonderlijk en nieuw ETS II voor brandstoffen voor wegvervoer, gebouwen en bepaalde andere sectoren. Hierdoor zal er in 2027 of, bij uitzonderlijk hoge energieprijzen, in 2028 een prijskaartje komen te hangen aan broeikasgasemissies in deze sectoren. Meer informatie over de ETS-hervorming vindt u in het persbericht over het akkoord met de EU-landen.

Het Parlement stemde voor het eerst ook voor de opname van broeikasgasemissies uit de maritieme sector in het ETS, en wel met 500 stemmen voor, 131 tegen en bij 11 onthoudingen. Bovendien ging het EP met 463 stemmen voor, 117 tegen en bij 64 onthoudingen akkoord met de herziening van het ETS voor de luchtvaart. Dit zal leiden tot de afbouw van gratis emissierechten voor de luchtvaartsector tot 2026 en zal het gebruik van duurzame luchtvaartbrandstoffen stimuleren.

Nieuw instrument tegen koolstoflekkage. Het Parlement keurde de regels voor het nieuwe EU-mechanisme voor koolstofgrenscorrectie (CBAM) goed met 487 stemmen voor, 81 tegen en bij 75 onthoudingen. Het CBAM heeft tot doel landen van buiten de EU aan te sporen hun klimaatambitie te vergroten en ervoor te zorgen dat de Europese en wereldwijde klimaatinspanningen niet worden ondermijnd door de verplaatsing van productie van de EU naar landen met een minder ambitieus klimaatbeleid.

De goederen die onder het CBAM vallen zijn ijzer, staal, cement, aluminium, meststoffen, elektriciteit, waterstof en, onder bepaalde voorwaarden, indirecte emissies. Importeurs van deze goederen moeten het prijsverschil betalen tussen de koolstofprijs in het productieland en de prijs van de koolstofemissierechten in het kader van het EU-ETS. Het CBAM wordt van 2026 tot 2034 geleidelijk ingevoerd. Dit gebeurt in hetzelfde tempo als de afbouw van de gratis emissierechten in het kader van het EU-ETS. Meer informatie over het CBAM vindt u in het persbericht over het akkoord met de EU-landen.

Sociaal Klimaatfonds om energiearmoede tegen te gaan. Het akkoord met de lidstaten om in 2026 een Europees sociaal klimaatfonds in de EU op te richten, werd met 521 stemmen voor, 75 stemmen tegen en bij 43 onthoudingen goedgekeurd. Dit fonds moet een rechtvaardige en sociaal inclusieve klimaattransitie garanderen. Het is bedoeld voor kwetsbare gezinnen, micro-ondernemingen en vervoersgebruikers die zwaar zijn getroffen door energie- en vervoersarmoede. Als het Sociaal Klimaatfonds eenmaal is ingevoerd, wordt het gefinancierd door de veiling van ETS II-emissierechten tot een bedrag van 65 miljard euro.  Nog eens 25 % zal worden gedekt door nationale middelen van de lidstaten. Het totaalbedrag wordt geraamd op 86,7 miljard euro. Meer informatie over het fonds vindt u in het persbericht over het akkoord met de EU-landen.

Volgende stappen. De teksten moeten nu ook formeel worden goedgekeurd door de Raad. Ze verschijnen daarna in het Publicatieblad van de Europese Unie en treden twintig dagen later in werking. Door deze wetgeving aan te nemen, beantwoordt het Europees Parlement aan de verwachtingen van de burgers dat de EU de groene transitie tot stand brengt en bespoedigt, zoals verwoord in de voorstellen 3(1), 3(8), 3(9), 11(1) en 11(7), van de conclusies van de Conferentie over de Toekomst van Europa.