Hoe was het jaar 2024 voor Europa?

Van klimaatverandering tot digitale ontwrichting en wereldwijde conflicten tot humanitaire crises, 2024 was een jaar van belangrijke gebeurtenissen. Het was een jaar van verkiezingen over de hele wereld en een kans om na te denken over het belang van democratie in turbulente tijden. In juni hebben miljoenen mensen geholpen de toekomst van Europa vorm te geven door hun stem uit te brengen bij de Europese verkiezingen- staat er op de website van de Europese Commissie.

Europa vierde de 20ste verjaardag van de grootste uitbreiding, toen tien landen tot onze Unie toetraden, en veranderde die voorgoed. We verwelkomden Bulgarije en Roemenië ook in de Schengenfamilie, waardoor hun burgers vanaf 2025 kunnen profiteren van grensvrij reizen. In 2024 stond de EU voor veel uitdagingen en heeft zij consequent actie ondernomen om resultaten te boeken voor de Europeanen en daarbuiten.

Vooruitgang boeken op het gebied van klimaatdoelstellingen. Extreme weersomstandigheden over de hele wereld hebben de gevolgen van klimaatverandering en de noodzaak van snelle actie aangetoond. De EU is op koers gebleven om haar klimaatdoelstellingen te halen, met resultaten die de mens en de planeet de komende jaren ten goede zullen komen.

In de eerste helft van 2024 was 50 % van de elektriciteitsopwekking in de EU afkomstig van hernieuwbare bronnen. Deze trend brengt ons dichter bij onze klimaatdoelstellingen: een vermindering van de broeikasgasemissies met 55 % tegen 2030 en klimaatneutraliteit tegen 2050. 

(Bron Europese Commissie - 2024)

Van klimaatverandering tot digitale ontwrichting en wereldwijde conflicten tot humanitaire crises, 2024 was een jaar van belangrijke gebeurtenissen
Consumenten zijn nu beter in staat om bij te dragen aan de circulaire economie en de schone transitie door middel van nieuwe regels die mensen betere informatie geven over de duurzaamheid van een product en die greenwashing en vroegtijdige veroudering bestrijden. De natuurherstelwet zal ecosystemen helpen zich te herstellen, de biodiversiteit te vergroten en de voedselzekerheid te verbeteren. En dankzij nieuwe regels inzake emissies van industrie- vee- en wegvoertuigen en herziene regels inzake luchtkwaliteit zullen Europeanen profiteren van schonere lucht, water en bodem.

Waarborgen van billijkheid voor landbouwers. Boeren spraken en we luisterden: we zijn een nieuwe dialoog begonnen waarin Europese landbouwers, de agrovoedingssector en plattelandsgemeenschappen samenkomen. We hoorden hun perspectieven, ambities, zorgen en oplossingen, zodat we een gemeenschappelijke basis kunnen vinden en een gedeelde visie voor de toekomst van de landbouw in de EU kunnen creëren.  

In februari hebben we maatregelen voorgesteld om hun papierwerk te vereenvoudigen en te verminderen. En in december hebben we nieuwe regels voorgesteld om de positie van landbouwers in de toeleveringsketen te versterken en oneerlijke handelspraktijken te bestrijden.

Reageren op crises. De EU heeft dit jaar meermaals gereageerd op noodsituaties in heel Europa. We hebben deze zomer onze brandweervloot ingezet om bosbranden te bestrijden in Cyprus, Griekenland, Portugal, Albanië en Noord-Macedonië. We hebben ook steun gemobiliseerd voor Oostenrijk, Tsjechië, Duitsland, Italië, Slowakije, Spanje, Polen en Bosnië en Herzegovina toen ze werden getroffen door verwoestende overstromingen.

Deze gebeurtenissen bevestigen hoe belangrijk het is om voorbereid te zijn wanneer een ramp toeslaat. Een dag nadat de regio Valencia in Spanje werd getroffen door dodelijke overstromingen, presenteerde speciaal adviseur Sauli Niinistö zijn baanbrekende verslag over het versterken van de paraatheid van Europa, waarin hij benadrukte dat we een nieuwe aanpak moeten volgen om ons voor te bereiden op toekomstige noodsituaties. 

Een veiligere digitale ruimte voor iedereen. Bereidheid betekent ook voorbereid zijn op disruptieve technologische veranderingen. In 2024 zagen we uit de eerste hand hoe belangrijk dit is, aangezien kunstmatige intelligentie onderdeel werd van ons dagelijks leven. Dit jaar heeft de EU een leidende rol gespeeld bij de regulering van deze baanbrekende technologie door de invoering van de AI-wet, de eerste specifieke AI-verordening ter wereld. De toepassing ervan garandeert de veiligheid en rechten van mensen en bedrijven en biedt tegelijkertijd de juiste voorwaarden voor innovatie. 

We hebben ook bestaande wetten gebruikt om een veiligere online-ervaring voor burgers te creëren en de integriteit van onze verkiezingen te beschermen. In het kader van de wet inzake digitale diensten hebben we verschillende onlineplatforms onderzocht om ervoor te zorgen dat er voldoende wordt gedaan om misleidende of illegale inhoud te verwijderen, de gegevens van mensen te beschermen en verslavende ontwerppraktijken aan te pakken.

Versterking van onze defensie en veiligheid. Aangezien de geopolitieke situatie snel verschuift en evolueert, moeten we voorbereid zijn om te reageren op externe bedreigingen. In 2024 hebben we voor het eerst een commissaris voor Defensie benoemd. In januari hebben we bijgedragen aan de oprichting van een nieuwe faciliteit om investeringen in defensie-innovatie te stimuleren. En in maart presenteerde de Commissie een nieuwe strategie en een nieuw investeringsprogramma voor de Europese defensie-industrie om onze defensieparaatheid te helpen waarborgen.  

Staan met Oekraïne. Na meer dan 1000 dagen oorlog blijft Europa standvastig staan tegenover Oekraïne en zijn bevolking. In 2024 verleenden we ongekende politieke, financiële en humanitaire steun aan het land en bleven we sancties opleggen aan Rusland en anderen die medeplichtig waren aan de oorlog. Om het herstel, de wederopbouw en de weg naar toetreding tot de EU van Oekraïne te ondersteunen, hebben we dit jaar een nieuw financieel instrument ter waarde van maximaal 50 miljard EUR gelanceerd, waarvan Oekraïne in 2024 al 16,1 miljard EUR aan steun heeft ontvangen. In juni heeft de EU de toetredingsonderhandelingen met Oekraïne formeel geopend, in de volgende stap op weg naar EU-lidmaatschap.

Hulp aan mensen in nood. De schrijnende beelden die dit jaar uit de escalatie in het Midden-Oosten naar voren kwamen, onderstreepten de dringende noodzaak van humanitaire actie. De Commissie heeft meer steun verleend aan mensen die betrokken zijn bij het conflict: wij hebben aanzienlijke hulp verleend aan Gaza en Libanon en miljoenen aan financiële bijstand verstrekt om de basislevensomstandigheden te helpen handhaven en de werking van essentiële diensten te waarborgen.

De uitbraak van mpokken in Centraal- en Oost-Afrika is een noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid die een wereldwijde reactie vereist. Om het virus in te dammen en mensenlevens te redden, heeft de Commissie leiding gegeven aan de coördinatie van de levering van meer dan 120 000 vaccins ter ondersteuning van de Democratische Republiek Congo (DRC). Naast vaccins heeft de Commissie humanitaire financiering verstrekt om de DRC, Burundi en Uganda te helpen om op de uitbraak te reageren. 

Voorspoed stimuleren door handel. De internationale handel heeft aanzienlijk bijgedragen tot de welvaart die we vandaag de dag in de EU genieten. In 2024 hebben we afspraken gemaakt die ons naar sterkere groei zullen leiden en ons in staat zullen stellen onze partnerschappen over de hele wereld te versterken. In mei is onze handelsovereenkomst met Nieuw-Zeeland in werking getreden, wat grote kansen creëert voor bedrijven en landbouwers in de EU. En in juli hebben we de onderhandelingen met Singapore afgerond over een digitale handelsovereenkomst, de eerste EU-overeenkomst in zijn soort. 

In december hebben we een mijlpaal bereikt met de Mercosur-landen Argentinië, Brazilië, Paraguay en Uruguay. De overeenkomst tussen de EU en Mercosur zal ons concurrentievermogen versterken, onze toeleveringsketens helpen veiligstellen en diversifiëren, en EU-bedrijven in staat stellen te groeien en de kosten te verlagen.

Op 1 december 2024 trad een nieuwe Commissie aan. Voorzitter Ursula von der Leyen en haar nieuwe team van commissarissen zijn al begonnen met het aanpakken van de uitdagingen waarmee we vandaag worden geconfronteerd en het voorbereiden van Europa op de toekomst. In 2025 en daarna zal de Europese Commissie zich richten op het vergroten van de welvaart en het concurrentievermogen van Europa, het versterken van onze defensie en veiligheid en het blijven beschermen van onze democratie en ons sociaal model. Ontdek de prioriteiten van de Commissie voor 2024-2029: van defensie en veiligheid tot duurzame welvaart, democratie en sociale rechtvaardigheid.