Het Nederlandse bbp is nog 3 % onder het niveau van eind 2019

Het bruto binnenlands product (BBP) is een monetaire maatstaf voor de marktwaarde van alle eindproducten en diensten die in een bepaalde periode worden geproduceerd. Het (nominale) BBP per hoofd van de bevolking weerspiegelt echter niet de verschillen in de kosten van levensonderhoud en de inflatiepercentages van de landen; daarom is het gebruik van een basis van het BBP per hoofd van de bevolking tegen koopkrachtpariteit (KKP) aantoonbaar nuttiger bij het vergelijken van de levensstandaard tussen de landen, terwijl het nominale BBP nuttiger is bij het vergelijken van de nationale economieën op de internationale markt.

Ondanks het sterke economische herstel in het derde kwartaal van 2020 lag het Nederlandse bbp nog 3 % onder het niveau van eind 2019. In veel andere landen is de economische impact van het coronavirus groter. De economie van de EU is met 4 % gekrompen in vergelijking met eind 2019 – meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

In het eerste kwartaal van 2020 leidde het begin van de coronapandemie in Nederland tot een economische krimp van 1,5 procent. Vervolgens kromp de economie in het tweede kwartaal met 8,5 procent historisch sterk, waarop in het derde kwartaal een herstel van 7,7 procent volgde. In veel andere landen in de Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten was er sprake van een soortgelijk groeipad: een bescheiden krimp in het eerste kwartaal, gevolgd door een uitzonderlijke klap in het tweede kwartaal en een even uitzonderlijk herstel in het derde kwartaal.

Een verschil met andere landen is wel dat het Nederlandse bbp vergeleken met het vierde kwartaal van 2019 minder is gekrompen. In Nederland lag het bbp in het derde kwartaal van 2020 3 procent onder het niveau van eind 2019. In Frankrijk was de economie nog 4,1 procent verwijderd van het niveau voor corona, in Duitsland 4,2 procent en in Zweden 5,0 procent. In België lag het bbp nog 5,7 procent onder het niveau van eind 2019. Het verst verwijderd van het niveau van voor de coronacrisis was het Verenigd Koninkrijk, met 9,7 procent.

Krimpverschillen in derde kwartaal kleiner geworden. Over het algemeen geldt dat in de landen waar de economie in de eerste twee kwartalen het sterkst kromp, het herstel in het derde kwartaal ook het sterkst was. Hierdoor zijn de verschillen in krimp tussen de landen ten opzichte van eind vorig jaar nu veel kleiner dan een kwartaal eerder. Dit is het sterkst terug te zien bij de Franse economie. Deze kromp tot en met het tweede kwartaal met -18,9 procent bijna tweemaal zo sterk als in Nederland, maar veerde na de lockdown met 18,2 procent groei ook sterker terug.

De Belgische economie kromp in het tweede kwartaal sterker dan de Nederlandse. Over de verschillen in lockdown-maatregelen en economische krimp tussen België en Nederland verscheen eerder een achtergrondartikel in de reeks De Nederlandse economie. Ook na het derde kwartaal blijkt de impact van corona op de Belgische economie nog steeds groter dan die op de Nederlandse economie. Het verschil in krimp tussen beide landen is wel geslonken.

Van de landen, waar groeicijfers over het derde kwartaal bekend zijn, komt het verloop in de Verenigde Staten nog het dichtst in de buurt bij dat van Nederland. Ondanks grote verschillen tussen beide landen in de impact van corona en de genomen maatregelen was zowel het verschil in krimp in het eerste en tweede kwartaal, als het verschil in herstel in het derde kwartaal per saldo telkens minimaal. In de Verenigde Staten lag de omvang van het bbp in het derde kwartaal van 2020 nog 3,5 procent onder het niveau van eind 2019.