Het vmbo wordt ingrijpend vernieuwd

Het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) wordt ingrijpend vernieuwd. Leerlingen van beroepsgerichte leerwegen kiezen straks een profiel met basisvakken en vullen dit aan met praktijkvakken. Zo krijgen leerlingen een brede basis én meer ruimte om de eigen talenten te ontplooien. Daarnaast gaan vmbo-scholen, mbo-instellingen en het bedrijfsleven samen de inhoud van het onderwijs vormgeven. Leerlingen worden zo beter voorbereid op hun studiekeus en de regionale arbeidsmarkt. Dit schrijft staatssecretaris Sander Dekker (OCW) vandaag aan de Tweede Kamer.

De afgelopen jaren heeft een groeiend aantal vmbo-scholen moeite alle opleidingsrichtingen aan te bieden die ze willen. Er zijn heel veel verschillende opleidingen, terwijl steeds meer regio’s kampen met dalende leerlingenaantallen. Ook in krimpregio’s is een stevig aanbod van voorbereidend beroepsonderwijs van groot belang. Daarnaast zijn beroepsgerichte vakken sinds de introductie van het vmbo 15 jaar geleden inhoudelijk nauwelijks aangepast, terwijl vervolgonderwijs en bedrijfsleven zich hebben doorontwikkeld. Staatssecretaris Dekker vond het daarom de hoogste tijd het vmbo bij de tijd te brengen.

(Bron Rijksoverheid - 2014)

Sander Dekker, (VVD) staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Staatssecretaris Dekker: ‘Met de vernieuwing van het vmbo gaat een langgekoesterde wens van scholen en bedrijven in vervulling. Praktijkvakken gaan beter aansluiten op de regionale arbeidsmarkt en leerlingen krijgen meer ruimte vakken te kiezen die hun interesses en talenten prikkelen en uitdagen. Het vmbo krijgt zo het nieuwe elan dat het verdient.’

De nieuwe opzet van het vmbo start in schooljaar 2016-2017. Vanaf dat moment kiezen vmbo-leerlingen in de bovenbouw van de beroepsgerichte leerwegen en gemengde leerweg één profiel aangevuld met beroepsgerichte keuzevakken. Leerlingen kunnen kiezen uit 10 profielen en stellen daarna zelf een verdiepend, verbredend, of profiel overstijgend programma samen. De profielen zijn samen met docenten vmbo en mbo opgesteld en afgestemd met brancheorganisaties. De Ministerraad heeft vandaag ingestemd met een wetsvoorstel dat het systeem van profielen en beroepsgerichte keuzevakken in het vmbo regelt.

De 10 profielen zijn:

- Economie en ondernemen

- Horeca, bakkerij en recreatie

- Zorg en welzijn

- Groen

- Maritiem en techniek

- Bouwen, wonen en interieur

- Produceren, installeren en energie

- Mobiliteit en transport

- Media, vormgeving en ICT

- Dienstverlening en producten

Regionale samenwerking. Om er voor te zorgen, dat leerlingen voldoende keuzemogelijkheden behouden, gaan scholen bij het aanbieden van keuzevakken de krachten bundelen. Dit betekent, dat een school niet langer altijd zelf alle vakken blijft aanbieden, maar dat scholen er samen voor zorgen, dat er een dekkend aanbod is. Bij de invulling van de keuzevakken krijgt het regionale bedrijfsleven een prominente rol. Vmbo-scholen en mbo-instellingen worden daarnaast gestimuleerd om samen een onderwijsprogramma aan te bieden waarin vakken beter op elkaar aan sluiten en er geen onnodige overlap is.

Extra aandacht voor loopbaanoriëntatie en –begeleiding. In het vernieuwde vmbo komt er extra aandacht voor de overgang van het vmbo naar het mbo. Momenteel vallen nog  te veel leerlingen uit, wanneer ze die stap zetten. Om leerlingen te leren bewust keuzes te maken en zo beter voor te bereiden op een vervolgopleiding wordt loopbaanoriëntatie en –begeleiding een verplicht onderdeel van het nieuwe beroepsgerichte curriculum.

Leraren op weg helpen. De nieuwe structuur vraagt veel van het aanpassingsvermogen van scholen en de mensen die voor de klas staan. Om hen hier in te ondersteunen investeert Dekker € 5,5 miljoen in de professionalisering van docenten in de vernieuwde beroepsgerichte profielen en vakken.

Onderwijs 2032. Het vmbo blijft ook na deze vernieuwingsslag in beweging. Het is de bedoeling dat het vmbo in zijn onderwijsaanbod inspringt op toekomstige ontwikkelingen en behoeften. De uitkomsten uit het onlangs gestarte curriculumdebat ‘Onderwijs2032’ -, dat inventariseert welke kennis en vaardigheden leerlingen in de toekomst nodig hebben - kunnen in het toekomstig aanbod worden meegenomen.